Theo tờ Kiev Post của Ukraine ngày 15/12, Bộ trưởng Ngoại giao Mỹ Antony J. Blinken vừa thực hiện chuyến thăm quan trọng đến Jordan và Thổ Nhĩ Kỳ để thảo luận về tương lai của Syria sau khi chính quyền Tổng thống Bashar al-Assad sụp đổ. Đây là nỗ lực mới của Mỹ nhằm thúc đẩy một quá trình chuyển đổi chính trị hòa bình ở Syria, đồng thời đảm bảo ổn định của khu vực Trung Đông.
Trong khuôn khổ chuyến đi này, Ngoại trưởng Blinken cũng đã bàn về việc hỗ trợ các nước láng giềng của Syria và phản ứng của Israel đối với thay đổi quyền lực ở Damascus. Tuy nhiên, trong các cuộc thảo luận, vấn đề ảnh hưởng của Syria đối với Ukraine cũng được đề cập.
Cụ thể, trong các cuộc gặp tại Jordan, ông Blinken khẳng định rằng bất kỳ chính phủ mới nào của Syria cần phải mang tính bao trùm, không phân biệt giáo phái, bảo vệ quyền lợi của tất cả các nhóm dân tộc, bao gồm phụ nữ và các nhóm thiểu số. Ông nhấn mạnh rằng điều này là rất quan trọng để Syria có thể nhận được sự công nhận và hỗ trợ quốc tế. Sự thay đổi này không chỉ ảnh hưởng đến Syria mà còn tác động đến toàn bộ khu vực Trung Đông.
Ngoại trưởng Mỹ giải thích rằng một chính phủ Syria không có sự phân biệt giáo phái sẽ giúp đất nước này tránh được các cuộc xung đột nội bộ kéo dài và dễ dàng đạt được sự hòa giải dân tộc. Các nhóm thiểu số, đặc biệt là người Kurd và các cộng đồng khác, sẽ cảm thấy an toàn hơn khi quyền lợi của họ được bảo vệ trong một chính phủ đại diện toàn diện. Động thái này có thể mở ra cánh cửa tái thiết Syria và thúc đẩy các mối quan hệ ngoại giao với các quốc gia khác trong khu vực và trên thế giới.
Tại Thổ Nhĩ Kỳ, Ngoại trưởng Blinken đã thảo luận với Tổng thống nước chủ nhà Recep Tayyip Erdogan về các vấn đề an ninh khu vực, bao gồm việc bảo vệ các nhóm quân sự mà Mỹ hỗ trợ ở Syria, đồng thời đảm bảo rằng các cuộc tấn công của Thổ Nhĩ Kỳ không nhằm vào Lực lượng Phòng vệ Syria (SDF), một lực lượng người Kurd được Mỹ hậu thuẫn. Thổ Nhĩ Kỳ coi SDF là một nhánh của đảng Công nhân người Kurd (PKK), nhóm đã thực hiện các cuộc nổi dậy chống lại chính quyền Thổ Nhĩ Kỳ trong nhiều năm.
Ngoại trưởng Blinken cho biết sau cuộc họp rằng có "những dấu hiệu đáng khích lệ" cho thấy Thổ Nhĩ Kỳ đang sử dụng ảnh hưởng của mình để khuyến khích Hamas chấp nhận lệnh ngừng bắn ở Gaza, trong khi Washington đang liên lạc với Israel để tìm cách thống nhất một cách thức có thể chấp nhận được trong tương lai.
Ý nghĩa của chuyến thăm với Ukraine
Một trong những điểm đáng chú ý trong chuyến thăm của Ngoại trưởng Blinken là thảo luận về kho vũ khí Syria và khả năng chuyển giao cho Ukraine. Các nguồn tin cho biết kho vũ khí của Syria chứa hàng triệu viên đạn pháo, xe tăng chiến đấu chủ lực và nhiều xe bọc thép, có thể là nguồn cung cấp quan trọng cho Ukraine trong cuộc xung đột đang diễn ra với Nga. Điều này cho thấy Mỹ không chỉ quan tâm đến sự ổn định của Syria mà còn tìm cách tăng cường năng lực quân sự cho Ukraine trong bối cảnh chiến sự vẫn đang tiếp diễn.
Một số nguồn tin cho biết một lĩnh vực đáng chú ý mà Ngoại trưởng Mỹ thảo luận với các quan chức cấp cao ở Ankara là đề nghị Thổ Nhĩ Kỳ sử dụng đòn bẩy mà họ có với các lực lượng đối lập chính ở Syria để đảm bảo quyền tiếp cận kho vũ khí và đạn dược của Syria - vừa để ngăn chúng rơi vào "tay kẻ xấu" vừa để chuyển giao tiềm năng cho Ukraine, nơi vẫn đang thiếu hụt thiết bị.
Syria hiện có một kho vũ khí lớn do Nga cung cấp, bao gồm xe tăng chiến đấu chủ lực T-72 và T-90, cùng với hàng trăm xe bọc thép và hàng triệu viên đạn pháo 152mm và 122mm. Đây là các trang thiết bị quan trọng mà Ukraine đang thiếu hụt trong cuộc chiến trước sự tấn công mạnh mẽ từ Nga, đặc biệt là ở miền Nam và miền Đông Ukraine.
Việc chuyển giao các trang thiết bị quân sự này sẽ cung cấp cho quân đội Ukraine một nguồn lực chiến đấu quan trọng, giúp cải thiện khả năng phòng thủ và tấn công, đồng thời giảm bớt gánh nặng cho các đồng minh phương Tây trong việc cung cấp vũ khí cho Ukraine.
Mỹ và các đồng minh hiện đang xem xét khả năng sử dụng sự thay đổi quyền lực ở Syria để thu thập nguồn lực quân sự có thể hỗ trợ Ukraine. Đây là một phần của chiến lược rộng lớn nhằm tăng cường năng lực của Ukraine trong bối cảnh giao tranh kéo dài, đồng thời giảm bớt ảnh hưởng của Nga đối với các quốc gia trong khu vực Trung Đông và Đông Âu.
Như vậy, chuyến thăm của Ngoại trưởng Blinken không chỉ phản ánh sự quan tâm của Mỹ đối với tương lai của Syria mà còn thể hiện chiến lược toàn cầu của Washington trong việc giải quyết các vấn đề an ninh khu vực và hỗ trợ Ukraine.