Triệt phá nhiều vụ buôn lậu qua đường hàng không, 'nóng' nhập lậu vàng

Thời gian qua, Chính phủ, Bộ Tài chính và Cục Hải quan đã liên tục ban hành nhiều chỉ đạo, yêu cầu các lực lượng chức năng tăng cường kiểm soát, đặc biệt trong các dịp cao điểm cuối năm, trước, trong và sau Tết Nguyên đán 2026.

Là địa bàn quản lý nhiều khu vực trọng điểm như Cảng hàng không quốc tế Nội Bài, các địa điểm chuyển phát nhanh, kho hàng không kéo dài, khu công nghiệp, khu chế xuất…, Chi cục Hải quan khu vực I xác định công tác phòng, chống buôn lậu, gian lận thương mại và ma túy là một trong những nhiệm vụ chính trị trọng tâm, xuyên suốt năm qua và giai đoạn cao điểm cuối năm, Tết Nguyên đán 2026, đặc biệt trên tuyến hàng không quốc tế Nội Bài.

“Đây đều là những địa bàn tiềm ẩn nguy cơ bị lợi dụng để buôn lậu, gian lận thương mại và vận chuyển trái phép ma túy”, đại diện Chi cục Hải quan khu vực I cho biết.

Năm 2025, Chi cục Hải quan khu vực I đã phát hiện, xử lý 1.145 vụ vi phạm pháp luật hải quan với số tiền xử phạt nộp ngân sách 86,8 tỷ đồng. Trong đó, lực lượng hải quan đã bắt giữ 40 vụ buôn lậu, với tang vật đa dạng như vàng, ngoại tệ, điện thoại di động, máy móc đã qua sử dụng... Kết quả này thể hiện sự chuyển biến rõ nét về chất lượng kiểm soát, không chỉ dừng ở xử lý vi phạm hành chính, mà còn tập trung triệt phá các vụ việc lớn, có tổ chức, mang tính đường dây.

Theo Chi cục Hải quan khu vực I, các đối tượng buôn lậu đã lợi dụng sự phát triển của thương mại điện tử, chuyển phát nhanh và lưu lượng hành khách quốc tế tăng để cất giấu hàng hóa vi phạm trong hành lý cá nhân, kiện hàng nhỏ lẻ. Phía Hải quan khu vực I đã tăng cường phân tích rủi ro, thu thập thông tin, tổ chức kiểm soát có trọng tâm, trọng điểm, qua đó kịp thời phát hiện, xử lý nhiều vụ việc.

Không chỉ vậy, lợi dụng chênh lệch giá vàng trong nước và thế giới, nhiều đối tượng tìm cách vận chuyển vàng trái phép qua đường hàng không.  Một trong những “điểm nóng” nổi lên thời gian qua là tình trạng vận chuyển trái phép vàng qua đường hàng không. Sự chênh lệch quá lớn giữa giá vàng trong nước và thế giới đã tạo lợi nhuận hấp dẫn cho các đối tượng buôn lậu. Theo lực lượng hải quan, thủ đoạn phổ biến của các đối tượng là giấu vàng trong người, trong quần áo, giày dép, thiết bị điện tử hoặc cất lẫn trong hành lý xách tay để qua mặt lực lượng chức năng.

Thực tế đã ghi nhận nhiều vụ việc điển hình như ngày 25/6, lực lượng hải quan tại sân bay Nội Bài phát hiện một đối tượng mang quốc tịch Đài Loan (Trung Quốc) vận chuyển gần 2kg vàng, được ngụy trang tinh vi trong ống kính máy ảnh. Tiếp đó, ngày 14/10, một hành khách khác bị phát hiện giấu gần 900 gram vàng trong balo xách tay mà không khai báo hải quan…

“Các vụ việc liên tiếp bị phát hiện đã góp phần ngăn chặn tình trạng ‘chảy máu’ ngoại tệ, bảo đảm kỷ cương pháp luật về quản lý ngoại hối. Bên cạnh đó, tình trạng buôn lậu hàng cấm, hàng nhập khẩu có điều kiện, hàng giá trị cao qua hành lý hành khách cũng được kiểm soát chặt chẽ. Nhiều vụ vận chuyển điện thoại di động đã qua sử dụng, đồng hồ cao cấp, linh kiện máy móc bị phát hiện, xử lý nghiêm, góp phần răn đe, phòng ngừa chung”, đại diện Chi cục Hải quan khu vực I cho biết.

Bên cạnh đó, công tác quản lý rủi ro tiếp tục được đẩy mạnh với việc cập nhật thông tin lên hệ thống CMRS ( Quản lý quan hệ khách hàng), thiết lập hàng nghìn tiêu chí phân tích doanh nghiệp, lựa chọn soi chiếu hơn 1.000 vận đơn xuất nhập khẩu qua đường hàng không, xác lập hành khách trọng điểm trên hệ thống API (giao diện lập trình ứng dụng). 

Việc áp dụng quản lý rủi ro sẽ góp phần đơn giản hóa thủ tục hải quan, nâng cao hiệu quả kiểm soát, tạo thuận lợi cho doanh nghiệp tuân thủ tốt pháp luật hải quan.