Tên lửa Solist lấp đầy khoảng trống giữa súng cối và tên lửa chống tăng có điều khiển (ATGM), với khả năng dẫn đường chủ động trong quá trình bay xuống, kích thước 1,2m, trọng lượng 20kg, vận tốc 500 km/h nhờ động cơ phản lực, đạt độ cao 2.000m và có thể hiệu chỉnh quỹ đạo trong khi bay. Ảnh: TASS
Theo chuyên trang quân sự Armyrecognition vào ngày 23/3 vừa qua, một video được đăng trên nền tảng mạng xã hội X bởi tài khoản @simpatico771 đã tiết lộ hình ảnh mới về tên lửa Solist, cho thấy cảnh bắn thử và tấn công vào xe bọc thép cũng như các vị trí phòng thủ của lực lượng Ukraine.
Video này được công bố sau khi Liên bang Nga chính thức ra mắt Solist vào ngày 10/2/2025, giới thiệu hệ thống tên lửa như một vũ khí chiến thuật lai mới do tập đoàn КЭМЗ phát triển.
Được mô tả là sự kết hợp giữa tên lửa chống tăng có điều khiển (ATGM) và thiết bị bay góc nhìn thứ nhất (FPV), Solist hiện đang trong quá trình thử nghiệm thực tế tại Donetsk.
Theo hãng thông tấn nhà nước Liên bang Nga TASS, tên lửa này đã được triển khai ở Ukraine với quy mô hạn chế nhằm đánh giá khả năng hoạt động trên chiến trường.
Đây là bước quan trọng trong quá trình phát triển, và nếu thành công, theo ông Stanislav Gevorkyan, Giám đốc Trung tâm Rivir, đơn vị giám sát việc tích hợp công nghệ dân sự vào các ứng dụng quân sự, việc sản xuất hàng loạt có thể bắt đầu với sản lượng 2.000 quả mỗi tháng.
Tính năng và thiết kế của tên lửa Solist
Tên lửa Solist được thiết kế để lấp đầy khoảng trống giữa các hệ thống súng cối và tên lửa chống tăng có điều khiển (ATGM).
Điểm khác biệt chính của tên lửa Solist là khả năng điều chỉnh quỹ đạo trong khi bay, không giống như ATGM truyền thống (yêu cầu đường ngắm trực tiếp) hay pháo cối (không thể thay đổi quỹ đạo sau khi bắn).
Tên lửa Solist có chiều dài 1,2 mét, nặng 20 kg, sử dụng động cơ phản lực cho phép đạt tốc độ 500 km/h và độ cao tối đa 2.000 mét trước khi bước vào giai đoạn hiệu chỉnh quỹ đạo.
Người điều khiển được bố trí cách bệ phóng 2 km, sử dụng FPV và bộ điều khiển từ xa để nhận hình ảnh thời gian thực từ camera gắn trên tên lửa. Hệ thống dẫn đường quang học này cho phép Solist tấn công chính xác vào các mục tiêu như xe bọc thép, trực thăng bay thấp và công sự kiên cố.
Hỏa lực đa dạng và khả năng xuyên giáp mạnh mẽ
Tên lửa Solist được trang bị đầu đạn hoán đổi từ các dòng súng bắn đạn chống rằng PG-7 và PG-9, vốn được sử dụng phổ biến trong RPG-7 và SPG-9.
Các loại đầu đạn này bao gồm: Đầu nổ lõm (HEAT) chuyên xuyên giáp, có khả năng xuyên thủng 600 mm giáp đồng nhất (theo mô hình PG-7VR); đầu nổ phân mảnh (HE-FRAG) rất hiệu quả trogn việc chống bộ binh và phương tiện nhẹ; đầu nổ nhiệt áp (thermobaric) tạo ra vụ nổ áp suất cao, hữu ích trong công sự hoặc môi trường đô thị.
Ưu thế vượt trội trước các biện pháp tác chiến điện tử (EW)
Một tính năng quan trọng của tên lửa Solist là khả năng chống nhiễu điện tử. Tốc độ cao cho phép tên lửa xuyên qua các khu vực tác chiến điện tử nhanh chóng và tái lập kết nối với người điều khiển.
Nếu mất tín hiệu hoàn toàn, Solist sẽ tiếp tục bay theo quỹ đạo định trước, đảm bảo tấn công chính xác mục tiêu.
Vị trí của Solist trong hệ thống vũ khí của Liên bang Nga
Solist nằm trong xu hướng phát triển vũ khí tự hành gần đây của Liên bang Nga, như: Scalpel: Một loại loại đạn tuần kích (loitering munition) do Cục Thiết kế Vostok phát triển, dự kiến sản xuất hàng loạt năm 2024 nhưng chưa có bằng chứng triển khai thực tế; Molniya: Thiết kế đơn giản hơn, chuyên thả mìn chống tăng TM-62 và Lancet-3M: Vẫn là vũ khí tấn công tầm xa chủ lực của Liên bang Nga, được sử dụng chủ yếu cho pháo kích phản pháo và tấn công mục tiêu giá trị cao.
Solist được thiết kế để hoạt động cùng các đơn vị tiền phương, bổ sung cho các thiết bị bay không người lái góc nhìn thứ nhất hiện có trên chiến trường.
Xem video hình ảnh mới về tên lửa Solist, cho thấy cảnh bắn thử và tấn công vào xe bọc thép cũng như các vị trí phòng thủ của lực lượng Ukraine. Nguồn: X
Tiềm năng và tương lai của Solist
Theo các binh sĩ Liên bang Nga tham gia thử nghiệm, Solist kết hợp ưu điểm của cả súng cối và tên lửa chống tăng, với khả năng: Phóng theo góc cao như cối, nhưng có thể điều chỉnh quỹ đạo trong khi bay; Tấn công gián tiếp từ khoảng cách xa mà không cần duy trì đường ngắm trực tiếp.
Các thử nghiệm hiện tại cho thấy Solist có thể bước vào giai đoạn sản xuất hàng loạt vào mùa hè năm 2025 – một tiến độ đẩy nhanh đáng kể so với quy trình phát triển vũ khí thông thường kéo dài nhiều năm.
Liên bang Nga cũng đang phát triển các thiết bị bay không người lái góc nhìn thứ nhất tự hành tích hợp trí tuệ nhân tạo (AI) và thị giác máy để tăng khả năng chống nhiễu điện tử, điển hình như: Ovat-S (biệt danh Gadfly): Drone sử dụng mạng nơ-ron để tự động phát hiện và khóa mục tiêu mà không cần can thiệp trực tiếp từ con người; Drone Motherships: Phương tiện vận chuyển và triển khai đàn drone vào khu vực giao tranh sâu.
Việc triển khai Solist cho thấy sự chuyển dịch trong chiến thuật tác chiến hiện đại, nơi vũ khí dẫn đường chính xác, khả năng tấn công tự hành, và chống nhiễu điện tử đang ngày càng đóng vai trò quan trọng. Nếu Solist chứng minh được hiệu quả trong chiến đấu, nó có thể định hình lại cách thức sử dụng vũ khí dẫn đường di động và trở thành lợi thế chiến thuật mới cho các đơn vị Nga trên chiến trường.