Đó là còn chưa tính đến lợi thế thương mại mà các công ty này sẽ nhận được khi họ giúp chấm dứt đại dịch tồi tệ nhất trong thế kỷ.
Theo Morgan Stanley, Pfizer dự kiến thu về 19 tỉ USD doanh thu từ vaccine COVID-19 vào năm 2021. Con số này cao hơn con số ước tính 975 triệu USD lợi nhuận từ vaccine năm 2020. Pfizer sẽ đạt doanh thu thêm 9,3 tỉ USD từ vaccine COVID-19 trong giai đoạn 2022-2023 khi thế giới tiếp tục tiêm chủng. Tuy nhiên, Pfizer sẽ chia doanh thu với BioNTech - công ty Đức mà họ cùng hợp tác để phát triển vaccine. Vaccine của Pfizer/BioNTech đã được giới chức Mỹ phê duyệt sử dụng khẩn cấp tại Mỹ hôm 12/12. Vaccine này cùng đã được Vương quốc Anh cho phép sử dụng vào đầu tháng này.
Đột phá về vaccine đã không tạo ra bùng nổ về giá cổ phiếu của Pfizer vì nhà sản xuất thuốc này đã là một công ty lớn. Cổ phiếu của Pfizer chỉ tăng 12% giá trị trong năm nay, theo sát mức tăng tổng thể 13,5% của chỉ số S&P 500.
Tuy nhiên, doanh thu dự kiến của Pfizer vào năm 2021 sẽ vượt xa sản phẩm bán chạy nhất của công ty từ năm ngoái, đó là vaccine viêm phổi có doanh thu 5,8 tỉ USD.
Mặc dù cổ phiếu của Pfizer hầu như không nhúc nhích, nhưng đối tác BioNTech lại đang chứng kiến giá cổ phiếu bùng nổ. Cổ phiếu niêm yết tại Mỹ của công ty Đức này đã tăng gần 300% giá trị, đẩy mức vốn hóa của họ lên gần 30 tỉ USD.
Trước năm 2020, Moderna chỉ là một công ty công nghệ sinh học non trẻ. Giờ đây hãng dược phẩm này có thể đang trên đỉnh cao khi nhận được sự chấp thuận phân phối vaccine của Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Mỹ (FDA). Còn vaccine COVID-19 do Moderna phát triển đã biến một công ty hầu như không được biết đến thành một hãng dược phẩm trị giá 62 tỉ USD.
Cổ phiếu của công ty vì thế cũng đã tăng vọt gần 700% giá trị trong năm nay. Morgan Stanley ước tính rằng khoảng một nửa vốn hóa của công ty gắn liền với vaccine.
Moderna dự kiến thu về 13,2 tỉ USD doanh thu từ vaccine COVID-19 trong năm tới, theo Goldman Sachs. Trong khi đó, Morgan Stanley nhận định giá cổ phiếu tăng vọt của Moderna cho thấy các nhà đầu tư kỳ vọng công ty sẽ kiếm được 10 tỉ đến 15 tỉ USD từ việc bán vaccine COVID-19 trong cả hai năm 2021 và 2022, cùng với đó là hàng tỉ USD doanh số được thúc đẩy thêm.
Đây là con số đáng kinh ngạc với Moderna khi trước đó, vào năm 2019, công ty này chỉ có doanh thu 60 triệu USD và chưa từng có sản phẩm nào được cấp phép.
“Đó là một thành tựu lịch sử trong phát triển dược phẩm. Để có công nghệ mới trong một công ty non trẻ như vậy và chuẩn bị sẵn sàng cho đại dịch tồi tệ nhất trong một thế kỷ là điều khó tưởng tượng”, Alan Carr, một nhà phân tích công nghệ sinh học tại Needham, cho biết.
Cả Pfizer và Moderna đều đã công bố dữ liệu cho thấy các vaccine của họ có hiệu quả cao trong ngăn chặn dịch COVID-19 hơn cả những gì các nhà phân tích đã dự đoán.
Giờ đây, một cuộc tranh luận lớn đã nổ ra trên Phố Wall, đó là vaccine COVID-19 sẽ là nguồn thu nhập của các công ty này trong bao lâu. Trong khi đó, vẫn chưa rõ vaccine phòng ngừa sẽ có hiệu quả bảo vệ cơ thể trong bao lâu và tần suất mỗi cá nhân cần tiêm nhắc lại là bao nhiêu lần.
Nhà phân tích Matthew Harrison của Morgan Stanley cho biết sẽ mất ít nhất một vài năm dữ liệu theo dõi để hiểu được hiệu quả của các mũi tiêm. Trong thời gian đó, các quan chức y tế công cộng có khả năng khuyến khích các nhóm người cao tuổi và có nguy cơ cao tăng cường sử dụng vaccine.
Những đột phá về y tế này cũng có thể sẽ phục hồi nền kinh tế thế giới đang bị ảnh hưởng nghiêm trọng, mở đường cho sự phục hồi của các hãng hàng không, khách sạn, sòng bạc, nhà hàng và các lĩnh vực khác đang bị đại dịch tàn phá. Các loại vaccine cuối cùng có thể mở ra con đường tuyển dụng lại hàng triệu công nhân thất nghiệp trong cuộc khủng hoảng y tế.
Tuy nhiên, việc Pfizer và Moderna có thể kiếm hàng chục tỉ USD lợi nhuận từ vaccine đã hứng chịu sự chỉ trích của nhiều người, trong bối cảnh đại dịch đã giết chết gần 300.000 người chỉ riêng ở Mỹ. Trong khi đó, các nhà sản xuất dược phẩm đối thủ, như Johnson & Johnson (JNJ) và AstraZeneca (AZN), đã hứa cung cấp vaccine của họ trên cơ sở phi lợi nhuận trong thời kỳ đại dịch.
“Việc các công ty dược phẩm như Pfizer và Moderna thu lợi đã giúp các giám đốc điều hành tạo ra những tài sản cá nhân đáng kể, trong khi vaccine COVID-19 đã được những người đóng thuế ở Mỹ trợ cấp và hỗ trợ rất nhiều", Eli Zupnick, phát ngôn viên của Accountable.US, một cơ quan giám sát tiến bộ và nhóm ủng hộ bệnh nhân COVID-19, cho biết.
Trong một tuyên bố hồi tháng trước, Pfizer cho biết chi phí sản xuất và phát triển vaccine COVID-19 của họ hoàn toàn do họ tự cung cấp, với hàng tỉ đô la đã được đầu tư vào rủi ro.
"Công ty sẽ tiếp tục chịu mọi chi phí để phát triển và sản xuất vaccine trong nỗ lực tìm ra giải pháp cho đại dịch này càng nhanh càng tốt", Pfizer cho biết vào thời điểm đó.
Việc Mỹ cấp phép vaccine ngừa COVID-19 của Pfizer là một sự kiện quan trọng đối với lĩnh vực khoa học, kinh tế và cả nhân loại. Dấu mốc đặc biệt này cũng giúp đem lại một nguồn lợi nhuận lớn cho các công ty phát triển vaccine.