Bộ đội biên phòng tỉnh Gia Lai kiểm tra thiết bị giám sát hành trình trước khi cho tàu cá xuất bến.
Chấp hành các quy định chống khai thác IUU, 100% tàu cá tại tỉnh Gia Lai có chiều dài từ 15 m trở lên tham gia hoạt động khai thác hải sản đã lắp đặt thiết bị giám sát hành trình. Tuy nhiên, do sự cố mạng, thời gian qua đã có không ít thiết bị giám sát hành trình bị mất kết nối làm ảnh hưởng đến hoạt động khai thác hải sản của ngư dân. Để có thể an tâm vươn khơi, không ít chủ tàu buộc phải lắp thêm thiết bị giám sát hành trình.
Có nhiều nguyên nhân dẫn đến tình trạng thiết bị giám sát hành trình tàu cá hoạt động không ổn định như thiên tai, thời tiết, trục trặc hệ thống điện… tuy nhiên sự cố mất kết nối do nhà mạng đã khiến nhiều chuyến biển của ngư dân Gia Lai bị thiệt hại trong những năm qua.
Ngư dân Lê Thanh Bình, chủ tàu BĐ 93633 Ts cho biết: “Phí tổn cho mỗi chuyến biển của chúng tôi thường mất từ 130 - 150 triệu đồng; trong đó tiền dầu chiếm 70%, còn lại là tiền ứng trước công lao động và đồ ăn, thức uống, nếu ra biển làm thuận lợi thì còn có công. Anh em không sợ sóng gió, vất vả nhưng sợ nhất máy giám sát hành trình bị mất tín hiệu, nhất là khi phải chạy 3 ngày 3 đêm, chưa kịp bỏ lưới thì ở nhà gọi ra là tàu mất kết nối. Trường hợp không khắc phục được, trong vòng 6 giờ, phải dùng các biện pháp khác để báo cáo vị trí của tàu về cho cơ quan quản lý. Tàu mất kết nối quá 10 ngày sẽ bị lập biên bản, xử lý theo quy định. Không muốn bị phạt thì buộc phải chạy về và những chuyến biển như vậy là mất trắng”.
Trường hợp kể trên không phải duy nhất, trong thời gian qua không ít ngư dân tại Gia Lai bị ảnh hưởng bởi tình trạng thiết bị giám sát hành trình mất kết nối. Không chỉ mất trắng chuyến biển, ngư dân còn gặp khó khi phải mất nhiều thời gian để giải trình với cơ quan chức năng và dừng mọi hoạt động để phục vụ quá trình điều tra, xác minh.
Ngư dân Võ Xuân Toàn, chủ tàu BĐ 96875 Ts cho biết: Theo quy định tàu mất kết nối trên 6 giờ trở lên sẽ bị lập biên bản vi phạm hành chính, để chứng minh thiết bị giám sát hành trình mất kết nối là lỗi khách quan, ngư dân phải mất rất nhiều thời gian và công sức để xin được giấy xác nhận của nhà mạng, trong quá trình đó tàu không đi đánh bắt được, buộc phải nằm bờ.
Mặc dù không diễn ra quá thường xuyên, nhưng việc thiết bị giám sát hành trình hoạt động không ổn định, mất kết nối trong thời gian qua đã gây không ít khó khăn, thiệt hại cho ngư dân Gia Lai. Để tránh trường hợp chuyến biển bị ảnh hưởng do thiết bị giám sát hành trình mất kết nối, không ít chủ tàu chấp nhận mất thêm chi phí để lắp thêm thiết bị của nhà mạng khác.
Ngư dân Huỳnh Ngọc Quà, Chủ tàu cá BĐ 93473 Ts cho biết: “Trước đây, tàu của tôi lắp 1 thiết bị giám sát hành trình của nhà mạng VNPT, nhưng dùng một thời gian thì thấy thiết bị đó thường xuyên bị mất kết nối, buộc tôi phải sắm thêm thiết bị VIFISH.18 để phòng trường hợp cái này mất tín hiệu thì còn cái kia. Gắn thêm máy thì tốn thêm tiền, hơn 20 triệu đồng một máy, còn tốn thêm tiền thuê bao hàng tháng nữa”.
Ngư dân kiểm tra thiết bị giám sát hành trình trước khi ra khơi.
Ngư dân Võ Văn Thạch, Thuyền trưởng tàu BĐ 95353 cho biết: “5 năm trước, tàu của tôi lắp thiết bị giám sát hành trình của VNPT nhưng 2 năm gần mất kết nối thường xuyên, có chuyến vào bờ là bị phạt vì mất kết nối. Vì vậy, tôi quyết định lắp thêm cái mới, dùng cả 2 cái thì đi biển mới an tâm hơn, do đâu phải lúc nào mình cũng có thời gian để theo dõi máy giám sát hành trình đâu”.
Ông Đào Xuân Thiện, Giám đốc Ban quản lý cảng cá Bình Định cho biết: Theo quy định, Nhà nước không bắt buộc tàu cá phải lắp 2 thiết bị giám sát hành trình, nhưng hiện có rất nhiều tàu cá ở Gia Lai đã lắp và sử dụng song song 2 máy. Thiệt hại đối với mỗi chuyến biển do ảnh hưởng bởi tình trạng thiết bị giám sát hành trình là rất lớn, nhưng dễ gì ngư dân kiện được nhà mạng”.
Theo Sở Nông nghiệp và Môi trường tỉnh Gia Lai, từ đầu năm đến nay, các lực lượng chức năng đã phát hiện và thông báo 37 lượt tàu bị cảnh báo vượt ranh giới cho phép trên biển và 679 lượt/291 tàu mất kết nối trong quá trình hoạt động trên biển cho chủ tàu/người nhà chủ tàu và các Đồn/Trạm Biên phòng, các địa phương có tàu biết để phối hợp xử lý khi tàu về bờ.
Đối với tàu cá mất kết nối trên 6 giờ, đã tiến hành làm việc 100% tàu cá về bến trong tỉnh, củng cố hồ sơ xử phạt 10 trường hợp không thực hiện ghi, chụp lại vị trí theo quy định với số tiền 250 triệu đồng. Các trường hợp còn lại, chủ tàu và thuyền trưởng có ghi lại vị trí và báo cáo vị trí định kỳ đối với tàu cá mất tín hiệu kết nối trong quá trình hoạt động trên biển theo hướng dẫn.