Trang trại trồng nho. Ảnh minh hoạ: EPA
Theo trang The Guardian (Anh), các nhà nghiên cứu đã sử dụng học máy để phân biệt các loại rượu vang dựa trên khác biệt về nồng độ của các hợp chất. Công nghệ này giúp chúng ta có thể theo dõi nguồn gốc của các loại rượu vang không chỉ ở một vùng trồng nho cụ thể mà còn cả nhà máy sản xuất rượu vang.
Giáo sư Alexandre Pouget tại Đại học Geneva ở Thụy Sĩ cho biết: “Có rất nhiều vụ lừa đảo liên quan đến rượu vang đã xảy ra. Họ bịa ra các câu chuyện về trang trại trồng nho, in nhãn và bán sản phẩm giả với giá hàng nghìn USD. Đây là lần đầu tiên chúng ta phát triển thuật toán có đủ độ nhạy với các kỹ thuật hóa học có thể nhận ra những khác biệt đó”.
Các nhà khoa học đã sử dụng phương pháp sắc ký khí, được sử dụng để phân tích 80 loại rượu vang được thu hoạch trong 12 năm từ bảy vùng đất khác nhau ở vùng Bordeaux của Pháp. Kỹ thuật này thường được sử dụng trong các phòng thí nghiệm để tách và xác định các hợp chất tạo nên hỗn hợp rượu vang.
Thay vì tìm ra các hợp chất riêng lẻ để phân biệt loại rượu này với loại rượu khác, thuật toán này dựa trên tất cả các hóa chất được phát hiện trong rượu để tìm ra dấu hiệu đặc trưng nhất cho mỗi loại rượu vang. Thuật toán hiển thị kết quả trên mạng lưới hai chiều, trong đó các loại rượu có đặc tính giống nhau sẽ được nhóm lại với nhau.
“Điều đầu tiên khiến chúng tôi bất ngờ là có những nhóm tương ứng với một nhà sản xuất rượu vang cụ thể. Điều đó cho chúng tôi biết rằng mỗi nhà sản xuất rượu vang có một dấu hiệu hóa học đặc trưng. Chính đặc điểm tổng thể về nồng độ của rất nhiều phân tử trong rượu vang giúp phân biệt các nhà sản xuất rượu”, ông Pouget cho biết.
Ngoài ra, phương pháp này cũng biểu thị vị trí của các trang trại rượu vang. Trong đó, rượu vang từ ba nhà sản xuất ở phía bắc sông Dordogne khác biệt rõ ràng với bốn nhà sản xuất rượu ở phía tây sông Garonne.
“Khi chúng tôi thực hiện những phép chiếu này bằng phương pháp sắc ký đồ, chúng tôi thu được bản đồ của rượu vang Bordeaux”, ông nói.
Ông David Jeffery, Phó giáo sư về khoa học rượu vang tại Đại học Adelaide, và đồng tác giả cuốn sách Tìm hiểu về Hóa học Rượu, cho biết: “Sức mạnh của học máy đối với phát hiện này đang trở nên rõ ràng hơn với mỗi ứng dụng mới trong thực phẩm và nông nghiệp”.
Một loạt các yếu tố - từ giống nho, đất đai đến vi khí hậu và quy trình sản xuất rượu vang - đều ảnh hưởng đến nồng độ các hợp chất có trong rượu vang ở mỗi khu vực. Mặc dù thuật toán truy tìm các loại rượu vang có độ chính xác 99%, song công nghệ này vẫn gặp khó khăn trong việc phân biệt các loại rượu nói chung, chỉ đạt độ chính xác cao nhất là 50%.
Nghiên cứu sắp được đăng tải trên Tạp chí Communications Chemistry, cho thấy học máy có thể hỗ trợ truy tìm rượu giả bằng cách xác nhận xem chất lượng rượu có trùng với thông tin in trên nhãn hay không.
Ở châu Âu, vấn nạn rượu giả đã gây thiệt hại 3 tỷ euro doanh thu hàng năm. Trong khi đó, các vụ việc gần đây đã cho thấy quy mô của mạng lưới tội phạm hoạt động trong ngành này ngày càng tăng lên. Đầu năm nay, nhiều nhóm tội phạm đã bị kết án vì vận chuyển rượu vang Tây Ban Nha vào Pháp. Vụ lừa đảo này diễn ra trong nhiều năm và được cho là có liên quan đến gần 5 triệu chai rượu vang, một số trong đó được đóng bao bì dưới mác rượu vang Bordeaux nổi tiếng sản xuất tại vùng Bordeaux, phía tây nam nước Pháp.