Cuộc cách mạng công nghệ không có dấu hiệu dừng lại và thậm chí còn đang diễn ra với tốc độ đáng kinh ngạc. Với đà này, nhiều tấm bằng đại học sẽ mất dần chỗ đứng trong 20 năm tới.
Robot nhảy múa của công ty IBM Watson AI được giới thiệu tại hội chợ. Ảnh: AFP/TTXVN |
Các công nghệ hiện đại và việc lưu trữ thông tin trên máy tính có thể sẽ thay thế cho các nhân viên kế toán trong tương lai. Sẽ ít có doanh nghiệp nào cần đến vị trí này khi họ đã có một chiếc máy tính được trang bị các phần mềm kế toán như Quickbooks, Turbo Tax và H & R Block.
Cũng cần nhắc lại rằng các doanh nghiệp luôn theo đuổi tính kinh tế trong các lựa chọn của mình, trong khi con người hầu như chắc chắn là không thể thao tác nhanh bằng công nghệ trong điều kiện các chi phí bị cắt giảm. Chính vì vậy, hầu hết các công ty sẽ lựa chọn nộp thuế trực tuyến vì hình thức này rẻ và tiện hơn so với con người thực hiện, và máy tính sẽ có lợi thế hơn so với các nhân viên kế toán.
Bên cạnh đó, nhiều công việc liên quan trong lĩnh vực du lịch và khách sạn cũng có nguy cơ trở nên "lỗi thời". Cũng như cái cách mà chúng ta vẫn thường thấy các ki-ốt ở sân bay được dùng để hành khách check-in, nhiều vị trí trong các khách sạn cũng đang do máy móc đảm nhiệm thay vì con người, và xu hướng này đang gia tăng một cách chóng mặt.
Ngày nay, các công việc như nhân viên tư vấn du lịch hay lễ tân khách sạn đang có xu hướng mất dần giá trị, khi người ta có thể tìm kiếm thông tin trên Internet và sử dụng các trang web du lịch để lựa chọn điểm đến. Chính vì vậy, lựa chọn theo đuổi một tấm bằng trong lĩnh vực du lịch và khách sạn dường như là một sai lầm, khi công nghệ gần như có thể thay thế con người trong lĩnh vực này.
Lĩnh vực phát thanh truyền hình cũng không nằm ngoài xu thế kể trên. Đầu những năm 2000, TV đã từng là vật không thể thiếu đối với nhiều người, thế nhưng giờ đây Internet đang dần thay thế vai trò là phương tiện giải trí và nắm bắt thông tin của TV. Dù lĩnh vực phát thanh truyền hình có thể vẫn sẽ tồn tại trong 20 năm tới, nhưng chắc chắn là nó sẽ dần bị thay thế bởi truyền thông trực tuyến.
Ngày nay, chúng ta giao tiếp, truyền và nhận thông tin thông qua Internet. Những điều tưởng chừng là ảo tưởng 10 năm trước đây giờ đang dần hiện hữu trong cuộc sống hàng ngày. Và 20 năm nữa, phát thanh truyền hình sẽ mất vị thế hiện thời và sẽ không còn là “điểm trung chuyển” thông tin chủ yếu nữa.
Ngoài ra, dược sỹ cũng là một nghề dễ “bốc hơi” trong tương lai, khi công nghệ đã đem lại một cuộc cách mạng trong nhà thuốc. Các loại máy móc với công nghệ tiên tiến có thể thực hiện các công việc của một dược sỹ, như điền vào đơn thuốc hay bốc thuốc một cách nhanh chóng, nhất quán và kinh tế hơn. Sẽ không có gì ngạc nhiên nếu số lượng dược sỹ sụt giảm mạnh trong 20 năm nữa, trong bối cảnh thế giới đang thay đổi nhanh chóng với các công cụ hiện đại. Chính vì vậy, bác sỹ và y tá là những lựa chọn có tiềm năng hơn để thích ứng với sự thay đổi này.
Tài chính ngân hàng cũng là một ngành dễ bị công nghệ thế chân. ATM là ứng dụng công nghệ đầu tiên ảnh hưởng đến việc làm trong lĩnh vực ngân hàng, tiếp đến là ứng dụng trên điện thoại thông minh. Trí tuệ nhân tạo (AI) sẽ sớm thay thế các giao dịch viên ngân hàng. Các ứng dụng công nghệ này không chỉ có thể thực hiện các giao dịch tiền mặt, mà trong tương lai còn có thể thực hiện các tác vụ như mở tài khoản và xử lý các khoản vay nhanh hơn và tiết kiệm chi phí hơn so với con người.
Bên cạnh đó, với vai trò giúp các doanh nghiệp điều chỉnh danh mục đầu tư và đem về hàng tỷ USD, các chuyên viên phân tích tài chính đã từng được xem là vị trí không thể thiếu trong một doanh nghiệp. Thế nhưng con người không thể cạnh tranh với các phần mềm phân tích tài chính sử dụng trí thông minh nhân tạo. Các phần mềm này có thể đọc và rút ra các xu hướng vận động từ các dữ liệu trong quá khứ và dự đoán những chuyển động của thị trường trong tương lai. Chính vì thế, chuyên viên phân tích tài chính sẽ là một trong những vị trí hàng đầu có nguy cơ bị công nghệ thay thế trong lĩnh vực tài chính ngân hàng.
Tuy nhiên, công nghệ có thực sự thay thế con người trong tương lai hay không còn phụ thuộc vào những chính sách mà chính phủ các nước áp dụng để giải quyết vấn đề này. Trong khi đó, người lao động cũng cần nắm bắt xu thế và lựa chọn những nghề nghiệp đòi hỏi sự sáng tạo hay cần phải tạo dựng nhiều mối quan hệ phức tạp giữa con người với nhau để ứng phó với làn sóng tự động hóa đang chi phối càng mạnh mẽ cuộc sống của con người ngày.