Thạc sĩ Lương Chấn Quang, Phó trưởng Khoa Kiểm soát nhiễm khuẩn và phòng ngừa bệnh tật, Viện Pasteur TP Hồ Chí Minh cho biết, năm 2024 chưa xảy ra tình trạng dịch chồng dịch. Các bệnh như sốt xuất huyết, tay chân miệng đã giảm đáng kể. Tuy nhiên, một số bệnh có thể phòng ngừa bằng vaccine lại có xu hướng gia tăng, trong đó nổi bật là bệnh sởi với 16.000 ca mắc, 7 ca tử vong. Các bệnh khác như rubella (85 ca), ho gà (152 ca), viêm màng não mô cầu (10 ca), dại (23 ca tử vong) và cúm gia cầm (2 ca) cũng ghi nhận tăng.
PGS.TS Nguyễn Vũ Trung, Viện trưởng Viện Pasteur TP Hồ Chí Minh phát biểu tại hội nghị.
Hiện tại, số ca mắc sởi tại khu vực phía Nam vẫn tiếp tục tăng. Các tỉnh có số ca mắc tăng nhanh nhất là Bình Dương, Đồng Nai, TP Hồ Chí Minh (trên 200 ca/tuần) và Cà Mau (trên 100 ca). Các địa phương này đều đã hoàn thành chiến dịch tiêm vaccine cho trẻ với tỉ lệ rất cao. Tuy nhiên, cách đây 4 tuần, tỉ lệ tiêm không còn gia tăng.
Theo bác sĩ Lương Chấn Quang, mô hình lây lan dịch chủ yếu diễn ra trong trường học, với 63 ổ dịch được ghi nhận, do vậy cần tiếp tục rà soát các trẻ chưa tiêm và triển khai tiêm bổ sung. Tuy nhiên, công tác rà soát còn gặp khó khăn vì thiếu danh sách chính xác các trẻ chưa tiêm và nhiều trạm y tế chưa cập nhật đầy đủ dữ liệu.
Để giải quyết vấn đề này, bác sĩ Lương Chấn Quang cho rằng cần đối chiếu danh sách tiêm phòng từ phiếu khám sàng lọc và phần mềm quản lý tiêm chủng để xác định các trẻ chưa được tiêm. Ngoài ra, cần tăng cường sự phối hợp giữa các cơ sở y tế, trường học và chính quyền địa phương để đảm bảo tất cả trẻ em trong diện tiêm chủng được tiếp cận kịp thời với vaccine.
Về công tác điều trị, theo báo cáo của Bệnh viện nhi đồng Đồng Nai, trong 24 giờ qua, bệnh viện khám cho 214 bệnh nhân bị bệnh sởi, trong đó chỉ định nhập viện với 30 bệnh nhân, cấp cứu 7 bệnh nhân. Ông Nguyễn Trọng Nghĩa, Phó Giám đốc bệnh viện nhi đồng Đồng Nai cho biết, với lượng bệnh tăng như hiện nay, bệnh viện hơi quá tải nên đã mở rộng khu điều trị lên công suất 250 - 300 giường. Bệnh nhân sởi có lối đi riêng, đảm bảo chống lây nhiễm chéo trong bệnh viện.
Ông Nguyễn Vũ Thượng, Viện phó Viện Pasteur TP Hồ Chí Minh cho rằng, hiện nay, đối tượng dễ tiếp cận tiêm vaccine là đối tượng ít nguy cơ, trong khi đối tượng khó tiếp cận là những trẻ em di biến động dân cư, đây là đối tượng nguy cơ cao.
"Đây là bài toán mà chúng ta gặp ngay từ đầu dịch, ở các huyện và tỉnh cũng nhận thấy điều đó. Đó là lý do dù tỉ lệ tiêm vaccine bao phủ nhưng nhiều tuần ca mắc sởi vẫn tiếp tục tăng hoặc không thể giảm. Câu hỏi đặt ra, phải chăng tỉ lệ bao phủ vaccine này chưa bao gồm các đối tượng khó tiếp cận?", ông Nguyễn Vũ Thượng đặt vấn đề.
Theo ông Thượng, ngoài chiến dịch tiêm sởi hiện tại, cần có các chiến dịch tiếp cận hiệu quả đối với các nhóm trẻ em khó tiếp cận vaccine. Chỉ khi giải quyết được vấn đề này, dịch bệnh mới có thể được kiềm chế, nếu không số ca mắc sởi sẽ vẫn tiếp tục gia tăng.
Vì vậy, các địa phương cần chủ động hơn trong công tác truyền thông về tiêm chủng, đặc biệt là ưu tiên cho các nhóm đối tượng và vùng có nguy cơ cao. Bên cạnh đó, qua các xét nghiệm, hầu hết trẻ em bị sốt phát ban đều có kết quả dương tính với sởi. Vì vậy, những trường hợp này cần được xử lý ngay như trường hợp mắc sởi, ngay từ khi có dấu hiệu mà không cần phải chờ kết quả xét nghiệm. Điều này rất quan trọng để ngăn chặn sự lây lan của dịch bệnh trong cộng đồng.