Những con đò, thuyền máy nối đuôi nhau đưa các em nhỏ đến trường từ sáng sớm.
Mỗi buổi sáng sớm, những chuyến thuyền máy chở học sinh, phụ huynh và giáo viên vượt qua dòng sông Đà để tìm con chữ. Năm học 2025-2026 cũng vậy, chính quyền và người dân địa phương tiếp tục nỗ lực để thực hiện sự nghiệp “trăm năm trồng người”.
Vượt sông Đà nuôi mầm con chữ
Khoảng thời gian từ 5 giờ 30 phút đến 6 giờ sáng hằng ngày, hơn 20 chiếc thuyền máy lớn nhỏ nối đuôi nhau, thấp thoáng trong lớp sương mờ, đưa thế hệ trẻ tương lai từ xóm Ngòi cập bến cảng Ngòi Hoa; từ đây, học sinh được chở bằng xe máy cá nhân để đến điểm trường Tiểu học và Trung học cơ sở Ngòi Hoa.
Phụ huynh chuẩn bị vật dụng an toàn cho các em trước khi lên đò, thuyền.
Chị Bùi Thị Quyền có hai con nhỏ đang học tiểu học cho biết, mỗi buổi sáng, chị phải dậy từ tinh mơ chuẩn bị cơm nước, sách vở cho con đi học. Quãng đường chỉ khoảng 8 km nhưng bị chia cắt bởi sông núi hiểm trở. “Mỗi lần qua sông tôi chỉ yên tâm khi các con đặt chân lên bờ,” chị nói.
Chị Quyền chia sẻ, hai bên bờ sông cách chừng khoảng 300m, đây là con đường ngắn nhất để các con trong xóm có thể tới trường. Nếu đi đường bộ thì phải đi vòng hơn 40 km. "Sông nước nguy hiểm luôn rình rập trên con đường tới lớp nên các bậc phụ huynh luôn theo sát kèm cặp, đưa con tới trường. Thời tiết thuận lợi thì còn an toàn chứ nếu mưa to, gió lớn thì học sinh buộc phải nghỉ học. Đặc biệt, mùa nước cạn hằng năm vào khoảng thời gian từ tháng 3 đến tháng 5, việc di chuyển xuống bến thuyền gặp nhiều khó khăn do độ dốc cao, đường đất lầy lội dễ trơn trượt", chị Quyền bày tỏ.
Một số con đò còn thô sơ chở các em học sinh đến trường tiềm ẩn nguy hiểm.
Xóm Ngòi là khu dân cư biệt lập, cách xa trung tâm. Năm học này, trong tổng số 200 học sinh của trường Ngòi Hoa có hơn 60 em phải qua sông đến lớp. Sau khi cập bến, phụ huynh gửi xe nhờ các hộ dân ven sông, rồi tiếp tục chở con đi bằng xe máy hơn 5 km đường bộ mới tới trường. Do nguy cơ mất an toàn, hầu hết gia đình đều phải có người lớn đưa đón, khiến cuộc sống kinh tế vốn đã khó khăn lại thêm vất vả.
Chị Đinh Thị Hiệp xóm Ngòi chia sẻ, nếu con chỉ học buổi sáng, phụ huynh phải chờ sẵn ở cổng trường để đón về, còn học cả ngày thì phải mang cơm theo hoặc gửi nhờ ăn tại các hộ dân gần trường. Trong khi đó, chi phí đi lại, xăng dầu, thuyền máy đều tốn kém.
Ngoài khó khăn về kinh tế, nguy cơ mất an toàn đường thủy luôn rình rập. Phương tiện chở khách qua sông còn thô sơ, áo phao không đủ. Khi gặp mưa to, gió lớn, học sinh buộc phải nghỉ học. Để khắc phục, nhà trường phải bố trí lịch học bù hoặc dạy trực tuyến nhằm bảo đảm kiến thức cho các em.
Ước mong một cây cầu
Các em học sinh xuống thuyền vào bờ cập bến cảng Ngòi Hoa.
Em Xa Văn Nghiệp, lớp 6A, trường Tiểu học và Trung học cơ sở Ngòi Hoa nói: "Hằng ngày, con phải dậy sớm để đi đò qua sông, con rất sợ. Ngày nào bố, mẹ cũng phải đưa con đi học. Con ước có một chiếc cầu đi qua sông, để đến trường an toàn và gần hơn".
Đây cũng là mong mỏi của hàng nghìn người dân địa phương. Một cây cầu bắc qua sông không chỉ giúp con đường đến trường bớt gian nan mà còn tạo điều kiện phát triển giao thương, kết nối với vùng lân cận, mở ra cơ hội phát triển kinh tế, nâng cao đời sống.
Trong bối cảnh cả nước thực hiện việc hợp nhất tỉnh và vận hành chính quyền địa phương 2 cấp từ 1/7/2025, công tác quy hoạch, bố trí vốn để đầu tư xây dựng sẽ có nhiều khó khăn nhất định. Trước mắt, chính quyền xã Mường Hoa đang thực hiện các biện pháp hỗ trợ, giám sát chặt chẽ việc đưa đón học sinh; tiếp tục kiến nghị cấp trên xem xét dự án xây dựng cầu.
Xã Mường Hoa đã làm việc với trường Tiểu học và Trung học cơ sở Ngòi Hoa để đưa ra nhiều giải pháp trước mắt như kêu gọi các đơn vị hỗ trợ áo phao, triển khai mô hình ăn bán trú tại trường.
Các em học sinh di chuyển khó khăn trên đoạn đường dốc đứng từ bến thuyền lên đường bộ.
Thầy giáo Bùi Văn Cửu, Hiệu trưởng trường Tiểu học và Trung học cơ sở Ngòi Hoa cho biết, công tác tổ chức ăn bán trú tại nhà trường là một trong những giải pháp kịp thời nhằm đảm bảo sức khỏe, giúp trẻ được học tập, sinh hoạt trong điều kiện tốt hơn; giảm thiểu những gánh nặng cho phụ huynh về thời gian đưa đón và chăm lo bữa ăn cho các con. Nhà trường mong muốn chính quyền địa phương quan tâm, hỗ trợ thực hiện đầy đủ các điều kiện để tổ chức ăn bán trú cho trẻ trong thời gian sớm nhất. Tuy nhiên, khó khăn lớn hiện nay là nhân lực, cơ sở vật chất và thủ tục hành chính.
Ông Đinh Sơn Tùng, Phó Chủ tịch UBND xã Mường Hoa khẳng định, cấp ủy, chính quyền luôn dành sự quan tâm đối với sự nghiệp giáo dục tại địa phương. Với những khó khăn của các em học sinh tại xóm Ngòi, xã tiếp tục chỉ đạo các cơ quan chuyên môn tham mưu, đề xuất những giải pháp tháo gỡ khó khăn, vướng mắc. Xã tiếp tục đề xuất cấp trên khảo sát, xây dựng cầu để chấm dứt tình trạng mất an toàn, đồng thời đầu tư cơ sở vật chất, nâng cao chất lượng dạy và học.
Cô và trò trường Tiểu học và Trung học cơ sở Ngòi Hoa quyết tâm hoàn thành tốt công tác dậy và học.
Cùng với đó, xã chỉ đạo các cơ quan chuyên môn phối hợp với nhà trường tuyên truyền, vận động phụ huynh thực hiện nghiêm các quy định an toàn khi qua sông, trang bị áo phao đầy đủ và tổ chức tập huấn kỹ năng phòng, chống đuối nước cho học sinh.
Năm học mới đang đến gần, thầy trò xóm Ngòi vẫn ngày ngày vượt sông tìm con chữ, gửi gắm niềm tin về một cây cầu kiên cố trong tương lai để hành trình đến lớp bớt gian nan, chắp cánh cho những ước mơ tuổi thơ.