Có bệnh nhân đang mổ đột ngột ngừng tim, có bệnh nhân đang điều trị đột quỵ xuất hiện tình trạng khó thở, tụt huyết áp...
Bệnh nhân DNT (43 tuổi) đang điều trị với chẩn đoán chảy máu cầu não gây liệt nửa người trái. Sau 1 tuần chuẩn bị được ra viện, bệnh nhân đột ngột khó thở, tức ngực, huyết áp tụt đột ngột, sau đó ngừng tim. Sau khi đánh giá khẩn trương, các bác sỹ nhận thấy, tim phải bệnh nhân giãn to bất thường kèm áp lực động mạch phổi tăng rất cao. Chụp CT động mạch phổi thấy hình ảnh huyết khối lớn cả động mạch phổi hai bên. Bệnh nhân nhanh chóng được cấp cứu và hồi sức tích cực, can thiệp hút huyết khối động mạch phổi thành công. Qua cơn nguy kịch, người bệnh trở lại cuộc sống gần như trước.
Trường hợp thứ 2, bệnh nhân NTT (92 tuổi) vào viện vì gãy xương đùi phải có chỉ định thay khớp háng. Trong quá trình phẫu thuật, bệnh nhân đột ngột bị tụt huyết áp, nhịp tim chậm dần. Các bác sỹ nhanh chóng nghĩ ngay đến hiện tượng thuyên tắc động mạch phổi và chụp CT động mạch phổi xác chẩn. Bệnh nhân được dùng thuốc tiêu sợi huyết cấp cứu ngay trên bàn phẫu thuật, kết hợp hồi sức tim mạch tích cực trước, trong và sau mổ. Được điều trị kịp thời, tình trạng bệnh nhân tiến triển tốt lên theo từng giờ. Hiện tại, bệnh nhân đã tỉnh táo và có thể tự sinh hoạt bình thường.
Đặc biệt nhất đối với Khoa Hồi sức Tim mạch phải kể đến trường hợp của bệnh nhân TLN (98 tuổi). Bệnh nhân có bệnh nền tăng huyết áp, đái tháo đường typ 2. Sau khi tiêm vaccine COVID-19, bên cạnh những tác dụng phụ mệt mỏi, ăn uống kém, sau vài ngày, bệnh nhân đột ngột khó thở dữ dội, huyết áp tụt sâu 60/30 mmHg. Bệnh nhân được các y, bác sỹ nhanh chóng chẩn đoán sốc tim do thuyên tắc động mạch phổi hai bên và được sử dụng thuốc tiêu sợi huyết cấp cứu.
Trực tiếp điều trị cho ca bệnh này, bác sỹ Nguyễn Thành Huy, Khoa Hồi sức Tim mạch chia sẻ: Sau khi phát hiện có huyết khối động mạch phổi hai bên, chúng tôi quyết định tiêu sợi huyết cấp cứu. Bệnh nhân 98 tuổi và có nguy cơ chảy máu rất cao, nhưng trước diễn biến sốc tiến triển nặng nề, tình trạng lâm sàng xấu đi trông thấy, chúng tôi vẫn bắt buộc chỉ định, nếu không bệnh nhân sẽ nhanh chóng tử vong.
“Có thể nói, đây là một trường hợp vô cùng hiếm vì y văn trên thế giới chưa có ca bệnh nào cao tuổi như vậy được mô tả. Sau khi tiêu sợi huyết làm tan cục huyết khối diễn biến bệnh nhân ổn định dần, huyết áp tăng dần, bỏ dần được các thuốc vận mạch nâng huyết áp, tình trạng hô hấp ổn hơn. 2-3 ngày sau, bệnh nhân trở về trạng thái trước khi vào viện và được ra viện sau đó không lâu”, bác sỹ Nguyễn Thành Huy cho biết.
Chia sẻ về căn bệnh thuyên tắc động mạch phổi, Tiến sĩ Đặng Việt Đức, Khoa Hồi sức Tim mạch Bệnh viện Trung ương Quân đội 108 cho biết: Thuyên tắc động mạch phổi cấp là một bệnh khá thường gặp, là nguyên nhân đứng thứ 2 gây đột tử do tim. 80% bệnh nhân tử vong trong bệnh viện mà không xác định được nguyên nhân khi giải phẫu thi thể được xác định do thuyên tắc động mạch phổi.
Trong đại dịch COVID-19, có vẻ như chúng ta bắt gặp nhiều trường hợp thuyên tắc động mạch phổi hơn trước đây liên quan đến tình trạng tăng đông máu hậu COVID-19. Tuy vậy, khả năng chẩn đoán và điều trị phụ thuộc vào trang bị, kinh nghiệm của từng cơ sở y tế. Khi thuyên tắc động mạch phổi cấp mức độ nặng, nguy cơ tử vong có thể lên tới 60% với diễn biến thường rất nhanh trong 1 đến 2 giờ đầu. Do vậy, chúng ta phải luôn nghĩ tới nó, mới kịp chẩn đoán và điều trị cho người bệnh.
Thuyên tắc động mạch phổi là hiện tượng tắc ít nhất một động mạch phổi hoặc nhánh động mạch phổi, thường do cục máu đông (còn gọi là huyết khối) từ tĩnh mạch chi dưới di chuyển lên. Thông thường cơ chế đông máu, hình thành huyết khối mang tính chất bảo vệ, giúp cơ thể chúng ta liền vết thương, cầm máu khi chảy máu… Sau khi hoàn thành vai trò này, cơ thể có thể tự ly giải những huyết khối nhỏ một cách liên tục trong hệ thống tuần hoàn.
Tuy nhiên, một số bệnh nhân tuổi cao, phải nằm lâu một chỗ, rối loạn đông máu di truyền, phụ nữ có thai, người mắc bệnh ung thư, những bệnh nhân mắc COVID-19… đều có thể làm tăng nguy cơ đông máu và hình thành những cục máu đông di chuyển, khi đến vị trí các động mạch phổi bị tắc lại làm người bệnh suy hô hấp cấp, sốc do tắc nghẽn luồng chảy của dòng máu từ tim phải sang tim trái; người bệnh nhanh chóng đột tử nếu không được cấp cứu kịp thời.