Sản phụ P. A (27 tuổi, ngụ Quận 3, TP Hồ Chí Minh) được phát hiện bào thai có bất thường tim lúc thai 21 tuần, với chẩn đoán là hẹp van động mạch chủ tiến triển. Đến ngày 11/1, thai được 29 tuần với diễn tiến hẹp van động mạch chủ nặng, đường kính van 2,6 mm, vận tốc máu qua van động mạch chủ 300cm/s, gây thiểu sản thất trái nặng hơn, trào ngược van 2 lá mức độ nặng.
Ngày 12/1, PGS. TS. BS Tăng Chí Thượng, Giám đốc Sở Y tế cùng lãnh đạo Bệnh viện Từ Dũ, Bệnh viện Nhi Đồng 1 và ê kíp thông tim can thiệp bào thai hội ý trước khi can thiệp thông tim cho thai phụ.
Qua hội chẩn, các chuyên gia bào thai và tim mạch trẻ em đều nhận định, trường hợp này nếu không can thiệp bào thai khẩn hoặc can thiệp trễ sau 30 tuần tuổi thì khả năng rất cao bào thai sẽ mất trong bụng mẹ hoặc thai sẽ diễn tiến đến hội chứng thiểu sản thất trái và thành tim 1 thất (sau sinh trẻ phải phẫu thuật nhiều giai đoạn để đưa tạm về tuần hoàn 1 thất hoặc phải điều trị triệt để bằng ghép tim). Theo đó, các chuyên gia tim mạch thống nhất chỉ định can thiệp tim mạch bào thai ở thời điểm này là phù hợp.
Tuy nhiên, các bác sĩ dự báo, tư thế thai nhi sẽ không thuận lợi cho can thiệp thông tim vì có dư ối, thai nhi thay đổi ngôi liên tục, khó thực hiện thủ thuật, nếu thủ thuật có thể sẽ không thành công.
Lúc 9 giờ 15 phút ngày 12/1, ê kíp chuyên khoa can thiệp bào thai và thông tim can thiệp trẻ em của Bệnh viện Từ Dũ và Bệnh viện Nhi Đồng 1 bắt đầu thực hiện thông tim can thiệp xuyên tử cung cho thai phụ. Theo ê kíp phẫu thuật, trong quá trình thông tim, thai nhi đổi ngôi liên tục nên việc đưa kim luồn vào thất trái và lên van động mạch chủ rất khó khăn.
Thai phụ được gây tê tủy sống, sau đó siêu âm kiểm tra lại tư thế của thai. Do tư thế thai không thuận lợi nên ê kíp phẫu thuật can thiệp bào thai phải dùng các công cụ và thủ thuật để xoay trở thai nhi về vị trí thích hợp nhất, đó là thai nhi nằm ngửa, buồng tim tiếp xúc trực tiếp với thành trước tử cung. Kỹ thuật này kéo dài hơn 40 phút mới đạt được kết quả như mong đợi.
Sau đó, các bác sĩ tiến hành tiêm thuốc vào đùi thai nhi để gây mê. Khi đưa được kim vào buồng thất trái, phát hiện thất trái nhỏ và dày do thiểu sản thất. Nhóm chuyên gia thực hiện can thiệp của Bệnh viện Từ Dũ đã gặp không ít khó khăn và phải mất khá nhiều thời gian mới đưa được kim vào đúng vị trí. Sau đó, chuyển tiếp cho ê kíp thông van tim của Bệnh viện Nhi Đồng 1 làm công đoạn quan trọng cuối cùng là nong van động mạch chủ.
Sau nong, kiểm tra dòng chảy qua van động mạch chủ lên tốt. Ca phẫu thuật kết thúc lúc 11 giờ cùng ngày và thành công tốt đẹp. PGS. TS. BS Tăng Chí Thượng, Giám đốc Sở Y tế TP Hồ Chí Minh đã có mặt hội ý và theo dõi trong suốt quá trình ca phẫu thuật đặc biệt này.
Thai phụ được theo dõi sát sau phẫu thuật, đến chiều nay, tràn dịch màng ngoài tim thai đã được kiểm soát tốt, nhịp tim thai bình thường, tình trạng sản phụ ổn định. Theo Sở Y tế TP Hồ Chí Minh, quá trình theo dõi thai kỳ sắp tới sẽ là sự phối hợp chặt chẽ và nhịp nhàng tiếp tục của cả hai bệnh viện.
Kỹ thuật thông tim can thiệp tim thai là một kỹ thuật rất phức tạp, đòi hỏi rất lớn ở tay nghề bác sĩ và hiện chỉ có một vài nơi trên thế giới thực hiện được. Trước đó 7 ngày, ê kíp này cũng đã thực hiện thông tim can thiệp tim thai đầu tiên tại Việt Nam và cũng như ở khu vực Đông Nam Á. Việc thực hiện thành công kỹ thuật này ở Việt Nam được đánh là bước tiến mới về kỹ thuật chuyên sâu ngang tầm với các nước phát triển, đồng thời mở ra hy vọng và niềm tin cho tất cả thai nhi có những bất thường tim bẩm sinh.