Dịch bệnh bạch hầu đang có xu hướng gia tăng ca mắc trong thời gian gần đây, với đặc điểm dễ lây lan thành dịch và biến chứng nguy hiểm, người dân cần biết cách phòng tránh, trong đó có những cách rất đơn giản có thể áp dụng thường ngày.
PGS.TS Trần Như Dương, Phó Viện trưởng Viện Vệ sinh dịch tễ Trung ương cho biết: “Vi khuẩn bạch hầu có thể sống tới hàng tháng trong chất nhầy dịch hô hấp bám trên đồ dùng, vật dụng, tồn tại lâu trong môi trường nước ẩm ướt, không thông thoáng. Tuy nhiên vi khuẩn bạch hầu lại có thể bị tiêu diệt nhanh chóng dưới ánh nắng mặt trời, ở nơi thông thoáng. Vì vậy với những đồ dùng như: Quần áo, chăn màn, ga gối có mầm bệnh của bệnh nhân và của những người sống trong vùng có dịch nên đem phơi dưới nắng mặt trời; đồ chơi, bát đĩa, thìa cốc cũng nên đem phơi nắng hoặc luộc nước sôi sau khi sử dụng để tiêu diệt mầm bệnh. Chỉ một ngày thực hiện những việc đơn giản trên cũng bằng rất nhiều lần phun xịt khử trùng”.
Chuyên gia cũng khuyến cáo, để phòng bệnh bạch hầu, người dân dần thực hiện vệ sinh thông khí tại hộ gia đình và các trường học như: Mở cửa sổ, cửa chính thường xuyên; hạn chế tụ tập đông người trong khu vực có ổ dịch. Bên cạnh đó, tại nhà bệnh nhân và các hộ liền kề xung quanh, các nhà trẻ, lớp học, cơ quan… có liên quan đến bệnh nhân bạch hầu cần được khử trùng bằng cách lau, phun nền nhà, tay nắm cửa, bề mặt các đồ vật trong nhà với dung dịch khử trùng có chứa 0,1% clo hoạt tính.
Đặc biệt, cách hữu hiệu nhất để phòng bệnh là người dân ở khu vực có dịch và khu vực nguy cơ cần được tiêm vắc xin bạch hầu càng sớm càng tốt.
Cụ thể các mũi vắc xin phòng bệnh bạch hầu hiện nay đang áp dụng như sau:
Chương trình Tiêm chủng mở rộng gồm:
- Vắc xin 5 trong 1 phòng bệnh bạch hầu – ho gà – uốn ván – Hib – viêm gan B (DPT-VGB-Hib); tiêm khi trẻ 2, 3, 4 tháng tuổi.
- Vắc xin bạch hầu – ho gà – uốn ván tiêm khi trẻ 16-18 tháng tuổi.
- Vắc vắc xin bạch hầu – uốn ván cho nhóm đối tượng người lớn có nguy cơ cao, chỉ được sử dụng trong chiến dịch khi có dịch bệnh chứ không tiêm phổ cập.
Chương trình vắc xin dịch vụ gồm:
- Vắc xin 6 trong 1 (phòng bệnh bạch hầu – ho gà – uốn ván – bại liệt – Hib – viêm gan B) hoặc vắc xin 5 trong 1 (phòng bệnh bạch hầu – ho gà – uốn ván – Hib – bại liệt) được tiêm khi trẻ 2, 3, 4 tháng tuổi và khi trẻ 16-18 tháng tuổi.
- Vắc xin 4 trong 1 (phòng bệnh bạch hầu – ho gà – uốn ván – bại liệt) tiêm khi trẻ 4-6 tuổi.
- Vắc xin phòng bệnh bạch hầu – ho gà – uốn ván được tiêm cho trẻ trên 4 tuổi và người lớn; mũi tiêm này thường được khuyến cáo tiêm nhắc lại sau mỗi 10 năm.
Hiện Tổ chức Y tế thế giới (WHO) khuyến cáo người dân cần tiêm đủ 5 mũi phòng bệnh bạch hầu để đảm bảo hiệu quả miễn dịch, thậm chí nhiều quốc gia còn khuyến cáo tiêm 6 mũi, một số quốc gia cứ 10 năm lại tiêm nhắc lại 1 mũi để đảm bảo phòng bệnh. Việc tiêm nhắc lại cho trẻ lớn (giai đoạn 7 tuổi) cũng như tiêm vắc xin cho người lớn là rất quan trọng; cần cho người dân hiểu việc đi tiêm vắc xin là những biện pháp đảm bảo đầy đủ để khống chế được tốt bệnh bạch hầu trong thời gian tới.
Lịch tiêm mũi vắc xin phòng bệnh bạch hầu được khuyến cáo như sau:
- Dưới 1 tuổi tiêm 3 mũi đầu.
- 18-24 tháng nhắc lại mũi thứ 4.
- 7 tuổi nhắc lại mũi thứ 5.
- Mũi thứ 6 khuyến cáo tiêm cho người từ 9-15 tuổi, trước khi bước vào độ tuổi sinh đẻ.