Theo thông báo của lực lượng vũ trang Na Uy đăng trên nền tảng X, các máy bay chiến đấu F-16 mà Oslo cung cấp để hỗ trợ chương trình đào tạo phi công Ukraine đã hạ cánh ở Đan Mạch. Đầu tuần này, truyền thông Na Uy đưa tin quốc gia Bắc Âu sẽ điều động hai máy bay chiến đấu và 10 máy bay huấn luyện tới căn cứ không quân Skydstrup của Đan Mạch hỗ trợ chương trình.
Trước đó, Na Uy đã cam kết cung cấp máy bay chiến đấu cho Ukraine trong những năm tới cùng với Đan Mạch, Hà Lan và Bỉ. Hiện vẫn chưa rõ số lượng máy bay chiến đấu chính xác mà Oslo có kế hoạch chuyển giao cho Ukraine.
Trong khi đó, hồi tháng 8/2023, Washington, vốn do dự trong việc cung cấp cho Kiev các máy bay chiến đấu do phương Tây sản xuất, đã tỏ ra sẵn sàng chấp thuận việc chuyển giao máy bay cho bên thứ ba. Mỹ quy định điều này chỉ có thể xảy ra sau khi binh sĩ Ukraine hoàn thành khóa đào tạo phi công.
“Sau hơn 40 năm phục vụ, những chiếc máy bay này giờ đây sẽ dùng để huấn luyện binh sĩ Ukraine, củng cố cam kết của chúng tôi đối với việc bảo vệ Ukraine”, quân đội Na Uy viết trên X, cùng hình ảnh những chiếc máy bay đã hạ cánh ở Đan Mạch.
Vào đầu tuần, Trung tá Bard Bakke, chỉ huy sứ mệnh huấn luyện ở Đan Mạch, nói với hãng tin NRK của Na Uy rằng những chiếc máy bay tới Kiev “tương đối hiện đại” và đã được nâng cấp thêm. Tuy nhiên, ông thừa nhận các máy bay F-16 không phải là loại vũ khí có khả năng thay đổi cuộc xung đột đang diễn ra giữa Kiev và Moskva.
Cũng trò chuyện với NRK, Phó giáo sư Lars Peder Haga tại Trường Không quân Na Uy đánh giá chiến đấu cơ F-16 là “lỗi thời” và có khả năng sống sót kém hơn trước các hệ thống của Nga nếu so với các máy bay F-35 hiện đại hơn.
Kể từ khi xung đột nổ ra vào tháng 2/2022, Kiev đã kêu gọi các nước phương Tây ủng hộ cung cấp vũ khí tiên tiến, coi chúng như những yếu tố có thể thay đổi cuộc chơi. Tổng thống Volodymyr Zelensky ca ngợi thông báo cam kết F-16 hồi tháng 8 là cam kết mang tính lịch sử, mạnh mẽ và đầy động lực.
Vào cuối tháng 12, Hà Lan tuyên bố chuẩn bị cho việc chuyển giao ban đầu 18 máy bay chiến đấu cho Ukraine. Theo Thủ tướng Hà Lan Mark Rutte, nước này đang có 42 máy bay F-16 và Amsterdam sẽ cần giữ lại một số cho mục đích huấn luyện của riêng mình. Ngày 6/1, tờ báo Berlingske của Đan Mạch đưa tin Copenhagen sẽ trì hoãn việc giao F-16 cho Kiev trong ít nhất vài tháng với lý do các phi công Ukraine chưa sẵn sàng điều khiển chúng.