Đặc tính và các chủng loại vũ khí siêu vượt âm Nga đang sở hữu

Phát ngôn viên Bộ Quốc phòng Nga Igor Konashenkov cho biết tổ hợp tên lửa siêu vượt âm Kinzhal trong ngày 18/3 đã đã phá hủy một kho ngầm chứa tên lửa và đạn dược máy bay của quân đội Ukraine tại làng Delyatyn, tỉnh Ivano-Frankivsk.

Tổng thống Nga Vladimir Putin trước đó từng khẳng định các mẫu tên lửa siêu vượt âm của Nga là “không thể bị đánh bại”. Tốc độ cao cùng với quỹ đạo bay lắt léo khiến đối phương khó có thể đánh chặn thành công.

Tên lửa siêu vượt âm là loại có tốc độ khi bay nhanh gấp từ 5-10 lần tốc độ âm thanh, tương đương với tốc độ Mach 5 - Mach 10. Bên cạnh đó, tên lửa này cũng bay ở quỹ đạo thấp hơn so với tên lửa đạn đạo thông thường, thường được gọi là quỹ đạo đạn đạo thấp. Đặc tính này khiến cho việc radar đối phương khi bắt được tín hiệu thì tên lửa đã ở quá gần mục tiêu, không còn thời gian để đánh chặn.

Tầm bắn cũng là một ưu thế lớn khác của tên lửa siêu vượt âm. Như mẫu Kinzhal có tầm bắn từ 1.500-2.000 km, một số loại khác tầm bắn khoảng 1.000 km. Điều này đồng nghĩa với việc nếu Nga bố trí vũ khí này tại vùng lòng chảo Kaliningrad, nhiều thủ đô tại châu Âu sẽ nằm trong vùng tấn công hiệu quả của tên lửa siêu vượt âm.

Hiện tại, Nga đang có trong tay ba loại tên lửa siêu vượt âm.

Tên lửa Avangard: Là vũ khí siêu vượt âm được Nga phát triển đầu tiên. Avangard được thử nghiệm vào khoảng giữa tháng 2/2015 tới tháng 6/2016 trên tên lửa đạn đạo liên lục địa UR-100UTTKh. Trong đợt thử nghiệm thành công vào tháng 12/2018, Avangard đạt tới tốc độ Mach 27 (gần 33.000 km/giờ) và diệt mục tiêu ở khoảng cách 6.000 km, khiến nó trở thành vũ khí "không thể bị đánh chặn" - theo thông tin Bộ Quốc phòng Nga đưa ra.

Đến tháng 12/2019, Avangard chính thức được đưa vào phiên chế trong quân đội Nga, với trung đoàn tên lửa đầu tiên trang bị Avangard triển khai ở vùng Orenburg, miền Nam Nga, giáp với Kazakhstan. Avangard cũng là mẫu tên lửa có thể mang theo đầu đạn hạt nhân.

Tên lửa Kinzhal: Kinzhal là tổ hợp tên lửa hàng không đời mới của Nga, bao gồm máy bay tác chiến MiG-31K và tên lửa siêu vượt âm Kh-47M Kinzhal. Kinzhal trong tiếng Nga có nghĩa là “lưỡi dao”. Kh-47M Kinzhal có tầm bay từ 1.500-2.000 km, tốc độ Mach 10 (nhanh gấp 10 lần so với tốc độ âm thanh)

Sau khi được phóng từ bệ máy bay, tên lửa Kinzhal tăng tốc lên 4.900km/giờ (Mach 4) và có thể đạt tốc độ cực đại là 12.350km/giờ (Mach 10). Tên lửa siêu vượt âm đời mới của Nga có thể mang đầu đạn thông thường hoặc đầu hạn hạt nhân, với tải trọng lên tới 480 kg.

Tổng thống Nga Vladimir Putin lần đầu tiên cho công bố thông tin về Kinzhal vào ngày 1/3/2018. Ông gọi đây là một vũ khí “lý tưởng”, có thể xuyên thủng các hệ thống phòng thủ tên lửa. Tổ hợp tên lửa hàng không này được cho là đã được đưa vào biên chế tại quân khu miền Nam của Nga và sẽ xuất hiện tại các quân khu còn lại trong thời gian tới.

Bộ Quốc phòng Nga liệt Kinzhal là một trong 6 vũ khí thế hệ mới của Nga và thuộc diện “không có đối thủ cùng loại”. Với khả năng tấn công chiều sâu tốt, tổ hợp phòng không Kinzhal sẽ tạo cho quân đội Nga ưu thế lớn nếu nổ ra chiến sự.

Tên lửa Zircon: Đây là mẫu tên lửa siêu vượt âm mới nhất của Nga, chuyên được phóng từ tàu ngầm và tàu nổi, giúp tạo ra ưu thế vượt trội trong tác chiến hải quân. Thử nghiệm chính thức đầu tiên với Zircon được tiến hành vào tháng 10/2020, với tốc độ đạt Mach 9, đánh trúng mục tiêu trên biển và trên bộ.

Đến cuối tháng 12/2021, Nga tiến hành thử nghiệm thành công Zircon, với 10 vụ phóng tên lửa từ một tàu khu trục nhỏ và hai tên lửa khác từ một tàu ngầm. Tổng thống Putin đã gọi vụ thử tên lửa này "một sự kiện lớn của đất nước," nhấn mạnh đây là “một bước tiến quan trọng" trong tăng cường năng lực quốc phòng của Nga.