Đại sứ, Trưởng Phái đoàn Liên minh châu Âu (EU) tại Việt Nam, Julien Guerrier.
Đại sứ Julien Guerrier cho biết, với ông, Việt Nam là một đất nước thân thuộc. Ông đã từng đến Việt Nam với tư cách là khách du lịch. Đặc biệt cách đây 27 năm, ông nhiều lần qua lại Việt Nam khi là thành viên Đoàn đàm phán của EU trong quá trình Việt Nam gia nhập Tổ chức Thương mại Thế giới (WTO). Từ đó, đến nay, Đại sứ Julien Guerrier nhận thấy Việt Nam đã có những thay đổi ấn tượng.
Với những gì đã và đang phát triển ở Việt Nam, Đại sứ Julien Guerrier nhấn mạnh, các nước thành viên Liên minh châu Âu đều mong muốn là những người bạn của Việt Nam và ủng hộ nhiệt thành cho những mục tiêu phát triển bền vững của Việt Nam.
Điều này càng được củng cố khi Việt Nam nằm trong khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương. Theo Đại sứ, đây là một khu vực rất quan trọng của thế giới hiện nay và ngày càng trở nên có một vai trò trung tâm trên bản đồ địa chính trị toàn cầu.
"Liên minh châu Âu đã có một chiến lược hướng đến khu vực Ấn Độ Dương - Thái Bình Dương. Ở đó, Việt Nam có một vị trí hết sức quan trọng về kinh tế, dân số, vị trí địa lý. Vì lẽ đó, Việt Nam là một đối tác quan trọng của chúng tôi", Đại sứ nhấn mạnh.
Đại sứ Julien Guerrier nêu rõ, trong nhiệm kỳ của mình, ông muốn hoàn thành sứ mệnh hỗ trợ Việt Nam phục hồi kinh tế - xã hội sau đại dịch, góp phần hiện thực hóa mục tiêu lớn đạt được mức thu nhập cao vào năm 2045, mục tiêu phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050.
Để thực hiện các mục tiêu trên, Việt Nam đang đẩy mạnh nghiên cứu đổi mới sáng tạo, ứng dụng tiến bộ, thành tựu khoa học công nghệ hiện đại vào nền kinh tế. Đại sứ Julien Guerrier cho biết, EU rất mong muốn với kinh nghiệm về nghiên cứu đổi mới sáng tạo của mình có thể hỗ trợ cho những nỗ lực này của Việt Nam.
Sự hỗ trợ này, theo Đại sứ Julien Guerrier, đó không chỉ là những hỗ trợ về mặt ý tưởng, kinh nghiệm, còn thông qua những “công cụ hỗ trợ rất cụ thể”. Đầu tiên, đó là Hiệp định thương mại tự do Việt Nam - EU (EVFTA) đã đi vào thực thi trong những năm gần đây. Với việc thực thi Hiệp định, trao đổi thương mại hai bên tăng 32%, trong đó xuất khẩu của Việt Nam sang EU gấp 4 lần của EU sang Việt Nam.
Công cụ thứ hai, đó là cơ chế cấp vốn tài trợ Global Gateway hay “Cửa ngõ toàn cầu” của EU với số vốn khoảng trên 300 tỷ euro dành cho các quốc gia trên thế giới, trong đó có Việt Nam. Đây là một chương trình đầu tư quy mô lớn của EU vào các dự án cơ sở hạ tầng trên khắp thế giới. Nguồn viện trợ tài chính không gây ra những vấn đề về nợ công nhưng mang lại những tác động tích cực về mặt xã hội, môi trường, kinh tế và con người.
Công cụ thứ ba là cơ chế Đối tác Chuyển đổi năng lượng công bằng (JETP). Đây là cơ chế EU hỗ trợ cho Việt Nam thông qua Nhóm G7 cùng các đối tác quốc tế khác. “Chúng tôi muốn hỗ trợ cho Việt Nam trong quá trình chuyển năng lượng, từ than sang các nguồn năng lượng sạch với số vốn dự kiến là 15,5 tỷ USD từ nguồn ngân sách công cũng như đầu tư tư nhân để hỗ trợ cho quá trình chuyển đổi xanh của Việt Nam. Ở đây, trách nhiệm chính là các đối tác quốc tế, trong đó đại diện là hai nhà điều phối bao gồm EU và Vương quốc Anh, các quốc gia G7 khác sẽ hỗ trợ cho các mục tiêu chuyển đổi năng lượng cũng như là phát thải ròng bằng 0 đến năm 2050 của Việt Nam”, Đại sứ Julien Guerrier cho biết thêm.
Công cụ thứ tư, đó chính là quỹ hỗ trợ nghiên cứu và đổi mới sáng tạo, có tên gọi là Horizon Europe. Quỹ này có số vốn tài trợ lên đến hơn 100 tỷ USD. EU đã mở cơ hội đăng ký các nguồn viện trợ đầu tư này dành cho quốc gia trên thế giới, trong đó có Việt Nam. Đại sứ khuyến khích các viện nghiên cứu, nhà nghiên cứu, nhà đổi mới sáng tạo của Việt Nam đăng ký và tiếp nhận nguồn viện trợ từ quỹ này để trao đổi kiến thức, kỹ năng, kinh nghiệm, công nghệ với cac đối tác EU.
Công cụ thứ năm là Dự án “Tăng cường hợp tác an ninh với châu Á và tại châu Á” (ESIWA). Đại sứ cho biết, cơ chế này sẽ giúp Việt Nam xây dựng năng lực của mình trong các lĩnh vực an ninh - quốc phòng như an ninh hàng hải, an ninh mạng và các lĩnh vực liên quan khác.
Đại sứ Julien Guerrier cho biết, ngày 26/9, tại buổi trình Quốc thư lên Chủ tịch nước Việt Nam Võ Văn Thưởng, Đại sứ đã trao đổi, chia sẻ với Chủ tịch nước về những cơ chế, chương trình hợp tác mà ông đề cập, việc sử dụng chúng một cách tối ưu nhất, để bổ trợ cho quá trình phát triển bền vững của Việt Nam.
Bày tỏ sự tâm đắc với tiêu ngữ “Độc lập - Tự do - Hạnh phúc” phía dưới quốc hiệu của Việt Nam, Đại sứ, Trưởng Phái đoàn Liên minh châu Âu (EU) tại Việt Nam nhấn mạnh ba từ đó chính là nguyện vọng của nhân dân EU và Việt Nam.
Đại sứ mong muốn hai bên sẽ thúc đẩy hơn nữa mối quan hệ giao lưu nhân dân để hiện thực hóa được các mục tiêu độc lập, tự do, hạnh phúc này, nhất là các trao đổi, giao lưu học thuật, giáo dục, thăm viếng lẫn nhau, mà triển lãm giáo dục châu Âu tại Thành phố Hồ Chí Minh và Hà Nội sắp tới là một ví dụ.
“Qua những hoạt động này, người dân hai bên có thể tìm hiểu, qua đó thúc đẩy mối quan hệ hữu nghị, hợp tác, đối tác lâu dài trên đúng tinh thần nguyện vọng của nhân dân hai bên”, Đại sứ chia sẻ.
"EU muốn duy trì là một đối tác đáng tin cậy, một người bạn của Việt Nam thông qua những sự hỗ trợ, những công cụ mang tính đặc thù đặc biệt nhằm mang lại giá trị gia tăng cho mối quan hệ đối tác này, hướng tới hiện thực hóa mục tiêu rất lớn của Việt Nam... Tôi tin rằng đất nước Việt Nam có thể hoàn toàn tin tưởng vào cá nhân tôi cũng như EU với tư cách là những đối tác đáng tin cậy, phù hợp. Đây chính là cơ hội cho Việt Nam và chúng tôi rất mong muốn cùng chung tay hỗ trợ Việt Nam hiện thực hóa những cơ hội này”, Đại sứ Julien Guerrier khẳng định.
Cũng tại buổi gặp gỡ báo chí, Đại sứ Julien Guerrier đã trả lời một số câu hỏi báo chí quan tâm.
Liên quan đến vấn đề gỡ bỏ thẻ vàng IUU (Hoạt động đánh bắt cá bất hợp pháp, không báo cáo và không theo quy định) với thủy sản Việt Nam, Đại sứ EU cho biết đó là "một chủ đề quan trọng" đã được thảo luận nhiều năm giữa hai bên. Đại sứ đánh giá cao những nỗ lực của Việt Nam trong việc tích cực xây dựng khuôn khổ pháp lý về IUU. Tuy nhiên, theo Đại sứ, điều quan trọng hơn cả là ngư dân Việt Nam cần thực thi nghiêm túc các khung pháp lý này.
Đại sứ Guerrier hy vọng vấn đề thẻ vàng IUU sẽ nhanh chóng được giải quyết và cho biết vào tháng 10 tới, một đoàn công tác của Ủy ban châu Âu sẽ đến Việt Nam để đánh giá tình hình liên quan đến thẻ vàng IUU.
Về quan hệ hợp tác, giao lưu văn hóa - di sản, Đại sứ Julien Guerrier cho biết, các hoạt động quảng bá văn học, điện ảnh, giáo dục châu Âu diễn ra thường niên tại Việt Nam và nhận được sự hưởng ứng của người dân. Việt Nam là điểm đến du lịch hấp dẫn đối với du khách châu Âu và ngược lại.
Ở khía cạnh giáo dục, nhiều năm qua, các sinh viên, nghiên cứu sinh Việt Nam đã lựa chọn châu Âu để du học. EU có chương trình Erasmus Mundus, học bổng hệ thạc sỹ và tiến sỹ lớn nhất châu Âu và nhiều bạn trẻ Việt Nam đã nhận được học bổng này. Sự kiện Study in Europe (Học tập ở châu Âu) sắp diễn ra ngày 1/10 tại Thành phố Hồ Chí Minh và ngày 7/10 tại Hà Nội sẽ cung cấp nhiều thông tin hữu ích về cuộc sống và giáo dục tại châu Âu.
Cho biết Phái đoàn EU sắp tới sẽ tổ chức Liên hoan Phim châu Âu tại một số thành phố lớn của Việt Nam, Đại sứ Julien Guerrier mong muốn hai phía sẽ tăng cường hợp tác về văn hóa. Theo Đại sứ, các quốc gia châu Âu có lịch sử lâu đời và ngày nay vẫn giữ được bản sắc văn hóa dân tộc trong quá trình phát triển hiện đại, EU sẵn sàng chia sẻ kinh nghiệm đó cho Việt Nam.