Thu hoạch lúa vụ Đông Xuân tại xã Phước Thuận, huyện Xuyên Mộc.
Thông thường vụ lúa Đông Xuân là vụ cho năng suất lúa cao nhất trong năm. Tuy nhiên, năm nay do ảnh hưởng của thời tiết, sâu bệnh gây hại phát triển nên năng suất lúa giảm rất nhiều so với mọi năm. Giá lúa hiện tại đang rất thấp; trong khi đó, chi phí sản xuất như: phân bón, nhân công lao động, tiền thuê máy móc… lại tăng cao khiến lợi nhuận sau thu hoạch của nông dân không đáng kể, thậm chí thua lỗ.
Hơn 8 ha lúa Đông Xuân của gia đình ông Nguyễn Đình Thảo, ở ấp Cây Cám, xã Láng Dài, huyện Đất Đỏ đang cho thu hoạch, ước khoảng 8 tấn/ha, giảm 20% sản lượng so với cùng kỳ mọi năm.
Theo ông Thảo, năng suất lúa của gia đình ông năm nay giảm là do bị sâu đục thân gây hại, lúa phát triển không đều, một số diện tích lúa bị lép hạt và chết. Mặc dù, chỉ mới đầu vụ nhưng giá lúa lại không cao, thậm chí giảm so với mọi năm. Hiện, giá lúa thơm 4900 có giá 5.500 đồng/kg, giảm 700 đồng/kg so với vụ Đông Xuân năm ngoái; lúa Dẻo bầu, OM 5451… có giá từ 5.200 - 5.300 đồng/kg, giảm 300 đồng/kg.
Trong khi giá phân bón thời gian qua liên tục tăng, đến nay, đã tăng gần gấp đôi so với vụ năm ngoái, khiến chi phí đầu tư mỗi ha lúa của ông Thảo phải tăng từ 30 - 40%, đồng nghĩa với việc lợi nhuận sẽ giảm theo. Hiện, bình quân 1 ha ông Thảo chỉ có lãi chưa tới 10 triệu đồng, thay vì 20 - 25 triệu đồng như trước đây.
Còn tại xã Phước Thuận, huyện Xuyên Mộc, nhiều diện tích lúa nhiễm sâu đục thân nặng từ 30-70% nên sản lượng thu hoạch không đáng kể. 2 ha lúa của gia đình ông Nguyễn Ngọc Thành, ở ấp Xóm Rẫy, xã Phước Thuận chỉ thu về 8 tấn lúa, thay vì 15 tấn như mọi năm. Giá lúa cùng với năng suất giảm mạnh khiến cho vụ sản xuất này của ông Thành không có lợi nhuận, bởi chi phí phân bón, thuốc bảo vệ thực vật, nhân công, thuê máy móc gặt lúa đã tăng gấp 2 - 3 lần so cùng kỳ. Không kể, đối với một số ruộng thuê mướn để gieo trồng lúa, hiện, nông dân đang phải gánh lỗ từ 7-10 triệu đồng/vụ.
Vụ Đông Xuân 2021-2022, toàn tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu xuống giống gần 6.930 ha lúa, năng suất lúa bình quân ước chỉ đạt 5 tấn/ha, giảm gần 4 tấn so với cùng kỳ mọi năm.
Theo đánh giá của ngành nông nghiệp tỉnh Bà Rịa-Vũng Tàu, lợi nhuận vụ lúa Đông Xuân năm nay thấp hơn cùng kỳ năm trước khoảng 10 triệu đồng/ha. Nguyên nhân chủ yếu là do giá vật tư nông nghiệp, nhiên liệu, công lao động, tiền thuê máy móc tăng cao đã đẩy giá thành sản xuất lên cao, trong khi giá bán lúa tươi bán tại ruộng lại chỉ ở mức 5.200 - 5.500 đồng/kg, thấp hơn cùng kỳ từ 300 - 700 đồng/kg.
Trước tình trạng giá phân bón tăng cao như hiện nay, ngành nông nghiệp tỉnh khuyến cáo nông dân cần mạnh dạn áp dụng quy trình canh tác lúa giảm giống, giảm phân bón, giảm thuốc bảo vệ thực vật và quản lý dịch hại tổng hợp theo IPM để gia tăng lợi nhuận, hạn chế sâu bệnh gây hại, ổn định năng suất lúa. Cùng với đó, nông dân cũng cần đẩy mạnh sản xuất lúa theo phương châm “1 phải, 5 giảm” và “3 giảm, 3 tăng”; đồng thời, đẩy mạnh sản xuất lúa theo cánh đồng lớn nhằm tạo điều kiện cho cơ giới hóa, ứng dụng khoa học kỹ thuật vào sản xuất. Từ đó, tăng năng suất, chất lượng, giảm giá thành sản xuất, nâng cao lợi nhuận cho nông dân...