Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi phát biểu tại “Hội nghị thượng đỉnh Tương lai” của Liên hợp quốc ở New York, Mỹ ngày 23/9/2024. Ảnh tư liệu: ANI/TTXVN
Theo hãng tin TASS ngày 6/9 dẫn nguồn từ tờ Hindustan Times, Thủ tướng Modi ban đầu dự kiến phát biểu tại phiên họp của Đại hội đồng Liên hợp quốc vào ngày 26/9. Tuy nhiên, theo danh sách cập nhật, Ấn Độ sẽ phát biểu vào sáng ngày 27/9 và Bộ trưởng Ngoại giao Subrahmanyam Jaishankar sẽ thay mặt Thủ tướng tham dự và đọc bài phát biểu.
Tờ Hindustan Times cho biết quyết định này diễn ra trong bối cảnh Mỹ và Ấn Độ nảy sinh bất đồng về chính sách thương mại. Nguyên nhân xuất phát từ việc Tổng thống Mỹ Donald Trump áp đặt các mức thuế “trừng phạt” đối với hàng hóa nhập khẩu từ Ấn Độ sau khi New Delhi gia tăng mua dầu và sản phẩm dầu mỏ của Nga. Washington đã nâng mức thuế với một số mặt hàng của Ấn Độ từ 25% lên 50% kể từ ngày 6/8.
Bộ Ngoại giao Ấn Độ đã bác bỏ những chỉ trích từ phía Mỹ và Liên minh châu Âu (EU) về việc nhập khẩu năng lượng từ Nga, gọi đây là “không có cơ sở”. Giới quan sát nhận định động thái áp thuế từ Mỹ là nguyên nhân chính khiến bầu không khí quan hệ song phương thêm căng thẳng, đặc biệt trong thời điểm hai bên đang chuẩn bị cho một hiệp định thương mại quy mô lớn.
Theo thông tin trước đó, Ấn Độ và Mỹ đã khởi động đàm phán về một hiệp định thương mại hồi tháng 2 năm nay, sau chuyến thăm Washington của Thủ tướng Modi. Cả hai bên đặt mục tiêu nâng kim ngạch thương mại song phương hàng năm lên 500 tỷ USD vào năm 2030. Dự kiến, văn kiện này sẽ được ký vào mùa thu năm nay. Tuy nhiên, vòng đàm phán thứ sáu dự kiến tổ chức tại Ấn Độ ngày 25/8 đã bị hủy bỏ sau khi phía Mỹ hoãn chuyến công du.
Giới phân tích cho rằng việc Thủ tướng Modi không tham dự Đại hội đồng Liên hợp quốc lần này phản ánh sự thận trọng của New Delhi trong quan hệ với Washington, trong bối cảnh những bất đồng về thương mại, năng lượng và chính sách đối ngoại đang nổi lên. Đồng thời, sự hiện diện của Bộ trưởng Ngoại giao Jaishankar thay cho người đứng đầu chính phủ cũng cho thấy Ấn Độ vẫn duy trì cam kết ngoại giao tại diễn đàn đa phương lớn nhất thế giới, nhưng hạn chế những thông điệp trực tiếp ở cấp cao nhất.
Căng thẳng hiện tại được dự báo sẽ tiếp tục phủ bóng lên các cuộc tiếp xúc giữa hai nước trong thời gian tới, đặc biệt khi vấn đề dầu mỏ Nga vẫn là tâm điểm gây tranh cãi. Trong khi Mỹ và các đồng minh phương Tây thúc đẩy chính sách giảm phụ thuộc vào năng lượng Nga, Ấn Độ khẳng định việc mua dầu Nga phục vụ nhu cầu trong nước là “hoàn toàn hợp pháp và phù hợp lợi ích quốc gia”.