Bầu trời Trung Quốc bất ngờ trong xanh dịp Olympic mùa Đông

Hãng thông tấn AP (Mỹ) đánh giá mặc dù không khí Bắc Kinh vẫn cần thêm nhiều thời gian để cải hiện thì thời điểm hiện tại vẫn tốt hơn nhiều năm trước. Khi đó, khói mù thường gây hạn chế tầm nhìn và người dân buộc phải đeo khẩu trang liên tục, không phải vì COVID-19.

Đến dịp tổ chức Olympic mùa Đông Bắc Kinh này, không khí đã đủ trong để các vận động viên có thể quan sát được các ngọn núi bao quanh thành phố.

Điều gì đã thay đổi?

Sau khi mức ô nhiễm không khí đạt kỷ lục trong năm 2013 khiến dư luận thế giới chú ý và người dân địa phương bất bình, Trung Quốc đã khởi động kế hoạch tham vọng để cải thiện chất lượng không khí, đồng thời tuyên bố sẽ chống ô nhiễm bằng “quả đấm thép”. Đó cũng là thời điểm Bắc Kinh tham gia tranh cử đăng cai Olympic mùa Đông.

Viện Chính sách Năng lượng tại Chicago (Mỹ) đánh giá các biện pháp áp dụng cũng tương tự điều Trung Quốc thực hiện để tạo được bầu trời trong xanh cho Olympic mùa Hè năm 2008 nhưng ở quy mô lớn hơn. Theo đó, chính phủ Trung Quốc đưa ra các tiêu chuẩn khí thải khắt khe hơn đối với nhà máy điện than và số lượng xe ô tô trên đường phố cũng giảm bớt. Chính quyền địa phương phải đối mặt với các chỉ tiêu về môi trường. Trong khi đó, lò sưởi ấm bằng than tại các gia đình được thay thế bằng lò sưởi chạy bằng gas hoặc điện.

Jia Pei (30 tuổi), một công dân Bắc Kinh, chia sẻ rằng chất lượng không khí cải thiện khiến anh có tâm trạng tốt hơn.

Tác động của ô nhiễm không khí có thể ảnh hưởng đến nội tạng, gây kích ứng mắt hoặc khó thở. Bà Lauri Myllyvirta tại Trung tâm Nghiên cứu Năng lượng và Không khí sạch ở Helsinki (Phần Lan), từng sống ở Bắc Kinh chia sẻ: “Bạn có thể nghe thấy mọi người ho vì ô nhiễm”.

Trẻ em, người lớn tuổi và những người có tình trạng sức khỏe như bệnh hen suyễn dễ cảm nhận ảnh hưởng từ ô nhiễm không khí hơn. Các hạt rất nhỏ gây ô nhiễm không khí có thể đi sâu vào phổi của mọi người và dẫn đến các vấn đề sức khỏe bao gồm nhịp tim không đều và giảm chức năng phổi.

Nhà nghiên cứu Guojun He tại Đại học Hong Kong (Trung Quốc) đánh giá những người nghèo hơn cũng có thể dễ bị ảnh hưởng nếu họ không đủ tiền mua máy lọc không khí hoặc phải làm việc ngoài trời.

Tình trạng không khí Bắc Kinh hiện nay

Dù đã có tiến bộ nhưng mức ô nhiễm không khí trung bình năm của Bắc Kinh vào 2021 vẫn gấp 6 lần giới hạn do Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đưa ra.

Bà Lauri Myllyvirta cho rằng ngành công nghiệp đốt than bao quanh Bắc Kinh khiến thành phố vẫn có nguy cơ chịu những ngày không khí kém chất lượng.

Giới chức Trung Quốc vẫn ca ngợi thành tựu môi trường của nước này. Năm 2021, họ tuyên bố có 288 ngày không khí chất lượng tốt tại Bắc Kinh, còn vào năm 2013, con số này là 176 ngày.

Trung Quốc đã cam kết đến năm 2060 đạt trung hòa carbon mặc dù nước này vẫn phụ thuộc nhiều vào điện than.

Ông Guojun He cho rằng Trung Quốc đã đạt tiến bộ đáng kể trong giảm khí thải và phát triển nhanh chóng năng lượng sạch từ gió và Mặt Trời. Bên cạnh đó, ông Guojun He đánh giá chính phủ Trung Quốc cũng có thể áp dụng các biện pháp ngắn hạn khi cần thiết như tạm thời đóng cửa các nhà máy, giúp đảm bảo bầu trời trong xanh hơn cho các sự kiện lớn.