Căn cứ phòng không Mỹ tại Ba Lan. Ảnh: Wikipedia
Ngày 13/11, Mỹ chính thức khai trương căn cứ phòng không mới ở miền Bắc Ba Lan, trong bối cảnh Ba Lan muốn trấn an người dân rằng Tổ chức Hiệp ước Bắc Đại Tây Dương (NATO) đảm bảo an ninh cho họ sau khi ông Donald Trump giành chiến thắng trong cuộc bầu cử tổng thống Mỹ vừa qua.
Căn cứ nằm ở thị trấn Redzikowo gần bờ biển Baltic, được triển khai xây dựng từ những năm 2000. Ba Lan cho rằng đây là biểu tượng cho thấy liên minh quân sự với Mỹ vẫn vững chắc bất kể ai nắm quyền tại Nhà Trắng.
Ngoại trưởng Ba Lan Radoslaw Sikorski nói trong video đăng trên X cho rằng mất một thời gian, nhưng việc xây dựng này chứng tỏ quyết tâm địa chiến lược của Mỹ.
Tổng thống Ba Lan Andrzej Duda, một chính trị gia bảo thủ từng nhấn mạnh mối quan hệ thân thiết với ông Trump, sẽ tham dự lễ khai trương căn cứ. Hôm 11/11, ông cho biết Tổng thống đắc cử Trump đã gọi điện chúc mừng ngày độc lập Ba Lan.
Những chỉ trích trước đây của ông Trump khiến một số thành viên NATO lo ngại, khi ông tuyên bố rằng dưới sự lãnh đạo của mình, Mỹ sẽ không bảo vệ các nước không chi đủ tiền cho quốc phòng. Tuy nhiên, Ba Lan cho rằng việc nước này là thành viên chi tiêu nhiều nhất cho quốc phòng trong NATO so với quy mô nền kinh tế đồng nghĩa họ không có gì phải lo sợ.
Căn cứ Mỹ tại Redzikowo, có tên "Aegis Ashore", là một phần trong hệ thống lá chắn tên lửa rộng lớn hơn của NATO. Theo liên minh, hệ thống này có khả năng đánh chặn tên lửa đạn đạo tầm ngắn đến tầm trung.
Các thành phần quan trọng khác của lá chắn gồm một căn cứ Aegis Ashore thứ hai ở Romania, các tàu khu trục Hải quân Mỹ đồn trú tại cảng Rota của Tây Ban Nha và radar cảnh báo sớm ở thị trấn Kurecik của Thổ Nhĩ Kỳ.
Quan chức Nga và Belarus cho biết họ đang theo dõi chặt chẽ căn cứ của NATO và sẽ đưa yếu tố này vào kế hoạch quân sự.
Từ năm 2007, khi căn cứ còn trong giai đoạn lên kế hoạch, Nga đã coi đây là mối đe dọa với mình. NATO khẳng định lá chắn này chỉ mang tính phòng thủ.
Tuy nhiên, theo chuyên gia Marek Swierczynski tại viện nghiên cứu Polityka Insight, căn cứ Redzikowo phần nào là "di sản của thời kỳ trước", vì nó được thiết kế nhằm đối phó mối đe dọa từ Iran chứ không phải Nga.
Bộ trưởng Quốc phòng Ba Lan Wladyslaw Kosiniak-Kamysz hôm 11/11 nói rằng phạm vi của lá chắn cần được mở rộng và Ba Lan sẽ thảo luận điều này với NATO và Mỹ.
Tổng Thư ký NATO Mark Rutte dự kiến sẽ gặp Tổng thống Duda và Thủ tướng Donald Tusk tại Ba Lan vào chiều 13/11.