Bài đăng của Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky về các thành phần đảm bảo an ninh. Ảnh chụp màn hình Volodymyr Zelensky/X
Theo Tổng thống Zelensky, thứ nhất về Lực lượng Vũ trang Ukraine. Quân đội Ukraine với quy mô 800.000 người cần được bảo đảm tài chính. Để thực hiện các thoả thuận mà phía Ukraine đã thảo luận, Tổng thống Zelensky cho biết vấn đề này đã được đưa ra trao đổi với giới quân sự tại cuộc họp Bộ Tham mưu. Việc tài trợ này đòi hỏi sự hỗ trợ bổ sung từ các đối tác trong khi phía Ukraine sẽ tự bảo đảm một phần ngân sách cho quân đội của mình, nhưng vẫn cần thêm nguồn tài chính từ bên ngoài.
Thứ hai là tư cách thành viên Liên minh châu Âu (EU). Tổng thống Ukraine cho rằng vấn đề này có nhiều khía cạnh. Mọi người đều hiểu rằng trước hết đây là các bảo đảm an ninh kinh tế và khả năng tiếp cận thị trường. Đồng thời, còn có một thành phần quân sự, bao gồm chương trình SAFE (một sáng kiến mới của EU nhằm hỗ trợ các quốc gia thành viên đầu tư vào quốc phòng nhằm xây dựng một cách tiếp cận an ninh thống nhất cho châu Âu, cũng như đối phó với các mối đe dọa an ninh tiềm tàng, nhất là từ sau khi xung đột Nga - Ukraine nổ ra) và các chương trình khác mà tư cách thành viên EU mở ra.
Thành phần thứ ba của các bảo đảm an ninh là Liên minh Tự nguyện (Coalition of the Willing). Tổng thống Zelensky cho biết: “Chúng tôi sẽ thảo luận về vai trò bảo trợ của Mỹ và các chi tiết cụ thể có thể bao gồm những gì - phòng không, không quân, tình báo và nhiều nội dung khác. Đây là các lực lượng phải bảo đảm an ninh cho Ukraine trên không, trên bộ và trên biển. Liên minh này sẽ bao gồm 30 quốc gia. Sẽ có những quốc gia chủ chốt đảm nhận hiện diện trong các lĩnh vực cụ thể, và cũng sẽ có các quốc gia khác cung cấp bảo đảm liên quan đến năng lượng, tài chính, hỗ trợ và nơi trú ẩn, bao gồm cả những nước trung lập theo hiến pháp chủ quyền của họ”.
Đối với các bảo đảm an ninh với Mỹ, theo Tổng thống Zelensky, đây là những bảo đảm an ninh then chốt, mang tính ràng buộc pháp lý, được Quốc hội Mỹ bỏ phiếu thông qua và ủng hộ. Chính điểm này tạo nên sự khác biệt căn bản so với Bản ghi nhớ Budapest, các thỏa thuận Minsk hay những sắp xếp khác.
Nhà lãnh đạo Ukraine cho biết thêm: “Chúng tôi đang thảo luận về thời hạn của các bảo đảm này, cũng như khả năng gia hạn theo cùng khuôn khổ mà chúng được thông qua. Bên cạnh đó là một gói răn đe - quân đội 800.000 người sẽ được trang bị những gì. Quân đội Ukraine sẽ có những năng lực nào”.
Những tiết lộ này của Tổng thống Zelensky được đưa ra sau những ngày cuối tuần dày đặc các cuộc đàm phán do Mỹ dẫn dắt tại Miami, trong đó các đại diện Ukraine và Liên bang Nga gặp gỡ các quan chức Mỹ theo hình thức riêng rẽ.
Các đặc phái viên Mỹ mô tả các cuộc thảo luận là mang tính xây dựng, nhưng cho đến nay vẫn chưa có đột phá còn Tổng thống Mỹ Donald Trump nói rằng cuộc đàm phán giữa Ukraine và Liên bang Nga đang tiến triển.
Báo The Kyiv Independent của Ukraine ngày 23/12 cho biết khi phát biểu tại một sự kiện ở thành phố Palm Beach thuộc bang Florida hôm 22/12, Tổng thống Trump nói rằng các cuộc đàm phán nhằm chấm dứt cuộc xung đột Nga - Ukraine đang tiếp diễn, nhưng không đưa ra nhiều chi tiết cụ thể về tiến triển, các bước tiếp theo hay mốc thời gian.
Khi được các phóng viên hỏi cập nhật về các cuộc thảo luận liên quan đến Ukraine diễn ra tại Miami vào cuối tuần và liệu một cuộc họp ba bên có phải là bước tiếp theo hay không, ông Trump trả lời chung chung rằng: “Các cuộc đàm phán về Ukraine - Nga đang tiến triển”.
“Chúng tôi đang nói chuyện, các cuộc đàm phán diễn ra ổn”, ông Trump nói thêm, nhưng không cung cấp thêm bất kỳ chi tiết nào.
Khi được hỏi liệu ông có còn thúc đẩy hạn chót vào ngày Giáng sinh hay không, ông Trump một lần nữa không trả lời trực tiếp, chỉ nói: “Tôi sẽ làm bất cứ điều gì tôi phải làm”.
Nhà lãnh đạo Mỹ cũng cho biết “mọi người đều đã mệt mỏi vì cuộc chiến đó”.