Anh được cảnh báo nước này có nguy cơ không còn đủ năng lực tự bảo vệ, thiếu xe tăng, pháo binh và năng lực tác chiến, đặt London vào tình thế khó đáp ứng cam kết NATO (trong ảnh: Xe quân sự Anh tham gia tập trận tại Đức). Ảnh: DW/TTXVN
Theo trang tin quốc phòng Defense Express (Ukraine) ngày 25/11, lực lượng vũ trang Anh đang ở trong tình trạng nguy cấp sau nhiều năm thiếu kinh phí và quyết định kém hiệu quả. Ủy ban Quốc phòng Quốc hội Anh cảnh báo rằng quốc gia này có thể không còn khả năng bảo vệ chính mình, chứ chưa nói đến việc hỗ trợ các đồng minh NATO.
Nguy cơ vi phạm cam kết NATO
Theo bản đánh giá mới nhất của Ủy ban Quốc phòng Quốc hội Anh, hiện có nguy cơ thực sự rằng London không thể thực hiện Điều 3 của Hiệp ước NATO - điều khoản yêu cầu duy trì năng lực chống lại các cuộc tấn công vũ trang. Đây là hậu quả trực tiếp từ chính sách quốc phòng thất bại kéo dài nhiều năm và vẫn tiếp diễn bất chấp những tuyên bố cam kết mạnh mẽ từ phía chính phủ.
Báo cáo của Ủy ban trên cho biết mặc dù lực lượng vũ trang Anh vẫn được coi là mạnh mẽ trong khu vực, vị thế này cực kỳ mong manh do nhiều năm thiếu kinh phí, ra quyết định chậm chạp và phụ thuộc quá nhiều vào Mỹ. Đáng lo ngại hơn, bất chấp những lời kêu gọi liên tục thức tỉnh, tình hình vẫn tiếp tục trì trệ mà không có dấu hiệu cải thiện đáng kể.
Thiếu hụt trang thiết bị trầm trọng
Trang tin quốc phòng Defense Express (Ukraine) cho biết Anh hiện không có đủ xe tăng và pháo tự hành để triển khai ngay cả một sư đoàn đầy đủ. Tình trạng này không chỉ đơn thuần do viện trợ cho Ukraine như một số người lập luận. Thực tế, các hệ thống thay thế như AS-90 đã được lựa chọn nhưng đơn giản là chúng không được ký hợp đồng trong hơn một năm qua vì những lý do không rõ ràng.
Các dự án quốc phòng quan trọng cũng liên tục bị trì hoãn. Dự án hiện đại hóa xe tăng Challenger 3 được đánh giá là kém hiệu quả, trong khi vũ khí tầm xa cho máy bay chiến đấu F-35 hiện đã bị đẩy lùi sang những năm 2030. Những chậm trễ này đang làm suy yếu nghiêm trọng năng lực chiến đấu của quân đội Anh.
Lời kêu gọi cải cách toàn diện
Ủy ban Quốc phòng Anh kêu gọi chính phủ ngừng né tránh vấn đề và bắt đầu tăng cường năng lực quân sự cả thông thường lẫn hạt nhân. Cơ quan này cũng nhấn mạnh sự cần thiết phải cải cách hoạt động mua sắm quốc phòng, tăng cường khả năng tương tác và tiêu chuẩn hóa giữa các lực lượng.
Về quan hệ với Mỹ, Ủy ban khuyến nghị duy trì khả năng phục hồi của NATO đồng thời xác định những lĩnh vực cần có phương án thay thế nếu Mỹ rút lui khỏi các cam kết. Để thu hẹp khoảng cách năng lực, Anh cần tăng cường hợp tác với châu Âu, đặc biệt là Pháp.
Báo cáo cũng kết luận rằng xã hội Anh cần tham gia nhiều hơn vào các vấn đề quốc phòng, đặc biệt liên quan đến những cam kết chưa được thực hiện. Chính phủ cần xác định rõ ràng ranh giới và phạm vi cho các dự án quốc phòng, thậm chí có thể cân nhắc thành lập một Cơ quan quốc phòng nội địa chuyên trách để tăng cường khả năng phục hồi.
Đây là nỗ lực quan trọng nhằm thu hút sự chú ý đến các vấn đề quốc phòng nghiêm trọng của Anh. London cần xem xét lại cách tiếp cận đối với lực lượng vũ trang và quốc phòng nói chung, vì có thể sẽ quá muộn nếu không có những thay đổi căn bản.
Tuy nhiên, việc thành lập một cơ quan mới có thể không phải ý tưởng tốt nhất vì chỉ làm tăng thủ tục hành chính và phức tạp hóa quy trình. Các đề xuất còn lại của Ủy ban được đánh giá là những bước đi quan trọng và cần thiết để bắt đầu giải quyết cuộc khủng hoảng này.