Gia đình ông Đới Xuân Phong, bà Nguyễn Thị Oanh ở thôn Ngọc Diêm 2, xã Quảng Chính, huyện Quảng Xương có con trai là Đới Xuân Hậu, sinh năm 1992 vừa bị tử vong khi đi lao động trái phép tại Trung Quốc. Theo lời kể của gia đình, tháng 8/2020 sau khi tốt nghiệp Trung học phổ thông, Hậu đã nghe theo lời bạn bè, xuất cảnh trái phép sang Trung Quốc làm thuê cho một cơ sở cắt kính. Sau hai năm làm việc tại đây trong tình trạng công việc thì vất vả, tiền không có nên Hậu và một số công dân Việt Nam đã tìm cách “vượt biên” về nước. Trên đường trở về, Hậu và một công dân khác bị lạc trong rừng rồi tử vong.
Bà Nguyễn Thị Oanh, mẹ của nạn nhân Đới Xuân Hậu cho biết, lúc con trai bà xuất cảnh trái phép sang Trung Quốc, gia đình có biết, nhưng không cản được bởi ở nhà không có việc làm. Khi sang bên Trung Quốc, thỉnh thoảng Đới Xuân Hậu có gọi điện nói về cuộc sống bên đấy rất khó khăn, vất vả và thường xuyên bị giới chủ chèn ép, cắt lương, thậm chí bị bạo hành. "Thương con, nhưng tôi cũng không thể làm gì được", bà Nguyễn Thị Oanh nói.
Cũng như gia đình bà Oanh, sau gần một tháng đón hài cốt cậu con trai mới 19 tuổi tử vong khi làm việc ở Campuchia trở về, bà Ngân Thị Hải ở thôn Vĩnh Lợi, xã Hải Long, huyện Như Thanh dường như vẫn chưa tin vào sự thật nghiệt ngã này. Tháng 11/2022, con trai bà là Lô Văn Quy (sinh năm 2004) chỉ nói với bố mẹ là đi làm ăn xa nhưng lại nghe lời dụ dỗ, lôi kéo của các đối tượng xấu sang Campuchia làm việc trong một cơ sở lừa đảo trực tuyến. Để rồi chỉ hơn hai tháng sau gia đình bà nhận được thông tin con trai đã chết. Bà Ngân Thị Hải cho biết: Từ lúc con trai bà đi, gia đình không nắm được tin tức gì, cũng không biết Quy làm ăn ra sao. Đến tháng 1/2023 gia đình mới nhận được tin hung tin. Hoàn cảnh gia đình thì quá khó khăn, phải nhờ đến sự hỗ trợ của chính quyền và nhân dân, với rất nhiều công sức của các lực lượng chức năng mới đưa được hài cốt con trai về nước.
Được biết hiện nay, trên địa bàn tỉnh Thanh Hóa có khoảng 2.635 trường hợp đang cư trú, lao động trái phép tại các nước. Phần lớn những người xuất cảnh đi lao động trái phép ở nước ngoài đều đối mặt với nhiều rủi ro như: bị bóc lột, hành hạ, làm không công, nếu không phục tùng còn bị đánh đập tàn bạo gây thương tích, thậm chí là tử vong. Một số người may mắn trốn thoát trở về thì cũng chỉ có hai bàn tay trắng.
Anh Nguyễn Văn Chung, thôn Thắng Tây, xã Ngư Lộc, huyện Hậu Lộc, người từng xuất cảnh trái phép Trung Quốc cho biết: Theo lời rủ rê của các đối tượng xấu, anh xuất cảnh trái phép sang Trung Quốc làm việc nên phải chốn chui chốn lủi. Lương, thưởng thì thường xuyên bị giới chủ chậm trả, thậm chí bị cướp bị bạo hành. Khi ốm đau thì phải nằm trong kho, không người chăm sóc. "Tôi cũng mong rằng mọi người không nên nghe theo lời xúi dục của kẻ xấu, xuất cảnh trái phép sang nước ngoài bởi dễ dẫn đến tiền mất, tật mang", anh Nguyễn Văn Chung bộc bạch.
Thời gian qua, các cấp, các ngành, nhất là lực lượng Công an đã tổ chức tuyên truyền sâu, rộng về các phương thức, thủ đoạn hoạt động của các đối tượng môi giới đưa người xuất cảnh lao động trái phép và những hệ luỵ khôn lường khi xuất cảnh đi lao động trái phép. Tuy nhiên, thời điểm trước, trong và sau Tết Nguyên đán Quý Mão, tình trạng các đối tượng xấu lợi dụng dụ dỗ, lôi kéo một bộ phận công dân Việt Nam nhẹ dạ, cả tin vào những lời giới thiệu việc nhẹ, lương cao để rồi theo chúng xuất cảnh sang Camphuchia và các nước tiếp tục có những diễn biến phức tạp. Mới đây ngày 12/01, Công an Thanh Hóa đã khởi tố và bắt tạm giam Dương Văn Huy (sinh năm 2004) ở xã Nga Thanh, huyện Nga Sơn, tỉnh Thanh Hóa về tội “Tổ chức, môi giới cho người khác trốn đi nước ngoài hoặc ở lại nước ngoài trái phép”.
Trong dịp trước, trong và sau Tết Nguyên đán Quý Mão, Công an một số huyện, thị xã, thành phố trên địa bàn tỉnh Thanh Hoá đã củng cố tài liệu, chứng cứ xử phạt hành chính 7 trường hợp với tổng số tiền 25 triệu đồng về hành vi “Qua lại biên giới quốc gia mà không làm thủ tục xuất cảnh theo quy định của pháp luật”.
Trung tá Nguyễn Thanh Bình, Trưởng phòng An ninh đối ngoại, Công an tỉnh Thanh Hóa cho biết: Thời gian tới công an tỉnh tăng cường công tác tuyên truyền đến người dân về phương thức, thủ đoạn lừa đảo xuất cảnh trái phép. Hướng dẫn người dân kịp thời phản ánh, tố cáo các hành vi vi phạm pháp luật liên quan đến hoạt động xuất cảnh trái phép. Bên cạnh đó, Công an tỉnh Thanh Hóa cũng chỉ đạo lực lượng công an thực hiện các biện pháp để ngăn chặn hoạt động xuất cảnh trái phép, trong đó tập trung triệt phá các đường dây môi giới xuất cảnh trái phép.
Hệ lụy của việc xuất cảnh trái phép là khôn lường. Tiền mất, tật mang, thậm chí nhiều người đã phải đánh đổi bằng cả sinh mạng chỉ vì những lời hứa của những người không hề quen biết. Theo đó mỗi người dân hãy tỉnh táo khi lựa chọn cơ hội tìm kiếm việc làm, không để các đối tượng xấu lợi dụng rủ rê, lôi kéo.