Theo đó, việc hạ thấp hồ chứa nước (xuống khoảng 3 - 4m so với hiện tại) là chưa phù hợp và không đúng quy trình vận hành, điều tiết hồ chứa đã được UBND tỉnh Đắk Nông phê duyệt.
Theo Công ty Nhôm Đắk Nông (trực thuộc Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản Việt Nam), ngày 27/9/2024, công ty nhận được đề nghị của Ban Quản lý dự án Alumin Nhân Cơ - Vinacomin về việc hạ thấp mực nước hồ Cầu Tư (xã Nghĩa Thắng, huyện Đắk R’lấp, tỉnh Đắk Nông) xuống cao trình 590m (thấp hơn khoảng 3 - 4m so với hiện tại) để phục vụ quá trình thi công công trình đập hồ chứa bùn sau tuyền rửa quặng bô xít số 2. Tuy nhiên, theo quyết định phê duyệt quy trình vận hành hồ Cầu Tư do UBND tỉnh Đắk Nông ban hành vào tháng 7/2020 thì việc quản lý, vận hành nội dung này thuộc trách nhiệm của Công ty TNHH MTV Khai thác Công trình thủy lợi Đắk Nông.
Do đó, Công ty Nhôm Đắk Nông đề nghị Công ty TNHH MTV Khai thác Công trình thủy lợi Đắk Nông xem xét, cho ý kiến về việc hạ mực nước hồ Cầu Tư cũng như lộ trình hạ mực nước để có cơ sở trả lời kiến nghị của Ban Quản lý dự án Alumin Nhân Cơ - Vinacomin.
Theo Công ty TNHH MTV Khai thác Công trình thủy lợi Đắk Nông, công trình hồ Cầu Tư đang cung cấp nước tưới trực tiếp cho gần 400 ha cây trồng khu vực hạ lưu; trong đó, có gần 390 ha cây công nghiệp và 11 ha lúa nước. Bên cạnh đó, Hồ Cầu Tư cũng là nguồn cung cấp nước phục vụ 7 công trình đập dâng dọc theo suối Đắk Kêh (thuộc địa giới các xã Nghĩa Thắng, Đạo Nghĩa, Đắk Sin, huyện Đắk R’lấp, tỉnh Đắk Nông) và 7 công trình này đang cung cấp nước ổn định cho hơn 530ha cây trồng. Tại Quyết định số 1029/QĐ-UBND ngày 16/7/2020 của UBND tỉnh Đắk Nông về việc phê duyệt quy trình vận hành hồ Cầu Tư, thì mực nước hồ từ tháng 10 đến hết tháng 12 (hàng năm) phải duy trì ở cao trình từ 593,38 - 594 m. Mực nước hồ vào ngày 17/10/2024 là 594,01 m, đảm bảo theo quy trình vận hành.
Cũng theo Công ty TNHH MTV Khai thác Công trình thủy lợi Đắk Nông, việc điều tiết, hạ thấp mực hồ chứa nước vào thời điểm này là chưa phù hợp và mọi hoạt động liên quan đến khai thác, bảo vệ, điều tiết nước đều phải tuân thủ quy trình đã được UBND tỉnh Đắk Nông phê duyệt, cũng như các quy chuẩn liên quan của Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn và quy chuẩn quốc gia.
“Trong trường hợp để thực hiện các nhiệm vụ khác bắt buộc phải vận hành công trình khác với nội dung của quy trình đã được phê duyệt, cần phải có ý kiến chấp thuận của các cấp có thẩm quyền”, văn bản của Công ty TNHH MTV Khai thác Công trình thủy lợi Đắk Nông nêu rõ.
Theo ông Ngô Tố Ninh, Giám đốc Ban Quản lý dự án Alumin Nhân Cơ - Vinacomin, đơn vị kiến nghị hạ thấp mực nước hồ Cầu Tư nhằm đẩy nhanh tiến độ thi công dự án đập hồ chứa bùn sau tuyển rửa quặng bô xít số 2. Sau khi nhận được thông tin việc hạ thấp mực nước không đúng theo quy trình vận hành, đơn vị đã chỉ đạo, phối hợp với nhà thầu thay đổi biện pháp, khu vực thi công nhằm đảm bảo tiến độ hoàn thành, bàn giao đưa vào sử dụng công trình, cũng như không ảnh hưởng đến vấn đề đảm bảo an toàn hồ đập và nguồn nước phục vụ tưới tiêu vùng hạ du hồ Cầu Tư.
Theo quyết định phê duyệt kế hoạch lựa chọn nhà thầu, dự án đập hồ chứa bùn sau tuyển rửa số 2 có tổng giá trị trên 360 tỷ đồng. Còn tại quyết định phê duyệt kết quả lựa chọn nhà thầu thi công được ban hành vào tháng 12/2021 thì nhà thầu trúng thầu thi công là Tổng Công ty Đông Bắc. Thời gian thực hiện hợp đồng là 29,5 tháng, tức đến tháng 6/2024.