Điểm sáng
Theo đại diện Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PTNT), tổng kim ngạch xuất khẩu nông, lâm, thủy sản 6 tháng đầu năm 2024 đạt 29,2 tỷ USD, tăng 19% so với cùng kỳ năm 2023.
Giá gạo xuất khẩu bình quân của Việt Nam vươn lên dẫn đầu thế giới. Ảnh: TTXVN
Đóng góp vào kết quả này có 7 sản phẩm, nhóm sản phẩm có giá trị xuất khẩu đạt trên 1 tỷ USD là cà phê, cao su, gạo, rau quả, hạt điều, tôm, sản phẩm gỗ.
Riêng mặt hàng sầu riêng, theo Hiệp hội Rau quả Việt Nam, trong 5 tháng đầu năm 2024, kim ngạch xuất khẩu đạt hơn 800 triệu USD, chiếm 40% kim ngạch xuất khẩu rau quả Việt Nam, trở thành hiện tượng phát triển cây ăn quả trong ngành nông nghiệp...
Theo Bộ NN&PTNT, giá xuất khẩu nhiều loại nông sản từ đầu năm đến nay đồng loạt tăng cao. cụ thể, gạo và hạt điều là 2 sản phẩm tăng cả khối lượng và giá trị xuất khẩu. gạo đạt 4,68 triệu tấn, tăng 10,4%, giá trị 2,98 tỷ USD, tăng 32%; hạt điều đạt 350.000 tấn, tăng 24,9%, đạt giá trị 1,92 tỷ USD, tăng 17,4%.
Đáng chú ý, Hoa Kỳ, Trung Quốc, Nhật Bản tiếp tục là 3 thị trường xuất khẩu các mặt hàng nông, lâm, thủy sản lớn nhất của Việt Nam, với giá trị các mặt hàng xuất khẩu đều tăng.
So với cùng kỳ năm ngoái, giá trị xuất khẩu sang Hoa Kỳ chiếm tỷ trọng 20,7%, tăng 20,8%; Trung Quốc chiếm 20,2%, tăng 9,5% và Nhật Bản chiếm 6,7%, tăng 5%. Điều này cho thấy, chất lượng nông sản Việt Nam đã được nâng cao, bởi đây là những thị trường đòi hỏi các tiêu chuẩn, quy chuẩn khắt khe.
Về xuất khẩu gạo, ông Nguyễn Như Cường, Cục trưởng Cục Trồng trọt (Bộ NN&PTNT) cho biết, xuất khẩu trong 6 tháng đầu năm đạt 4,68 triệu tấn, tăng 10,4%, đạt giá trị 2,98 tỷ USD, tăng 32% so với cùng kỳ năm trước. Nếu nửa cuối năm vẫn thuận lợi như nửa đầu năm, xuất khẩu gạo cả năm có khả năng đạt 8,5 - 9 triệu tấn, đạt kim ngạch 5 - 5,5 tỷ USD.
Xuất khẩu gạo của Việt Nam nửa cuối năm 2023 và nửa đầu năm 2024 đã được hưởng lợi lớn nhờ việc Ấn Độ ngừng xuất khẩu gạo. Năm 2023, giá gạo xuất khẩu bình quân của Việt Nam vượt qua các đối thủ để vươn lên dẫn đầu thế giới. Cụ thể, cuối năm 2023, giá gạo xuất khẩu 5% tấm của Việt Nam đạt mức 653 USD/tấn, cao hơn gần 93 USD so với mặt hàng cùng loại của Thái Lan, cao hơn 90 USD/tấn so với gạo cùng loại của Pakistan. Với mặt hàng gạo 25% tấm, gạo Việt Nam bán được giá 638 USD/ tấn, cao hơn 118 USD/tấn so với sản phẩm cùng loại của Thái Lan và cao hơn Pakistan 150 USD/tấn.
Trong nửa đầu năm 2024, giá gạo xuất khẩu bình quân của doanh nghiệp Việt Nam đạt 653 USD/tấn, tăng 23,6% so với cùng kỳ năm trước...
Đẩy mạnh các biện pháp xuất khẩu
Về những giải pháp duy trì và tăng cường đà phát triển xuất khẩu nông, lâm, thủy sản, Thứ trưởng Bộ NN&PTNT Phùng Đức Tiến chia sẻ: Trong quý II/2024, Bộ tập trung triển khai các đề án thúc đẩy xuất khẩu nông, lâm, thủy sản sang các thị trường trọng điểm đã được phê duyệt từ cuối năm 2023 như Trung Quốc, Hoa Kỳ, Nhật Bản, EU. Cùng với đó, các cơ quan chức năng cũng nỗ lực mở cửa các thị trường mới, còn nhiều tiềm năng như các nước Hồi giáo Halal, Trung Đông, châu Phi... Nhờ vậy, thị trường tiêu thụ sản phẩm được mở rộng, xuất khẩu nông, lâm, thủy sản tiếp tục duy trì đà tăng trưởng cao.
Để đảm bảo uy tín, xây dựng thương hiệu cho nông sản chiếm lĩnh thị trường trong nước, hướng tới xuất khẩu, lãnh đạo ngành Nông nghiệp nhận định, cần tập trung hỗ trợ các địa phương xây dựng mã số vùng trồng, cơ sở đóng gói trong việc tuân thủ các quy định, tiêu chuẩn về vệ sinh, an toàn thực phẩm, nhằm nâng cao giá trị nông sản, đáp ứng các điều kiện và quy định để có thể xuất khẩu.
Với những thách thức đối với ngành trồng trọt từ nay đến cuối năm, lãnh đạo Cục Trồng trọt cho biết thêm, những ngành hàng lớn như: Cà phê, hồ tiêu sẽ không có gì ảnh hưởng, bởi sản lượng xuất khẩu trong niên vụ 2023 - 2024 đã được thu hoạch. Riêng đối với mặt hàng rau quả nếu không có yếu tố bất thường về thời tiết và dịch bệnh, sẽ đảm bảo kế hoạch và mục tiêu đề ra.
Còn đối với mặt hàng gạo, 6 tháng qua, cả nước đã gieo cấy 5,03 triệu ha, tăng 0,9% so với cùng kỳ năm trước; thu hoạch 3,48 triệu ha, tăng 0,5%; năng suất bình quân 67,1 tạ/ha, tăng 0,7 tạ/ha; sản lượng trên diện tích đã thu hoạch 23,3 triệu tấn, tăng 1,6%... Đây là những tiền đề tăng trưởng duy trì từ năm 2023 của các mặt hàng nông, lâm, thủy sản chủ lực.
Trong nửa cuối năm 2024, Cục Trồng trọt tập trung chỉ đạo sản xuất lúa vụ hè thu, vụ thu đông và vụ mùa phù hợp với diễn biến thời tiết, thị trường, đảm bảo tiêu dùng trong nước, xuất khẩu, đảm bảo đạt các mục tiêu đề ra, trong đó có mục tiêu phát triển mạnh thị trường, tháo gỡ các rào cản, tạo thuận lợi cho tiêu thụ.