Kênh RT của Liên bang Nga ngày 16/11 dẫn thông báo của Bộ Quốc phòng nước này cho biết các lực lượng của Liên bang Nga đã thực hiện một đòn tấn công thành công vào ba bệ phóng tên lửa của Ukraine, bao gồm một hệ thống pháo phản lực cơ động cao HIMARS do Mỹ cung cấp.
Theo RT, trong tuyên bố hôm 16/11, Bộ Quốc phòng Liên bang Nga nói rằng hệ thống tên lửa đạn đạo tầm ngắn Iskander-M của nước này với sự hỗ trợ bởi các thiết bị bay không người lái (UAV) trinh sát đã đánh trúng hai hệ thống tên lửa di động phòng thủ bờ biển Neptune và một HIMARS của Ukraine tại vùng Dnepropetrovsk.
Đoạn video được quay từ độ cao lớn cho thấy các phương tiện hầu như chỉ hiện lên rất mờ trong một khu vực đồng trống. Một quả tên lửa Iskander – có tầm bắn 500 km và đầu đạn nặng tới 700 kg – đã giáng một cú đánh trực diện vào khí tài của Ukraine, tạo ra vụ nổ lớn, sóng xung kích rõ rệt và một quả cầu lửa bốc lên (xem video dưới đây. Nguồn: Bộ Quốc phòng Liên bang Nga).
Hệ thống HIMARS, được Washington cung cấp cho Ukraine từ tháng 6/2022, có thể bắn các loại tên lửa dẫn đường với tầm khoảng 80 km (50 dặm) và, trong một số phiên bản, có thể bắn rocket tầm xa lên đến 150 km (93 dặm).
Trong khi đó, tên lửa Neptune do Ukraine tự phát triển ban đầu được thiết kế để tấn công tàu mặt nước và có tầm bắn lên tới 280 km.
Ngày 14/11, Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky công bố một đoạn video cho thấy tên lửa tầm xa “Long Neptune” của nước này được phóng và đánh trúng các mục tiêu bên trong lãnh thổ Liên bang Nga trong đêm. Đây là lần đầu tiên Kiev công khai hình ảnh hoạt động của hệ thống vũ khí này.
“Long Neptune của Ukraine. Tiếp tục vươn xa hơn”, ông Zelensky viết trên Telegram kèm theo đoạn video (xem dưới đây) và xác nhận rằng các lực lượng của Ukraine đã tấn công một số vị trí cụ thể tại Liên bang Nga nhưng không nêu rõ chi tiết.
Theo ông Zelensky, đây là phản ứng hoàn toàn chính đáng trước các cuộc tấn công liên tiếp từ phía Liên bang Nga. Ông cho biết tên lửa Ukraine đã mang lại những kết quả rõ ràng và chính xác hơn gần như mỗi tháng, đồng thời gửi lời cảm ơn những người tham gia chương trình phát triển tên lửa vì những cải tiến về tầm bắn và độ chính xác.
Gần đây, Kiev đã giới thiệu phiên bản nâng cấp của tên lửa chống hạm Neptune do Ukraine tự phát triển – loại vũ khí từng được sử dụng để đánh chìm soái hạm Moskva của Hạm đội Biển Đen của Hải quân Liên bang Nga vào tháng 4/2022. Phiên bản cải tiến xuất hiện trong video do hãng sản xuất vũ khí Zbroya công bố nhân Ngày Độc lập Ukraine 24/8, trình chiếu cùng lựu pháo Bohdana và nhiều loại khí tài không người lái trên biển.
Theo trang quốc phòng Militarnyi, phần thân lớn hơn của phiên bản nâng cấp có thể giúp mở rộng tầm bắn lên tới 1.000 km và tăng kích thước đầu đạn. Hồi tháng 3, Tổng thống Zelensky cũng cho biết tên lửa Neptune cải tiến có khả năng tấn công mục tiêu ở khoảng cách 1.000 km – tăng đáng kể so với tầm bắn 300 km theo tài liệu năm 2020 của mẫu ban đầu.
Phiên bản nâng cấp đã được Ukraine sử dụng trong cuộc tấn công vào cảng hải quân Novorossiysk của Nga hồi tháng 5, vượt quãng đường hơn 750 km – một trong những đòn tấn công tầm xa bằng tên lửa thông thường xa nhất của Kiev kể từ khi xung đột bùng phát năm 2022.
Militarnyi nhận định hệ thống mới có thể được trang bị đầu đạn chứa nhiều thuốc nổ hơn, đầu xuyên cứng hơn hoặc hệ thống dẫn đường cải tiến. Kế hoạch nâng cấp năm 2023 từng đề cập bổ sung cảm biến hồng ngoại hoặc cơ chế tự dẫn cho giai đoạn tấn công cuối. Khi đó, cũng có đề xuất tăng trọng lượng đầu đạn từ 150 kg lên 350 kg, song trọng lượng thực tế của phiên bản hoàn thiện hiện chưa được công bố.