Để du lịch biển đảo Nam Bộ bứt phá: Bài 1: Nhiều dư địa phát triển

Hiện nay, nhiều tài nguyên, tiềm năng liên quan đến loại hình du lịch này chưa được khai thác xứng tầm. Thực tế đòi hỏi các địa phương có tư duy chiến lược và các giải pháp đồng bộ, góp phần phát triển bền vững kinh tế biển ở địa phương, vùng và cả nước. Phóng viên Thông tấn xã Việt Nam phản ánh nội dung này trong 3 bài viết chủ đề: Để du lịch biển đảo Nam Bộ bứt phá.

Bài 1: Chưa khai thác hết tiềm năng

Nhiều tỉnh, thành phố ở khu vực Nam Bộ có thế mạnh phát triển đa dạng các sản phẩm du lịch, trong đó có du lịch biển, đảo. Một số địa phương đã bước đầu tạo dựng được thương hiệu du lịch biển, đảo trên bản đồ du lịch cả nước.

Những điểm đến “hút” du khách 

Đề cập về du lịch biển đảo ở nước ta, trong đó có Nam Bộ, các chuyên gia khẳng định, đây là loại hình du lịch có sức hấp dẫn, thu hút khoảng 70% du khách quốc tế khi chọn điểm đến Việt Nam.

Theo Phó Giáo sư Phạm Hồng Long (Trường Đại học Khoa học xã hội và Nhân văn, Đại học Quốc gia Hà Nội), du lịch biển đảo là “thỏi nam châm” hấp dẫn rất nhiều du khách. Việt Nam là quốc gia biển, các điểm du lịch biển đảo trải dài từ Bắc đến Nam với nhiều vịnh, đảo, bãi tắm được vinh danh hàng đầu thế giới.

Nam Bộ có nhiều điểm đến nổi tiếng như thành phố biển Vũng Tàu (tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu), thành phố Hà Tiên và đặc biệt là đảo Phú Quốc (tỉnh Kiên Giang) nằm trong Top 100 điểm đến tuyệt với nhất thế giới năm 2023 theo kết quả Tạp chí Time của Mỹ bình chọn.

Ở khu vực Đông Nam Bộ, tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu đang tập trung phát triển mạnh nhiều sản phẩm du lịch gắn với biển, đảo. Với đường bờ biển dài, bãi cát thoai thoải, nước biển xanh trong, thành phố biển Vũng Tàu và huyện đảo Côn Đảo gồm nhiều hòn đảo lớn, nhỏ, Bà Rịa - Vũng Tàu có nhiều điểm đến thu hút du khách.

Giám đốc Sở Du lịch Bà Rịa - Vũng Tàu Trịnh Hàng cho biết: Nói đến du lịch biển đảo, tỉnh có những điểm đến nổi bật như thành phố biển Vũng Tàu, hàng loạt danh lam, thắng cảnh là bãi Thùy Vân (bãi Sau), bãi Tầm Dương (bãi Trước), bãi Dứa, mũi Nghinh Phong, bãi biển Long Hải (huyện Long Điền), bãi biển Hồ Tràm (huyện Xuyên Mộc), bãi Đầm Trấu (huyện Côn Đảo), Vườn Quốc gia Côn Đảo…

Đại diện thành phố Vũng Tàu cho biết thêm, phát huy lợi thế thành phố biển, Vũng Tàu phát triển đa dạng các sản phẩm du lịch từ nghỉ đương dưỡng, du lịch thể thao biển cho đến tham quan các di tích, danh thắng, du lịch kết hợp hội thảo, du lịch sinh thái, thu hút mỗi năm khoảng 6 triệu lượt du khách. Các doanh nghiệp lữ hành đã mở nhiều tour, tuyến hấp dẫn, đặc biệt là tour nội ô dành cho khách tàu biển, các tour du lịch đường sông, đường biển. Cùng với đó, các cơ sở kinh doanh dịch vụ lưu trú, nghi dưỡng từ cao cấp đến bình dân phát triển mạnh, đáp ứng nhu cầu nhiều phân khúc du khách.

Tại Đồng bằng sông Cửu Long bên cạnh các điểm đến gắn với miệt vườn đồng bằng, các tỉnh Tiền Giang, Bến Tre, Trà Vinh, Sóc Trăng, Bạc Liêu, Kiên Giang và Cà Mau đều là những địa phương có biển, bước đầu đã có những sản phẩm du lịch gắn với biển như tham quan thắng cảnh, di tích, thưởng thức đặc sản ẩm thực gắn với biển khơi. Đặc biệt, vùng có Khu Dự trữ sinh quyển ven biển và biển đảo Kiên Giang và Khu Dự trữ sinh quyển Mũi Cà Mau đều nằm ở vùng ven biển. Vườn Quốc gia U Minh Hạ và Vườn Quốc gia U Minh Thượng vị trí gần biển. Vườn Quốc gia Mũi Cà Mau ở ven biển và Vườn Quốc gia Phú Quốc ở trên đảo. Đây chính là những điểm đến du lịch dành cho những du khách yêu thích du lịch khám phá, trải nghiệm.  

Tại Đồng bằng sông Cửu Long, nhiều bãi tắm đẹp ở khu vực biển được khai thác phát triển du lịch chủ yếu tập trung ở tỉnh Kiên Giang như bãi Nam Du, bãi Bình An, bãi Mũi Nai. “Đảo Ngọc” Phú Quốc với bờ biển trải dài, nhiều bãi biển cát trắng mịn và những ngọn núi, cánh rừng nguyên sinh, tạo nên phong cảnh “sơn thủy hữu tình”, mỗi năm đón khoảng gần 5 triệu lượt du khách trong ngoài nước đến tham quan, nghỉ dưỡng.

Chưa khai thác hết tiềm năng

Tuy đã xây dựng, khai thác các sản phẩm du lịch gắn với biển, đảo, song một số địa phương vẫn còn các tiềm năng chưa được khai thác xứng tầm. Nhiều sản phẩm chưa thực sự hấp dẫn, chưa thể hiện bản sắc, quy mô còn nhỏ. Bên cạnh đó, một số nơi cơ sở hạ tầng và các dịch vụ du lịch biển, đảo còn hạn chế, thiếu đồng bộ, chưa có các dịch vụ du lịch biển chất lượng cao để du khách lưu trú thời gian dài, chi tiêu nhiều.

Một số chuyên gia nêu thực tế hiện nay, điểm đến du lịch biển đảo thu hút khoảng 70% tổng lượng du khách quốc tế, 55% du khách nội địa. Tài nguyên du lịch biển đảo ở một số địa phương cũng hơn hẳn nhiều điểm đến ở nước ngoài. Song, các yếu tố để khai thác tài nguyên phục vụ phát triển du lịch như chất lượng dịch vụ, hạ tầng lại chưa đáp ứng, sản phẩm du lịch đơn điệu, thiếu chỗ vui chơi giải trí.

Cần Giờ là huyện duy nhất ở Thành phố Hồ Chí Minh giáp biển, có rừng ngập mặn được UNESCO công nhận là Khu Dự trữ sinh quyển thế giới đầu tiên của Việt Nam. Nhiều du khách đến Cần Giờ bày tỏ mong muốn hành trình từ trung tâm thành phố đến huyện đảo thuận lợi hơn, sản phẩm du lịch đa dạng, có nhiều trải nghiệm hơn để họ có thể ở lại 2-3 ngày thay vì đa số về ngay trong ngày hoặc chỉ nghỉ lại một đêm như hiện nay.

Phó Chủ tịch UBND huyện Cần Giờ Nguyễn Ngọc Xuân cho rằng, hạ tầng giao thông kết nối giữa Cần Giờ với nội thành và các tỉnh lân cận chưa đồng bộ. Hệ thống nhà hàng, khách sạn, cơ sở lưu trú còn nhỏ lẻ, dịch vụ phục vụ du khách còn hạn chế. Khu vui chơi, giải trí, mua sắm về đêm còn thiếu nên chưa “giữ chân” du khách ở lại… Các tiềm năng phát triển sản phẩm du lịch ở Cần Giờ hiện có rất nhiều, chẳng hạn kết nối, khai thác các sản phẩm đặc sản gắn với du lịch sinh thái, du lịch cộng đồng của người dân trên đảo là một hướng đi khả thi cần được đẩy mạnh trong thời gian tới. 

Với điểm đến Bà Rịa - Vũng Tàu, mới đây tại hội thảo “Tìm con đường mới cho du lịch Bà Rịa - Vũng Tàu và Đông Nam Bộ”, một số ý kiến đã đánh giá vẫn còn những điểm đến trên địa bàn chưa được khai thác triệt để các tiềm năng, có nơi thừa sản phẩm du lịch nghi dưỡng nhưng lại thiếu sản phẩm vui chơi giải trí nên chưa thu hút được đa dạng các dòng du khách, chưa có tính cạnh tranh cao.

Với khu vực Đồng bằng sông Cửu Long, hiện nay không chỉ có tỉnh Kiên Giang với các địa chỉ: Phú Quốc, Hà Tiên, Kiên Lương có nhiều sản phẩm du lịch gắn với biển, đảo. Các tỉnh Bến Tre, Trà Vinh, Sóc Trăng, Bạc Liêu đã bước đầu có một số sản phẩm, điểm đến gắn với du lịch biển thu hút du khách như Khu Du lịch biển Thạnh Phú, Di tích lịch sử Đường Hồ Chí Minh trên biển tại hai xã Thạnh Hải và Thạnh Phong, Lăng ông Nam Hải ở tỉnh Bến Tre. Khu Du lịch biển Ba Động, công trình điện gió với nhiều tua-bin gió nối dài ra biển tại tỉnh Trà Vinh… Tuy nhiên, nhiều điểm đến ven biển ở các địa phương mới chỉ thu hút du khách đến check-in, thưởng thức đặc sản, tham quan “gói gọn” trong ngày chứ chưa có nhiều sản phẩm, dịch vụ bổ trợ phù hợp để du khách ở lại lâu hơn.

Du khách Nguyễn Quỳnh Nga đến từ quận Tây Hồ (Hà Nội) chia sẻ, chị đã đến tham quan các vườn cây ăn quả, đi xuồng trên kênh rạch và tới một số điểm du lịch ven biển như Khu Du lịch biển Ba Động, Khu Di tích bến tiếp nhận vũ khí Cồn Tàu và có những tấm hình đẹp gắn với công trình điện gió trên biển rất độc đáo. Nếu có nhiều trải nghiệm, có nhiều điểm đến được kết nối thuận tiện, hợp lý hơn trong cùng một lộ trình, chắc chắn thời gian tới, chị và nhiều du khách lưu lại vùng duyên hải phía Đông Đồng bằng sông Cửu Long sẽ dài hơn.

Bài 2: Phát huy giá trị văn hóa biển đảo