Được khởi công từ năm 1887, chùa Xiêm Cán – tên Khmer là Komphisako mang ý nghĩa sâu sắc về trí tuệ Phật pháp. Tên “Xiêm Cán” xuất phát từ tiếng Tiều, nghĩa là “giáp nước”, gợi nhớ vùng đất xưa từng nằm ven bãi bồi biển. Trải qua 8 đời trụ trì và nhiều lần trùng tu, ngôi chùa vẫn giữ được nét uy nghi và thanh tịnh hiếm có.
Chùa Xiêm Cán mang đậm phong cách kiến trúc Angkor với các nhóm tháp, mộ táng, phù điêu và hoa văn tinh xảo, nhiều chi tiết được sơn son thếp vàng, thể hiện sự giao thoa giữa Phật giáo Nam Tông và văn hóa Bà La Môn. Toàn bộ quần thể được xây dựng trên diện tích gần 50.000 m2, gồm chánh điện, sala, am cốc, nhà ở của sư sãi, lò thiêu, tháp tro cốt... Bên trong chánh điện, các bức bích họa kể lại cuộc đời Đức Phật Thích Ca, từ khi giáng sinh đến lúc nhập Niết Bàn, mang đậm tính giáo dục và mỹ thuật.
Trên đỉnh trụ biểu trước cổng chùa là hình tượng Mãng Xà Vương năm đầu, biểu trưng cho Phật pháp soi sáng nhân gian. Trong khuôn viên thoáng đãng, hàng thốt nốt cổ thụ tỏa bóng, hoa hướng dương và hoa lài nở rộ quanh năm, tạo nên không gian thanh tịnh, u nhã.
Không chỉ là nơi sinh hoạt tôn giáo, chùa Xiêm Cán còn là trung tâm văn hóa giáo dục của đồng bào Khmer. Tại đây, các nhà sư mở lớp dạy chữ Khmer, chữ Pali và kinh Phật cho thanh thiếu niên. Vào các dịp lễ hội lớn như Chôl Chnăm Thmây, Ok Om Bok hay Dolta, chùa trở thành điểm hội tụ đông đảo Phật tử và du khách, mang lại không khí rộn ràng, chan chứa tình người.
Hơn một thế kỷ trôi qua, với sự góp sức của nhà chùa, phật tử và người dân địa phương, Xiêm Cán ngày càng được tôn tạo khang trang, vẫn giữ nguyên hồn cốt Khmer. Nét kiến trúc độc đáo, không gian linh thiêng cùng đời sống văn hóa phong phú nơi đây đã khiến chùa Xiêm Cán trở thành điểm đến không thể bỏ qua trong hành trình khám phá văn hóa tâm linh vùng đất Cà Mau.
Hình ảnh vẻ đẹp kiến trúc tại chùa Xiêm Cán:
Toàn cảnh chánh điện chùa Xiêm Cán, công trình trung tâm mang đậm phong cách kiến trúc Angkor với hoa văn, phù điêu tinh xảo, là biểu tượng Phật giáo Nam Tông Khmer tại Bạc Liêu.
Quần thể kiến trúc chùa Xiêm Cán nhìn từ trên cao, bao gồm chánh điện, sala, tháp tro cốt và khuôn viên rộng gần 50.000 m2, tạo nên không gian linh thiêng và thanh tịnh.
Họa tiết tượng bốn mặt trên mái chùa thể hiện sự giao thoa giữa Phật giáo Nam Tông và văn minh Bà La Môn, biểu trưng cho trí tuệ và lòng từ bi của Đức Phật.
Khuôn viên chùa Xiêm Cán rực rỡ sắc màu, nơi diễn ra nhiều hoạt động văn hóa, lễ hội truyền thống của đồng bào Khmer Nam Bộ.
Các tượng tiên nữ nâng đỡ mái chùa, nét chạm khắc đặc trưng của nghệ thuật kiến trúc Khmer, mang ý nghĩa tôn vinh đức tin và vẻ đẹp thanh khiết.