Ẩn họa "rình rập" từ xe "quá đát"Từ tháng 10/2016, Thủ tướng Chính phủ đã có chỉ thị yêu cầu các địa phương gắn trách nhiệm người đứng đầu trong việc xử lý xe hết niên hạn sử dụng (xe quá đát) tham gia giao thông. Nhưng đến nay sau gần nửa năm, loại xe này vẫn công khai “tung hoành” ở nhiều địa phương, nhất là vùng nông thôn, miền núi.
Theo Sở GTVT Hà Tĩnh, tại trường THPT Cao Thắng, huyện Hương Sơn (Hà Tĩnh) hiện có 4 xe khách làm nhiệm vụ đưa đón học sinh, nhưng trong đó chỉ có 1 xe BKS 36B - 007.45 là còn mới, còn lại 3 xe BKS 38H – 2356, 29LD – 0231, 30L - 9366 đều đã cũ nát. Hàng ngày, các xe này đều chở từ 30 - 40 học sinh ngồi chen chúc đi học và các em đều không lường trước được ẩn họa nếu có sự cố xảy ra. Thông tin từ trang web của Cục Đăng kiểm Việt Nam cho biết, cả 4 xe trên đều đã hết hạn đăng kiểm từ 4 tháng đến 4 năm.
Xe biển xanh hết niên hạn sử dụng vẫn được dùng chở khách. Ảnh: Văn Thanh/Ủy ban ATGT Quốc gia |
Mới đây, Đội Cảnh sát giao thông số 11 (Phòng CSGT Hà Nội) cho biết: Trong quá trình tuần tra kiểm soát giao thông trên địa bàn huyện Quốc Oai, đội phát hiện xe khách BKS 29L – 8157 lưu thông trên đường mòn Hồ Chí Minh chở học sinh của trường THPT Ngô Sỹ Liên – Xuân Mai. Qua kiểm tra, xe này đã hết niên hạn sử dụng từ năm 2014, hệ thống bánh lái, phanh, cần số của xe đều không đảm bảo an toàn, ghế ngồi không có đai an toàn, cửa lên xuống xộc xệch... Thậm chí, lái xe không xuất trình được giấy tờ và bằng lái xe...
Theo Cục Đăng kiểm Việt Nam, đến năm 2017, cả nước có 162.575 xe đã hết niên hạn sử dụng, trong đó có hàng nghìn xe chở khách. Trên trang thông tin của Cục, đến hạn đều có thống kê, thông báo công khai các trường hợp xe sắp hết niên hạn sử dụng. Tuy nhiên, nhiều chủ phương tiện đều không “mặn mà” với các thông báo này và cố tình không chấp hành quy định.
Ông Ngô Hồng Hệ, Trưởng phòng Kiểm định xe cơ giới (Cục Đăng kiểm Việt Nam) nhận định: Thực tế hiện nay, không ít cơ quan, đơn vị, tổ chức thanh lý xe sắp hết niên hạn, nhưng không thực hiện trách nhiệm về quản lý phương tiện, dẫn đến “tiếp tay” cho nhiều xe hết niên hạn vẫn kinh doanh vận tải. Xe quá đát lưu thông trên đường có thể gặp những trục trặc về kỹ thuật, thiết bị, khiến lái xe mất kiểm soát phương tiện và gây ra những vụ tai nạn đặc biệt nghiêm trọng.
Bên cạnh đó, tại các vùng nông thôn hẻo lánh, điều kiện kinh tế còn gặp nhiều khó khăn, việc sở hữu những chiếc xe hết niên hạn để phục vụ cho công việc không có gì khó khăn, vì ít bị kiểm tra, kiểm soát. Thực tế này càng tạo điều kiện cho xe quá đát hoạt động bất chấp nguy hiểm, lệnh cấm.
Xe quá đát sẽ bị thu hồi từ tháng 1/2018Quyết định 16/2015/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ quy định về thu hồi xử lý sản phẩm thải bỏ, mô tô quy định: Phương tiện giao thông khi hết hạn sử dụng, thải bỏ sẽ bị thu hồi từ tháng 1/2018. Khi thực hiện thu hồi, chủ phương tiện có thể tự chuyển hoặc chuyển giao cho tổ chức, cá nhân thu gom, để đưa đến các điểm thu hồi... Người tiêu dùng cũng có quyền yêu cầu nhà sản xuất tiếp nhận các sản phẩm thải bỏ...
Thời điểm tính niên hạn sử dụng ô tô được tính bắt đầu từ năm sản xuất xe. Một số trường hợp đặc biệt khi được Thủ tướng cho phép, niên hạn sử dụng được tính từ năm đăng ký xe ô tô lần đầu. Tại Điều 5 Nghị định số 95/2009 quy định niên hạn sử dụng với ô tô chở hàng không quá 25 năm và ô tô chở khách không quá 20 năm; không quá 17 năm đối với xe ô tô chuyển đổi công năng từ các loại xe khác thành xe ô tô chở khách trước ngày 1/1/2002.
Cục Đăng kiểm Việt Nam đã chỉ đạo các Trung tâm đăng kiểm xe cơ giới trên toàn quốc cung cấp danh sách xe hết niên hạn sử dụng từ 1/1/2016 cho Phòng CSGT, Sở GTVT, Thanh tra GTVT các địa phương để theo dõi, quản lý. Đồng thời, công khai danh sách xe trên trang điện tử của Cục tại địa chỉ www.vr.org.vn tại mục “PT hết niên hạn SD” và “PT sắp hết niên hạn SD” để phục vụ việc tra cứu của các cơ quan chức năng và người dân.
Theo ông Ngô Hồng Hệ, những trường hợp đưa phương tiện đã hết niên hạn sử dụng vào tham gia giao thông là vi phạm Luật Giao thông đường bộ, mức xử phạt quy định tại Điểm d, Khoản 6, Điều 23, Nghị định số 171/CP của Chính phủ, phạt từ 3.000.000- 5.000.000 triệu đồng, đồng thời, tước giấy phép lái xe hai tháng.