Với giá trị xuất khẩu đạt 7,92 tỷ USD, thủy sản là lĩnh vực xuất khẩu đem lại nhiều ngoại tệ nhất của ngành nông nghiệp trong năm 2014. Tuy nhiên, theo Thứ trưởng Bộ Nông nghiệp và Phát triển nông thôn (NN&PNTT) Vũ Văn Tám (ảnh), để duy trì tốc độ xuất khẩu và đạt được mục tiêu xuất khẩu 8,5 tỷ USD trong 2015, ngành thủy sản sẽ phải vượt qua không ít thách thức.
Xin Thứ trưởng cho biết, đâu sẽ là thách thức lớn nhất mà ngành thủy sản cần vượt qua để đạt được mục tiêu đã đề ra trong năm 2015?
Thủy sản là một trong những lĩnh vực tăng trưởng mạnh trong những năm gần đây, nhờ các hộ nuôi, doanh nghiệp đã sớm tiếp cận thị trường, có hệ thống chế biến, xuất khẩu nhiều kinh nghiệm. Do vậy, năm 2014 với giá trị xuất khẩu đạt 7,92 tỷ USD tăng 18% so với năm 2013 và vượt 11,6% so với kế hoạch. Tuy nhiên, bên cạnh những kết quả đạt được ngành thủy sản vẫn còn một số tồn tại như: Sản phẩm thủy sản còn nhiễm kháng sinh, chất cấm...
Chế biến tôm đông lạnh xuất khẩu tại Công ty Stapimex Sóc Trăng. |
Đặc biệt trong 2015, thách thức lớn nhất mà toàn ngành phải vượt qua chính là thị trường. Dự kiến, sẽ có nhiều hiệp định thương mại tự do được thông qua như: Hiệp định Đối tác kinh tế chiến lược xuyên Thái Bình Dương (TPP), Hiệp định thương mại mậu dịch tự do với các nước châu Âu, với Liên minh Hải quan, với Hàn Quốc và khối Asean... Điều này sẽ mang lại lợi thế xuất khẩu rất lớn cho các mặt hàng thủy sản, mở ra nhiều thị trường xuất khẩu tiềm năng. Tuy nhiên, cũng sẽ có không ít thách thức, vì Việt Nam phải cạnh tranh về giá cả, chất lượng, những hàng rào kỹ thuật, nhất là trong đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm.
Về phía Bộ NN&PTNT, chúng tôi sẽ tiếp tục hỗ trợ các doanh nghiệp xuất khẩu tập trung vào các thị trường truyền thống, cố gắng tháo gỡ những vướng mắc hiện có của họ. Bên cạnh đó, đẩy mạnh việc đấu tranh với những rào cản thị trường bất hợp lý; tăng cường xúc tiến thương mại, mở cửa thị trường mới.
Tuy nhiên, bên cạnh sự chỉ đạo điều hành từ cơ quan chức năng, cần sự chủ động tham gia của các doanh nghiệp, hiệp hội. Đặc biệt là, các hiệp hội phải cùng doanh nghiệp đấu tranh với những rào cản bất hợp lý, giúp doanh nghiệp hiểu rõ hơn về nhu cầu của thị trường. Bên cạnh đó, phải kiểm soát tốt dịch bệnh trên thủy sản. Năm 2013 và 2014, sản lượng tôm, trong đó tôm thẻ chân trắng tăng ngoạn mục là do kiểm soát tốt dịch bệnh, vật tư đầu vào.
Giữa tháng 12/2014, EU đã cảnh báo, một số mặt hàng thủy sản Việt Nam còn chứa kháng sinh, nếu không khắc phục tình trạng này, EU sẽ dừng nhập khẩu. Trong năm 2015, Bộ sẽ giải quyết những vấn đề này như thế nào, thưa Thứ trưởng?
Đối với những doanh nghiệp có lô hàng bị cảnh báo, Bộ sẽ tăng cường kiểm soát, phân loại, tăng tần suất kiểm tra. Đặc biệt, với những đơn vị tái vi phạm, sẽ có biện pháp xử lý kịp thời, kiên quyết. Hơn nữa, Bộ còn tăng cường kiểm tra hệ thống kiểm soát chất lượng hàng thủy sản xuất khẩu, hạn chế tình trạng hàng đã xuất đi lại bị nước nhập khẩu cảnh báo.
Trong năm 2015, Bộ NN&PTNT, Bộ Công Thương, Hội Nông dân, Mặt trật Tổ quốc Việt Nam sẽ phối hợp để kiểm soát tình trạng sử dụng vật tư đầu vào, các loại hóa chất kháng sinh trong sản xuất nông nghiệp nói chung, nuôi trồng thủy sản nói riêng để tạo ra những sản phẩm chất lượng.
Bên cạnh đó, các bộ, đơn vị liên quan sẽ phối hợp để phát động chương trình quần chúng tham gia tố giác, phát hiện những cơ sở sản xuất, kinh doanh cũng như các đối tượng trực tiếp sử dụng vật tư đầu vào, các hóa chất, kháng sinh trái với quy định.
Các chuyên gia cho rằng, kiểm soát dịch bệnh là một trong những khâu then chốt, giúp ngành thủy sản bứt phá trong những năm gần đây, xin ông cho biết, ngành thủy sản Việt Nam sẽ tiến hành việc này như thế nào trong năm 2015?
Trên thực tế, những năm gần đây, công tác phòng chống dịch bệnh thủy sản luôn được Bộ NN&PTNT chú trọng. Bộ NN&PTNT còn lập riêng Ban chỉ đạo phòng chống dịch bệnh thủy sản, nhất là dịch bệnh trên tôm nước lợ. Nhờ những nỗ lực đó, đến nay bệnh đốm trắng và suy gan tụy cấp trên tôm đã dần được kiểm soát. Trong năm 2014, sản lượng thủy sản nói chung, nhất là tôm nước lợ còn tăng trưởng đột biến.
Năm 2015, chúng tôi vẫn xác định kiểm soát dịch bệnh là một trong những nhiệm vụ quan trọng, Bộ sẽ tăng cường chỉ đạo, quyết liệt trong vấn đề này để đạt được những kết quả khả quan hơn, để người dân yên tâm nuôi trồng.
Hữu Vinh (ghi)