Cán bộ y tế hướng dẫn sử dụng các tiện ích khi triển khai bệnh án điện tử tại bệnh viện. Ảnh: PV
Xin ông cho biết trong quá trình các bệnh viện triển khai hồ sơ bệnh án điện tử, thường gặp những khó khăn gì về hạ tầng? Hiện hệ thống tại các bệnh viện đã có kết nối liên thông dữ liệu với nhau như thế nào, thưa ông?
Thực hiện Chỉ thị số 07/CT-TTg ngày 14/3/2025 của Thủ tướng Chính phủ về đẩy mạnh triển khai Đề án phát triển ứng dụng dữ liệu về dân cư, định danh và xác thực điện tử phục vụ Chuyển đổi số Quốc gia giai đoạn 2022 - 2025, tầm nhìn đến năm 2030 tại các bộ, ngành, địa phương năm 2025 và những năm tiếp theo, thời gian qua, Bộ Y tế đã chỉ đạo quyết liệt các đơn vị trong ngành triển khai hồ sơ bệnh án điện tử.
Tính đến ngày 23/9/2025, trên Cổng Thông tin Điện tử Bộ Y tế đã ghi nhận có 634 bệnh viện công bố triển khai hồ sơ bệnh án điện tử, đạt khoảng 38% so với yêu cầu đặt ra của Chính phủ và Bộ Y tế.
Trong quá trình triển khai hồ sơ bệnh án điện tử, chúng tôi ghi nhận một trong những khó khăn của các đơn vị, đặc biệt là các bệnh viện tuyến huyện, là vấn đề kinh phí đầu tư cho hạ tầng công nghệ thông tin và đảm bảo an toàn thông tin là tương đối lớn. Hiện trạng hạ tầng công nghệ thông tin (CNTT) của nhiều bệnh viện hiện nay chưa đồng bộ, hệ thống máy chủ và các thiết bị đi kèm được đầu tư từ lâu, cấu hình thấp, không đáp ứng được việc triển khai hồ sơ bệnh án điện tử.
Bên cạnh đó, khi triển khai hồ sơ bệnh án điện tử, các đơn vị phải đối mặt với nhiều thách thức nghiêm trọng về bảo mật thông tin cá nhân, đặc biệt trong bối cảnh dữ liệu bệnh nhân trở thành mục tiêu tấn công ngày càng phổ biến. Kinh phí cho việc đầu tư các giải pháp đảm bảo an toàn thông tin đối với các bệnh viện là rất lớn.
Về việc kết nối, liên thông dữ liệu, thời gian qua, Bộ Y tế đã phối hợp với Bộ Công an và các bộ, ngành, địa phương triển khai nhiệm vụ tích hợp thông tin về sức khoẻ của người dân trên ứng dụng VNeID (Sổ sức khoẻ điện tử VNeID. Đến nay, 34/34 tỉnh, thành phố đã triển khai Sổ sức khoẻ Điện tử trên VNeID.
Về liên thông, trao đổi dữ liệu hồ sơ bệnh án điện tử, Bộ Y tế đã ban hành đặc tả dữ liệu trao đổi hồ sơ bệnh án điện tử. Việc kết nối liên thông dữ liệu giữa các bệnh viện với nhau hiện mới ở mức kết xuất dữ liệu theo chuẩn của Bộ. Một số địa phương, bệnh viện trực thuộc Bộ Y tế đã triển khai thí điểm kết nối với Hệ thống điều phối dữ liệu y tế.
Trong thời gian tới, chúng tôi sẽ phối hợp với các đơn vị triển khai xây dựng kho dữ liệu hồ sơ bệnh án điện tử quản lý toàn bộ thông tin bệnh án trên toàn quốc.
Thẩm định bệnh án điện tử tại Bệnh viện Đại học Y Thái Bình. Ảnh: PV
Việc sử dụng các phần mềm tại các cơ sở hiện nay ra sao; và kinh nghiệm từ các cơ sở đã triển khai thành công như thế nào, cả về cơ sở hạ tầng và nhân lực CNTT, thưa ông?
Để triển khai hồ sơ bệnh án điện tử, các bệnh viện phải có nhiều phần mềm khác nhau như: Phần mềm Quản lý bệnh viện (HIS), Hệ thống thông tin xét nghiệm (LIS), phần mềm lưu trữ và truyền hình ảnh (PACS), phần mềm bệnh án điện tử (EMR)… Đa số các đơn vị lựa chọn phần mềm mã nguồn đóng (phần mềm mất phí); một số đơn vị triển khai phần mềm HIS mã nguồn mở (không mất phí bản quyền). Ngoài ra, một số bệnh viện tự xây dựng, phát triển các phần mềm triển khai sử dụng tại đơn vị.
Qua thực tế cho thấy, kinh nghiệm triển khai thành công hồ sơ bệnh án điện tử gồm nhiều yếu tố. Về hạ tầng CNTT, các đơn vị phải khảo sát, đánh giá, đề xuất đầu tư bài bản theo các hướng dẫn của Bộ Y tế. Đối với các đơn vị thuộc cấp khám bệnh, chữa bệnh ban đầu nên sử dụng hạ tầng điện toán đám mây (cloud) để giảm chi phí đầu tư và nhân lực công nghệ thông tin vận hành hệ thống. Về an toàn thông tin, cần xây dựng hồ sơ đề xuất cấp độ và phương án đảm bảo an toàn thông tin. Đối với các đơn vị không có cán bộ chuyên trách có đủ năng lực về an toàn thông tin nên thuê dịch vụ của các đơn vị cung cấp có uy tín.
Đặc biệt, nhân lực CNTT tại bệnh viện phải được đào tạo chuyên sâu, hiểu rõ quy trình nghiệp vụ khám chữa bệnh tại bệnh viện và phối hợp chặt chẽ với nhà cung cấp phần mềm trong việc xử lý khắc phục sự cố cũng như tập huấn hướng dẫn sử dụng phần mềm cho các nhân viên y tế. Đồng thời, phối hợp với các khoa/phòng xây dựng quy trình chuẩn khi triển khai hồ sơ bệnh án điện tử.
Ông Nguyễn Bá Hùng (đứn), Trưởng phòng Dịch vụ chuyển đổi số y tế, Trung tâm Thông tin y tế Quốc gia.
Khi các cơ sở đồng loạt triển khai bệnh án điện tử, Bộ Y tế có những biện pháp nào để hệ thống hoạt động trơn tru, bảo đảm an toàn dữ liệu, thưa ông?
Để hệ thống hoạt động trơn tru và đảm bảo an toàn thông tin, Bộ Y tế đã có hướng dẫn yêu cầu kỹ thuật triển khai hồ sơ bệnh án điện tử.
Cụ thể, đối với phần mềm hồ sơ bệnh án điện tử trên hạ tầng phòng máy chủ hoặc trung tâm dữ liệu tại các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh như: Phòng máy chủ, trung tâm dữ liệu tại các cơ cơ sở khám bệnh, chữa bệnh có các hệ thống kiểm soát truy cập; giám sát nhiệt độ, độ ẩm; tủ điện; báo cháy, chữa cháy; lưu điện; điều hòa; tủ rack; máng, cáp kết nối bảo đảm hạ tầng vận hành ổn định, an toàn. Phần mềm hồ sơ bệnh án điện tử được cài đặt trên máy chủ, thiết bị lưu trữ/thiết bị lưu trữ dự phòng, thiết bị cân bằng tải, thiết bị mạng, thiết bị bảo mật, hoạt động ổn định, an toàn và có tính sẵn sàng cao; có đường truyền ổn định, tốc độ cao, đảm bảo khả năng truy xuất dữ liệu nhanh chóng và kết nối tới các phần mềm khác liên quan.
Về việc đảm bảo an toàn thông tin, các cơ sở khám bệnh, chữa bệnh xây dựng hồ sơ đề xuất cấp độ và phương án bảo bảo an toàn thông tin theo cấp độ tuân thủ quy định tại Nghị định số 85/2016/NĐ-CP ngày 1/7/2016 của Chính phủ về bảo đảm an toàn hệ thống thông tin theo cấp độ.
Đồng thời, các đơn vị cũng cần đầu tư kinh phí trang bị các giải pháp đảm bảo an toàn thông tin; thường xuyên cử đội ngũ công nghệ thông tin tham gia các khóa tập huấn về an toàn thông tin. Các hệ thống phần mềm cần định kỳ tiến hành đánh giá an toàn thông tin để đảm bảo bảo mật dữ liệu.
Xin trân trọng cảm ơn ông!