Yêu cầu dừng lò đốt than gây ô nhiễm môi trường tại Yên Bái

Theo đó, ngày 9/5 và 12/5, Phòng Nông nghiệp và Môi trường huyện Yên Bình phối hợp với UBND xã Thịnh Hưng tiến hành kiểm tra hiện trường và làm việc trực tiếp với đại diện Công ty cổ phần Chè Văn Hưng và Công ty cổ phần Than lượng tử toàn cầu.

Qua kiểm tra, 2 công ty cung cấp giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp Công ty cổ phần Chè Văn Hưng, mã số doanh nghiệp 5200124918, đăng ký lần đầu ngày 16/7/2004; giấy chứng nhận đăng ký doanh nghiệp Công ty cổ phần Than lượng tử toàn cầu, mã số doanh nghiệp 0110607566, đăng ký lần đầu ngày 19/01/2024 (địa chỉ ở phường Khương Mai, quận Thanh Xuân, thành phố Hà Nội); hợp đồng Hợp tác sản xuất số 01/2024/HDTNX ngày 22/02/2024 giữa Công ty cổ phần Chè Văn Hưng và Công ty cổ phần Than lượng tử toàn cầu (trong hợp đồng không ghi rõ nội dung hợp tác sản xuất, hoạt động ngành nghề gì).

Tại thời điểm kiểm tra, khu vực đất sai phạm do Công ty cổ phần Than lượng tử toàn cầu đang sản xuất, chế biến có diện tích khoảng 5.000 m2 (sử dụng lại toàn bộ nhà xưởng sản xuất, chế biến của Công ty cổ phần Chè Văn Hưng. Tại khu vực xưởng sản xuất, Công ty cổ phần Than lượng tử toàn cầu đã xây dựng lò đốt than với diện tích khoảng 250 m2 với 8 cửa đốt, hệ thống ống khói gồm 2 ống khói với chiều cao 35 mét; tại khu vực ống khói có bố trí hệ thống quạt hút và đẩy khói.

Thời điểm kiểm tra có 10 công nhân đang làm việc, gỗ được công ty mua về sau đó cắt ngắn cho vào các thùng phi rồi cho vào lò đốt. Nguyên liệu đốt là củi, đầu mẩu gỗ được công ty mua từ các đơn vị cung cấp. Quá trình đốt khoảng 6 ngày cho ra sản phẩm là than củi. Một phần sản phẩm than củi được công ty chế biến thành viên than lục lăng, sau đó xuất bán ra thị trường.

Từ đó kết quả kiểm tra cho thấy nội dung sai phạm của 2 công ty gồm: chưa có chủ trương đầu tư được cơ quan có thẩm quyền cho phép nhưng đã thực hiện việc xây dựng và triển khai dự án. Về đất đai, hiện diện tích đất Công ty cổ phần Than lượng tử toàn cầu đang xây dựng lò đốt than thuộc quyền quản lý của Trung tâm Phát triển quỹ đất tỉnh Yên Bái. Mặt khác, công ty đưa dự án vào hoạt động nhưng chưa có các thủ tục liên quan đến môi trường và cũng vi phạm trong việc xây dựng lò đốt than khi chưa được cấp phép xây dựng công trình theo quy định.

Trước những sai phạm trên, UBND huyện Yên Bình yêu cầu Công ty cổ phần Chè Văn Hưng và Công ty cổ phần Than lượng tử toàn cầu dừng ngay việc đốt than tại khu vực nhà máy chè. Hoàn thiện các thủ tục pháp lý có liên quan để được triển khai dự án theo quy định.

Phó Chủ tịch UBND huyện Yên Bình cho biết thêm, quá trình xử phạt vi phạm hành chính huyện gặp một số khó khăn, vướng mắc. Hiện nay các quy định về xử phạt doanh nghiệp với hành vi chưa có chủ trương đầu tư nhưng đã thực hiện xây dựng, triển khai dự án còn chưa rõ ràng, cụ thể. Huyện cần phải xin ý kiến thêm của các sở ban, ngành liên quan của tỉnh.

Bên cạnh đó, vị trí sai phạm đã được UBND tỉnh Yên Bái ban hành Quyết định 505/QĐ-UBND ngày 23/3/2016 về việc thu hồi đất nông nghiệp và đất phi nông nghiệp của Công ty cổ phần Chè Văn Hưng đang quản lý, sử dụng tại xã Thịnh Hưng, huyện Yên Bình; giao đất cho Trung tâm Phát triển quỹ đất tỉnh Yên Bái quản lý theo quy hoạch. Tuy nhiên, đến nay tài sản trên đất vẫn chưa thực hiện việc bồi thường cho Công ty cổ phần Chè Văn Hưng; giấy chứng nhận quyền sử dụng đất chưa được thu hồi và chỉnh lý theo đúng quy định. Trên thực tế, Công ty cổ phần Chè Văn Hưng vẫn quản lý sử dụng toàn bộ diện tích và tài sản trên đất. Do vậy, việc xử lý đối với việc lấn chiếm đất của cơ quan khác còn gặp khó khăn.

Hơn nữa, trong quá trình vận hành và xả khói ra môi trường với thời gian ngắn (khoảng từ 1-2 giờ) nên việc quan trắc môi trường khí thải gặp khó khăn. Do vậy, không có căn cứ để xử phạt liên quan đến việc gây ô nhiễm môi trường không khí. Cùng đó, do công ty chưa được cấp chủ trương đầu tư và đất đai chưa hợp pháp nên việc xử phạt liên quan đến việc xây dựng trái phép cũng không đủ căn cứ thực hiện.

Trước những khó khăn trên, UBND huyện Yên Bình đề nghị UBND tỉnh Yên Bái chỉ đạo các sở, ban, ngành hướng dẫn xử lý vi phạm hành chính đối với các nội dung vi phạm của Công ty cổ phần Chè Văn Hưng và Công ty cổ phần Than lượng tử toàn cầu theo đúng quy định của pháp luật.

Trước đó, ngày 15/5/2025, TTXVN đã đăng tải bài viết “Hàng trăm người dân bức xúc vì lò đốt than gây ô nhiễm” với nội dung: Hàng trăm hộ dân ở thôn Đào Kiều 1, 2 thuộc xã Thịnh Hưng, huyện Yên Bình, tỉnh Yên Bái bức xúc khi lò đốt than của một công ty đang chạy thử nghiệm trên địa bàn gây ô nhiễm môi trường, ảnh hưởng đến sức khỏe và cuộc sống của người dân.