Phát biểu khai mạc triển lãm, Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch Nguyễn Văn Hùng nhấn mạnh: Sinh thời, Bác Hồ đã luôn nhấn mạnh vai trò đặc biệt của văn hóa đối với sự phát triển của đất nước. Bác khẳng định “Vì lẽ sinh tồn cũng như mục đích cuộc sống, loài người mới sáng tạo, phát minh ra ngôn ngữ, chữ viết, đạo đức, pháp luật, khoa học, tôn giáo, văn học, nghệ thuật cũng như công cụ sinh hoạt hàng ngày về ăn, mặc, ở và các phương thức sử dụng toàn bộ sáng tạo phát minh đó chính là văn hóa. Cách đây 75 năm về trước, năm 1946, tại Hội nghị Văn hóa toàn quốc lần thứ nhất, Bác tiếp tục khẳng định “Văn hóa soi đường quốc dân đi”.
Nhân kỷ niệm 75 năm tổ chức Hội nghị Văn hóa toàn quốc lần thứ nhất, triển khai thực hiện Nghị quyết Đại hội toàn quốc lần thứ XIII của Đảng về lĩnh vực văn hóa, Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch tổ chức các hoạt động trước, trong và sau Hội nghị Văn hóa toàn quốc năm 2021. Trong đó triển lãm văn hóa, nghệ thuật là một nội dung tập trung ưu tiên thực hiện nhằm quảng bá các giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc, trách nhiệm bảo vệ, giữ gìn, phát huy giá trị văn hóa của nước ta.
Với sự chuẩn bị công phu, chu đáo, triển lãm “Văn hóa soi đường cho quốc dân đi” quy tụ 320 tác phẩm ảnh nghệ thuật tiêu biểu; 123 tài liệu hiện vật quý hiếm được trưng bày theo 6 chuyên đề theo dòng chảy văn hóa Việt Nam từ truyền thống đến hiện đại.
Đầu tiên là nội dung văn hóa Việt Nam trước năm 1930, giới thiệu khái quát về lịch sử văn hóa Việt Nam qua hình ảnh về quá trình dựng nước, giữ nước từ thời vua Hùng dựng nước, nêu cao truyền thống yêu nước, ý chí tự lực, tự cường của nhân dân ta.
Chuyên đề thứ 2 là Chủ tịch Hồ Chí Minh với sự nghiệp phát triển văn hóa Việt Nam, đặc biệt là sự quan tâm tới văn hóa di sản của dân tộc.
Thứ 3 là chuyên đề các đồng chí lãnh đạo Đảng, Nhà nước với sự nghiệp phát triển văn hóa, tập trung giới thiệu các văn bản, nghị quyết của Đảng về văn hóa qua các kỳ Đại hội Đảng. Đặc biệt, phần này giới thiệu bản Đề cương văn hóa Việt Nam năm 1943 - văn kiện chính thức đầu tiên của Đảng về công tác văn hóa, văn nghệ.
Tiếp theo là văn hóa Việt Nam trong sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước, trưng bày các hình ảnh, tài liệu, hiện vật làm nổi bật những đóng góp của văn hóa nghệ thuật trong sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc, thống nhất đất nước.
Thứ 5 là nội dung văn hóa Việt Nam trong quá trình hội nhập và phát triển đất nước, làm nổi bật những thành tựu về lĩnh vực văn hóa, gia đình, du lịch, thể thao trong nước cùng các hoạt động quảng bá, giao lưu văn hóa Việt Nam ở nước ngoài.
Cuối cùng là phần trưng bày về bảo tồn và phát huy giá trị di sản văn hóa dân tộc.
Triển lãm với chủ đề “Văn hóa soi đường cho quốc dân đi” diễn ra từ ngày 16 - 27/11 tại Trung tâm Triển lãm văn hóa nghệ thuật Việt Nam; ngày 24/11 tại Nhà Quốc hội và triển lãm online trên website: http://trienlamvhnt.vn từ ngày 16/11 đến ngày 31/12.
Ngày 24/11/2021, Ban Bí thư Trung ương Đảng cùng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch sẽ tổ chức Hội nghị văn hóa toàn quốc tại Thủ đô Hà Nội. Như vậy là 75 năm sau Hội nghị Văn hóa toàn quốc lần thứ nhất (24/11/1946), Hội nghị Văn hóa toàn quốc năm 2021 có một ý nghĩa rất quan trọng, nhằm khơi dậy khát vọng của toàn dân tộc để bước sang một thời kỳ mới, tập trung phát triển nhanh và bền vững đất nước.
Hội nghị sẽ đánh giá thực trạng kết quả xây dựng văn hóa, con người Việt Nam sau 35 năm đổi mới; từ đó đề ra phương hướng, nhiệm vụ trọng tâm công tác văn hóa, văn nghệ trong giai đoạn 2021-2026, tầm nhìn đến năm 2045.