Theo bác sĩ Trương Hữu Khanh, Phó Chủ tịch Liên chi hội truyền nhiễm TP Hồ Chí Minh, viêm phổi do phế cầu khuẩn cực kỳ nguy hiểm, với tỷ lệ tử vong lên tới 50% ở nhóm đối tượng nguy cơ cao như trẻ nhỏ và người già. Ngoài ra, phế cầu khuẩn còn gây ra tình trạng nhiễm trùng nặng khác như viêm màng não, nhiễm trùng máu, viêm tai giữa, viêm xoang…
Để bảo vệ sức khỏe trước nguy cơ "dịch chồng dịch" người dân nên tiêm vaccine đầy đủ theo hướng dẫn của ngành y tế.
Trong khi đó, bác sĩ chuyên khoa 1 Bạch Thị Chính, Giám đốc Y khoa Hệ thống tiêm chủng VNVC cho biết, bệnh do phế cầu khuẩn có triệu chứng dễ gây nhầm lẫn với cảm cúm thông thường nên thường bị xem nhẹ hoặc dễ nhầm lẫn với COVID-19 khiến bỏ sót điều trị. Từ đó, người bệnh dễ gặp diễn tiến nặng, phổi bị tàn phá nặng nề dẫn đến tử vong.
“Phế cầu khuẩn gây đồng nhiễm, bội nhiễm ở bệnh nhân COVID-19 sẽ khiến việc điều trị trở nên khó khăn và kéo dài, nguy cơ để lại nhiều di chứng ở hệ thần kinh, hệ vận động, hệ hô hấp như xẹp phổi, áp xe phổi, phù phổi, suy hô hấp”, bác sĩ Trương Hữu Khanh thông tin thêm.
Tương tự, cúm mùa là một bệnh truyền nhiễm cấp tính, lây qua đường hô hấp và gây ra bởi phân tuýp virus cúm A/H1N1, A/H3N2 và dòng virus cúm B/Yamagata, B/Victoria. Virus cúm gây gia tăng từ 6 - 10 lần nguy cơ nhồi máu cơ tim, tăng 100 lần nguy cơ viêm phổi, thúc đẩy những cơn kịch phát ở bệnh nhân COPD, hen suyễn…
“Bệnh cúm mùa cũng tàn phá phổi và gây huy hiểm tính mạng không kém COVID-19. Hiện nay, dịch COVID-19 đang gia tăng trở lại, nếu đồng nhiễm cùng lúc cúm và COVID-19 có thể gây khó khăn trong công tác điều trị, nguy cơ tử vong tăng cao”, bác sĩ chuyên khoa 1 Bạch Thị Chính nhấn mạnh.
Theo nghiên cứu mới đăng tải trên tạp chí y khoa Lancet ngày 26/3/2023, người trưởng thành nhập viện nhiễm đồng thời virus SARS-CoV-2 và virus cúm có nguy cơ bị bệnh nặng phải thở máy cao gấp 4 lần và nguy cơ tử vong cao hơn 2,4 lần so với các bệnh nhân chỉ nhiễm SARS-CoV-2 hoặc nhiễm một trong số các loại virus khác.
Các nghiên cứu từ WHO, CDC của Mỹ và các nước châu Âu cho thấy, việc tiêm chủng sớm vaccine phòng các bệnh hô hấp như vaccine cúm, phế cầu, ho gà ở giai đoạn hậu COVID-19 góp phần quan trọng bảo vệ lá phổi, đường hô hấp, cũng như cải thiện mức độ lây lan cũng như các biến chứng nặng của COVID-19, đặc biệt là với nhóm nguy cơ cao.
Theo đó, vaccine cúm không chỉ phòng cúm hiệu quả 70 - 90%, giảm tỷ lệ tử vong mà còn giúp giảm nguy cơ tăng nặng các bệnh đang mắc, tránh nguy cơ đồng nhiễm virus, vi khuẩn khác. Một mũi vaccine cúm có thể giúp giảm 50% nguy cơ nhập viện và 68% tỷ lệ tử vong ở người cao tuổi, 15 - 45% nguy cơ nhồi máu cơ tim cấp; 46% nguy cơ hen và 58% ở bệnh nhân đái tháo đường.
Đối với vaccine phòng vi khuẩn phế cầu, bác sĩ chuyên khoa 1 Bạch Thị Chính cho biết, nhiều nghiên cứu cho thấy người lớn tuổi được tiêm vaccine phế cầu có nguy cơ mắc COVID-19 thấp hơn 35% so với người lớn không được tiêm chủng. Thử nghiệm ngẫu nhiên có đối chứng khác với trẻ em và người lớn cho thấy, vaccine phế cầu có khả năng bảo vệ từ 23 - 49% chống lại các virus hô hấp liên quan đến viêm phổi, bao gồm cả virus SARS-CoV-2 ở người. Đặc biệt, người trên 65 tuổi đã tiêm vaccine Prevenar 13 giảm 32% nguy cơ nhập viện và tử vong do COVID-19.
“Đặc biệt, vaccine có thành phần phòng bệnh ho gà như bạch hầu - ho gà - uốn ván được chứng minh có khả năng tạo miễn dịch chéo với COVID-19 nhờ thành phần epitope giống nhau tạo ra các phản ứng chéo, phòng biến chứng nguy hiểm của COVID-19”, bác sĩ Bạch Thị Chính khẳng định.
Ngoài ra, vaccine cúm thế hệ mới và các vaccine như 5 trong 1, 6 trong 1, vaccine Quimi-Hib ngừa vi khuẩn Hib, vaccine Boostrix và Adacel (ngừa ho gà - bạch hầu - uốn ván) cũng có thể phòng viêm phổi và biến chứng nguy hiểm của viêm phổi.
Để chủ động bảo vệ sức khỏe trước thời điểm dịch bệnh COVID-19 gia tăng và các bệnh lý liên quan đến hô hấp đang lưu hành, lây nhiễm cao, các chuyên gia y tế khuyến cáo bên cạnh tiêm đầy đủ các liều vaccine phòng COVID-19 theo hướng dẫn của Bộ Y tế, người dân người dân nên tiêm vaccine cúm, phế cầu, ho gà…