43 giấy chứng nhận quyền sử dụng đất (gọi tắt là sổ đỏ) đã được UBND huyện Sơn Hà, tỉnh Quảng Ngãi cấp cho 38 hộ dân trên chính quỹ đất mà UBND huyện thu hồi, bồi thường trước đó. Chuyện thật như đùa này xảy ra tại đồi Gu, thuộc tổ dân phố Nước Nia, thị trấn Di Lăng, huyện Sơn Hà. Đến khi sự việc được phát hiện, UBND huyện đòi lại sổ đỏ thì những hộ dân đã được cấp sổ không chịu trả vì lý do sợ mất đất sản xuất.
Vụ việc xảy ra từ năm 2007, khi huyện Sơn Hà thu hồi 104 ha đất rừng của 68 hộ dân tại khu vực này để xây dựng khu tái định cư hồ chứa nước Nước Trong với tổng số tiền đền bù 4,4 tỷ đồng. Tuy nhiên, chỉ sau đó 2 năm (năm 2009), cũng trên diện tích đất này, UBND huyện đã cấp lại sổ đỏ cho chính 38 hộ dân đã được đền bù trước đó, với tổng diện tích đất là 24,46 ha.
Ông Lê Hồng Anh, Phó Chủ tịch UBND thị trấn Di Lăng, huyện Sơn Hà cho biết: Vì đất thu hồi đã lâu nhưng chưa sử dụng tới, người dân thấy tiếc nên xâm canh. Tới khi chương trình giao đất có sự tham gia của cộng đồng được triển khai tại địa phương, các cán bộ trắc địa từ ngoài Bắc vào vì không nắm được tình hình nên đã đo đạc lại đất cho dân ngay trên quỹ đất đã được thu hồi trước đó để xây dựng khu tái định cư hồ chứa nước Nước Trong. Sau đó, UBND huyện dựa theo đó cấp lại sổ đỏ mà không hề hay biết.
Về vấn đề này, ông Đinh Quốc Bình, Chủ tịch UBND thị trấn Di Lăng, huyện Sơn Hà thừa nhận, sai sót trên là do năng lực của một số cán bộ yếu kém, không quản lý tốt đất đai. Ông cũng cho rằng, do việc thuyên chuyển lãnh đạo từ nơi khác về gây khó khăn trong việc nắm bắt, tiếp cận thông tin về quá trình thu hồi, đền bù; không phân biệt rõ diện tích đất quy hoạch hay chưa quy hoạch. Thời gian tới, địa phương sẽ căn cứ theo nhân khẩu từng hộ, chia lại đất phù hợp để người dân tiếp tục canh tác.
Nghịch lý ở chỗ, khi sự việc được phát hiện, chính quyền địa phương đã nhiều lần thông báo cho người dân để họ trả lại sổ đỏ nhưng chỉ nhận lại cái lắc đầu, thậm chí dân không chịu đi dự họp khi có triệu tập. “Huyện đã thông báo đến lần thứ 3 nhưng những hộ này vẫn không chịu trả lại số đất cấp nhầm”, ông Bình cho biết thêm.
Người dân đưa ra lý lẽ: Chúng tôi không có ruộng, chỉ biết sống dựa vào đất rừng. Giờ trả lại thì biết sống bằng gì. Chủ trương của Nhà nước là đúng, nhưng phải làm thế nào phân lại đất cho dân chúng tôi.
Sự việc trên đã bộc lộ rõ những hạn chế, khuyết điểm của cán bộ địa phương. UBND huyện Sơn Hà cần có hướng giải quyết triệt để vấn đề này.
Lê Phước Như Ngọc