Đây là dịp để chính quyền và người dân các dân tộc tỉnh Kon Tum ôn lại truyền thống lịch sử cách mạng hào hùng; tri ân sự quả cảm, hy sinh anh dũng của các chiến sĩ cộng sản trong cuộc đấu tranh chống thực dân Pháp và tay sai tại Nhà ngục Kon Tum cách đây 90 năm.
Phát biểu tại buổi lễ, Bí thư Tỉnh uỷ Kon Tum Dương Văn Trang xúc động chia sẻ, trải qua 90 năm, hình ảnh những người tù chính trị tại Ngục Kon Tum ngã xuống vì độc lập, tự do, lý tưởng cao đẹp vẫn sống mãi trong triệu triệu trái tim của bao thế hệ hôm nay và mãi mãi mai sau. Những dòng máu của các thế hệ đi trước đã đổ máu trên mảnh đất này, góp phần giúp phong trào cách mạng tại Kon Tum hình thành và phát triển. Ngày nay, người dân được sống trong hòa bình, độc lập, tự do phải tự rèn luyện, noi gương các thế hệ cha ông; học tập và làm theo tư tưởng, đạo đức, phong cách Chủ tịch Hồ Chí Minh vĩ đại; khơi dậy và hiện thực hóa khát vọng xây dựng quê hương Kon Tum ngày càng giàu đẹp, để xứng đáng hơn nữa với sự hy sinh của lớp thế hệ cha ông đi trước.
Bí thư Tỉnh ủy Kon Tum Dương Văn Trang kêu gọi toàn thể cán bộ, đảng viên và các tầng lớp nhân dân trong tỉnh tiếp tục phát huy truyền thống cách mạng hào hùng, đoàn kết một lòng, tận dụng thuận lợi, thời cơ, vượt qua khó khăn, thử thách, nhất là trong bối cảnh tình hình đại dịch COVID-19 diễn biến phức tạp; quyết tâm đem hết khả năng, trí tuệ, ý chí và nghị lực, khát vọng xây dựng tỉnh Kon Tum phát triển nhanh, bền vững, góp phần thực hiện thắng lợi các mục tiêu mà Đảng bộ và chính quyền tỉnh đề ra.
Nhà ngục Kon Tum do thực dân Pháp xây dựng từ những năm 1915-1917, là nơi giam giữ tù chính trị, được thành lập sớm nhất ở khu vực Tây Nguyên, nhằm đàn áp phong trào cách mạng của quân và dân ta. Từ năm 1929, thực dân Pháp đã bắt đầu đưa tù nhân chính trị từ nơi khác về giam giữ tại Nhà ngục Kon Tum. Vào giai đoạn 1930-1931, thực dân Pháp đã đưa gần 300 người tù chính trị từ các tỉnh đồng bằng lên giam giữ tại Nhà ngục Kon Tum và bắt ra công trường thi công đường 14 (ở Đăk Pao, huyện Đăk Glei). Đã có tới 150 người tù chính trị chết thảm, những người sống sót chỉ còn da bọc xương, bệnh tật đầy người.
Ngày 12/12/1931, khi thực dân Pháp chuẩn bị đưa một số tù chính trị còn lại lên xã Đăk Pek làm đường 14, các chiến sỹ tù chính trị đã đóng chặt cửa, hô vang khẩu hiệu “phản đối đi làm đường”, “phản đối chế độ thực dân cai trị”. Trước sự phản đối quyết liệt, thực dân Pháp đã điên cuồng nã súng tàn sát tù nhân, làm 8 chiến sỹ hy sinh và 8 người bị thương. Đến ngày 16/12/1931, thực dân Pháp tiếp tục nã súng tàn sát cuộc đấu tranh tuyệt thực, làm 7 đồng chí hy sinh và 8 người khác bị thương.
Cuộc đấu tranh Lưu huyết và tuyệt thực của các chiến sỹ Cộng sản tại Nhà lao Kon Tum đã gây tiếng vang lớn trong dư luận thế giới về quyền tự do công lý và nhân phẩm con người. Từ đó, buộc thực dân Pháp phải thay đổi chế độ cai trị hà khắc, chấp nhận nhượng bộ theo yêu sách của các tù chính trị đưa ra, từ bỏ việc xây dựng đường 14. Đến năm 1934, thực dân Pháp phải giải tán bộ máy Nhà ngục Kon Tum, bỏ hẳn Nhà lao Kon Tum. Từ đó, các thế hệ cán bộ, đảng viên, quân và dân các dân tộc tỉnh Kon Tum đã đứng lên đấu tranh giành nhiều thắng lợi như chiến thắng Đăk Tô - Tân Cảnh, Chiến thắng Đăk Pek, Măng Bút, chiến thắng Măng Đen...
Anh Nguyễn Bảo Tân - Trưởng Ban Tổ chức Kiểm tra Tỉnh đoàn Kon Tum chia sẻ, phát huy tinh thần quật khởi của cuộc đấu tranh Lưu huyết, tuổi trẻ Kon Tum quyết tâm quán triệt sâu sắc các Nghị quyết, chỉ thị của Đảng, chính sách, pháp luật của Nhà nước về nhiệm vụ chính trị; nêu cao ý thức tự lực, tự cường, triển khai đồng bộ các giải pháp xây dựng lớp thanh niên với “Tâm trong, trí sáng, hoài bão lớn” và có khát vọng vươn lên. Thế hệ trẻ mai sau quyết tâm học tập, tu dưỡng đạo đức, rèn luyện tác phong, thi đua lao động sản xuất, đoàn kết; thực hiện những việc làm cụ thể với tinh thần xung kích, tình nguyện để tham gia phát triển kinh tế, xã hội, đưa tỉnh Kon Tum ngày càng phát triển nhanh và bền vững.
Dịp này, các đại biểu đã cùng nhau ôn lại truyền thống lịch sử cách mạng hào hùng, dâng hương tưởng niệm các chiến sỹ đã hi sinh trong cuộc đấu tranh Lưu huyết và tham quan phòng trưng bày hiện vật Khu di tích lịch sử Ngục Kon Tum.