Chủ tịch Hạ viện Martin Romualdez trao Nghị quyết số 571 về tăng cường hợp tác giữa Philippines và Việt Nam với việc thành lập Nhóm Nghị sĩ hữu nghị Philippines - Việt Nam cho Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ (2022). Ảnh tư liệu: Doãn Tấn/TTXVN
Nhân dịp này, Đại sứ Việt Nam tại Philippines Lại Thái Bình đã trao đổi với phóng viên TTXVN tại khu vực Đông Nam Á về quan hệ hợp tác giữa hai nước và ý nghĩa chuyến thăm này. Sau đây là nội dung cuộc phỏng vấn.
Xin Đại sứ đánh giá về sự phát triển của quan hệ đối tác chiến lược Việt Nam - Philippines thời gian qua?
Việt Nam và Philippines thiết lập quan hệ ngoại giao ngày 12/7/1976, chính thức ký Thoả thuận nâng cấp quan hệ lên đối tác chiến lược ngày 17/11/2015. Từ đó đến nay, quan hệ song phương không ngừng phát triển trên tất cả các lĩnh vực. Về chính trị, lãnh đạo cấp cao hai nước thường xuyên thăm song phương lẫn nhau và duy trì hội đàm, tiếp xúc bên lề tại các hội nghị đa phương. Năm 2022, Chủ tịch Quốc hội Vương Đình Huệ đã có chuyến thăm rất thành công đến Philippines.
Năm 2023, Thủ tướng Chính phủ Phạm Minh Chính đã có 4 lần hội đàm, tiếp xúc với Tổng thống Philippines Ferdinand R. Marcos Jr. bên lề các hội nghị cấp cao, cho thấy sự gần gũi và tin cậy chính trị cao giữa hai nước. Hai bên cũng thường xuyên duy trì và ngày càng tăng cường hiệu quả các diễn đàn hợp tác về quốc phòng, an ninh, qua kênh song phương cũng như trong khuôn khổ Hiệp hội các quốc gia Đông Nam Á (ASEAN).
Về kinh tế, kim ngạch thương mại song phương đã tăng gấp hơn 3 lần trong 13 năm qua, từ 2,5 tỷ USD trong năm 2010 lên 7,8 tỷ năm 2022 và giữ nguyên con số 7,8 tỷ USD năm 2023, bất chấp những biến động bất lợi của thị trường toàn cầu. Trong đó, xuất siêu của Việt Nam sang Philippines tiếp tục tăng, đạt 2,5 tỷ USD. Ngoài ra, quan hệ hợp tác giáo dục, du lịch, lao động… giữa hai nước cũng đang trên đà phát triển rất năng động và sôi nổi, góp phần tăng cường giao lưu nhân dân, đóng góp thực chất vào việc làm sâu sắc hơn hợp tác đối tác chiến lược giữa hai nước.
Theo Đại sứ, chuyến thăm Việt Nam sắp tới của Tổng thống Philippines Ferdinand R. Marcos Jr. có ý nghĩa như thế nào và mở ra triển vọng gì cho quan hệ hợp tác Việt Nam-Philippines trong thời gian tới?
Chuyến thăm cấp Nhà nước của Tổng thống Ferdinand R. Marcos Jr. đến Việt Nam là hoạt động đối ngoại song phương quan trọng, được hai bên dày công thúc đẩy và chuẩn bị kể từ khi Tổng thống Marcos nhậm chức ngày 30/6/2022. Chuyến thăm sẽ tái khẳng định quan hệ đối tác chiến lược vững chắc giữa hai nước, tăng cường tin cậy chính trị ở các cấp cao nhất, tạo xung lực thúc đẩy hợp tác song phương trên tất cả các lĩnh vực, qua tất các kênh Đảng, Chính phủ, Nhà nước, Quốc hội và nhân dân, trước thềm các dấu mốc lớn của quan hệ hai nước như kỷ niệm 10 năm thiết lập quan hệ đối tác chiến lược vào năm 2025 và 50 năm thiết lập quan hệ ngoại giao vào năm 2026.
Chuyến thăm cũng có ý nghĩa quan trọng đối với việc tăng cường đoàn kết ASEAN và vai trò trung tâm của ASEAN, nhất là trong bối cảnh các biến động chính trị, an ninh phức tạp và khó lường tiếp tục diễn ra tại khu vực và trên thế giới, bao gồm tình hình tại Myanmar và Biển Đông. Thông qua chuyến thăm, hợp tác chiến lược giữa hai nước sẽ được củng cố một cách toàn diện, mang lại lợi ích thực chất cho nhân dân hai nước, đóng góp quan trọng vào việc tạo dựng và giữ gìn môi trường hoà bình, ổn định, hợp tác cùng phát triển tại khu vực cũng như trên thế giới.
Xin Đại sứ cho biết những thỏa thuận nào sẽ được ký kết trong chuyến thăm này, xu hướng phát triển quan hệ giữa hai nước và những lĩnh vực mà hai bên ưu tiên thúc đẩy hợp tác trong thời gian tới?
Cho đến nay, các cơ quan liên quan của hai nước vẫn đang tích cực gấp rút trao đổi để hoàn thiện một số văn bản, hy vọng có thể được ký kết trong chuyến thăm. Dự kiến, lãnh đạo cấp cao hai nước sẽ chứng kiến một số thỏa thuận quan trọng được ký kết trong các lĩnh vực như chính trị - an ninh, kinh tế - thương mại, văn hóa, giáo dục, du lịch, hợp tác trong phát triển nông nghiệp và bảo đảm an ninh lương thực.
Philippines và Việt Nam vốn chia sẻ rất nhiều điểm tương đồng về vị trí địa lý, quy mô dân số, trình độ phát triển cũng như rất nhiều nét tương đồng về lịch sử, văn hóa và con người. Đây là những nền tảng thuận lợi để hai nước tăng cường hợp tác, nhất là trong chia sẻ và trao đổi kinh nghiệm theo đuổi các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội; đồng thời cũng là điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp hai nước tăng cường đầu tư và khai thác thị trường của nhau, nhất là trong bối cảnh nhu cầu và thế mạnh của hai nền kinh tế có tiềm năng bổ sung cho nhau rất lớn.
Trong thời gian tới, hai bên sẽ ưu tiên thúc đẩy một số mũi nhọn trong hợp tác song phương. Cụ thể, về chính trị - an ninh, hai nước tiếp tục duy trì các chuyến thăm và tiếp xúc cấp cao; tiếp tục triển khai và nâng cao hiệu quả các cơ chế đối thoại biển, hợp tác biển hiện có; mở rộng hợp tác về công nghiệp quốc phòng, tìm kiếm cứu nạn, hỗ trợ nhân đạo và ứng phó thảm họa thiên tai; tăng cường hợp tác phòng chống tội phạm xuyên quốc gia, ứng phó với các thách thức an ninh truyền thống và phi truyền thống.
Về kinh tế - thương mại, hai nước tăng cường khai thác các lĩnh vực mới, không chỉ đẩy mạnh các mặt hàng truyền thống có thế mạnh của Việt Nam tại thị trường Philippines như gạo, cà phê, hạt điều mà hướng tới việc mở cửa thị trường các mặt hàng tiềm năng khác như rau xanh và hoa quả tươi, đưa kim ngạch thương mại song phương sớm đạt mục tiêu 10 tỷ USD, đồng thời tăng cường thu hút sự quan tâm và đầu tư của doanh nghiệp hai nước vào thị trường của nhau. Ngoài ra, hai bên cũng sẽ ưu tiên khuyến khích đẩy mạnh các hoạt động trao đổi hợp tác về văn hóa, giáo dục, du lịch, nhằm tăng cường hơn nữa hiểu biết và đoàn kết giữa nhân dân hai nước, củng cố hợp tác song phương toàn diện và thực chất.
Trân trọng cảm ơn Đại sứ!