Một hệ thống HIMARS ở miền Đông Ukraine vào ngày 1/7/2022. Ảnh: Getty Images
Theo kênh CNN, với sự giúp đỡ của Mỹ, các quan chức quân đội Ukraine đã phải đưa ra nhiều cách giải quyết khác nhau khi nước này tiếp tục sử dụng hệ thống tên lửa phóng loạt cơ động cao (HIMARS).
Các hệ thống tên lửa tầm trung này được ca ngợi là vũ khí thay đổi cục diện, đóng vai trò quan trọng kể từ khi xuất hiện ở Ukraine vào mùa hè năm 2022, giúp Ukraine giành lại những vùng lãnh thổ quan trọng từ Nga.
CNN dẫn lời các nguồn tin của Mỹ, Anh và Ukraine cho biết trong những tháng gần đây, các hệ thống này ngày càng kém hiệu quả do động thái của Nga. Tình trạng này buộc các quan chức Mỹ và Ukraine phải tìm cách điều chỉnh phần mềm của HIMARS để chống nỗ lực gây nhiễu mà Nga đang thực hiện ngày càng nhiều.
Một quan chức Lầu Năm Góc cho biết: “Đó là một trò chơi mèo vờn chuột liên tục khi vừa tìm ra biện pháp đối phó với nỗ lực gây nhiễu thì người Nga lại có biện pháp đối phó”.
Khi Ukraine đang chuẩn bị thực hiện một cuộc phản công lớn và nước này phụ thuộc nhiều vào HIMARS, các giải pháp đối phó với gây nhiễu thậm chí còn được ưu tiên hơn để quân đội Ukraine có thể đạt được bước tiến đáng kể.
Chuẩn tướng Lục quân Mỹ đã nghỉ hưu Steven Anderson nhận định với CNN: “Có thể giữ chân người Nga ở vị trí hiện tại là một chuyện. Đẩy họ ra lại là chuyện khác. Họ đã bám trụ ở đó được một năm”. Theo ông Anderson, HIMARS có vai trò cực kỳ quan trọng và Ukraine phải tiếp tục sử dụng hệ thống này để tấn công hiệu quả.
Ukraine đã nhận được 18 hệ thống HIMARS và Mỹ đã cam kết gửi thêm 20 hệ thống nữa. Các thành viên NATO khác đã tặng Ukraine 10 hệ thống phóng loạt.
Viện trợ quân sự mà Mỹ gửi cho Ukraine thường bao gồm các loại đạn dành cho HIMARS, được gọi là GMLR. Đây là mặt hàng hàng đầu mà Ukraine cần.
Theo một tài liệu bí mật của Lầu Năm Góc vừa bị rò rỉ, Mỹ cũng đã giúp Ukraine xác định vị trí các thiết bị gây nhiễu của Nga và phá hủy chúng. Mỹ coi đây là một nỗ lực ưu tiên cao.
Việc gây nhiễu GPS có thể ảnh hưởng đến các loại đạn thông minh khác của Mỹ như đạn pháo Excalibur dẫn đường chính xác được bắn từ lựu pháo và bom thả từ trên không (JDAM). Tài liệu bị rò rỉ của Lầu Năm Góc mô tả JDAM đặc biệt dễ bị gián đoạn.
Tuy nhiên, một quan chức cấp cao của Lầu Năm Góc đã cho rằng tác động của động thái làm nhiễu GPS không cao. Theo quan chức này, ngày 1/5, các lực lượng Ukraine đã bắn 18 quả rocket mà không gặp vấn đề gì, tương đương tốc độ hàng ngày trong vài tuần qua.
Trong khi đó, một người điều khiển máy bay không người lái ở mặt trận phía Đông Ukraine cho biết hoạt động gây nhiễu HIMARS là đáng kể và chưa từng thấy trong khu vực của mình trước thời điểm tháng 11/2022.
Tùy thuộc vào vị trí và cường độ gây nhiễu, tên lửa vẫn có thể phóng và thực hiện cuộc tấn công thành công, gây ra thiệt hại đáng kể. Ngoài dẫn đường bằng GPS, tên lửa còn có hệ thống dẫn đường quán tính, không dễ bị ảnh hưởng và vẫn chính xác, mặc dù không chính xác bằng khi được dẫn đường bằng tọa độ GPS.
Một hệ thống HIMARS của Mỹ. Ảnh: AFP/TTXVN
Theo một nguồn tin Ukraine, ngay cả khi bình thường, HIMARS ngày càng bỏ lỡ nhiều mục tiêu và hiệu quả của HIMARS đã giảm đáng kể. Người này cảnh báo rằng HIMARS vẫn rất cần thiết và đáng tin cậy nhưng không còn chiếm ưu thế như trước đây nữa.
Trong gần một năm, hệ thống HIMARS là hệ thống tên lửa tầm xa nhất mà Ukraine có, giúp quân đội nước này bắn liên tiếp 6 quả tên lửa vào các vị trí của Nga cách đó 80 km. Với độ chính xác khoảng 3m, các đầu đạn đã phá hủy các trung tâm hậu cần, kho đạn dược, sở chỉ huy và các trung tâm liên lạc của Nga.
Đây cũng là công cụ giúp Ukraine chiếm lại lãnh thổ ở phía Nam và Đông Bắc vào mùa thu năm 2022 và tính đến tháng 2, Ukraine đã sử dụng khoảng 9.500 tên lửa HIMARS.
Để đối phó với nỗ lực gây nhiễu của Nga, một quan chức Mỹ cho biết họ đã cập nhật liên tục trên cả phần mềm hệ thống cũng như tên lửa. Lần cập nhật gần đây nhất là trong tuần trước.
Một quan chức Anh cho biết: “Nếu động thái gây nhiễu trở nên tinh vi hơn, thì các biện pháp đối phó cũng phải tinh vi hơn”. Quan chức này cũng thừa nhận rằng kể từ khi HIMARS xuất hiện lần đầu tiên ở Ukraine, các yêu cầu, thiết bị huấn luyện và bổ sung đã thay đổi tùy theo các động thái can thiệp điện tử của Nga.
Trong tình hình hiện nay, ngoài việc tăng cường sử dụng các hệ thống gây nhiễu để chống HIMARS, Nga đã di chuyển một số thiết bị ra xa hơn và nằm ngoài tầm tấn công của các hệ thống HIMARS.