Tướng cầm đầu đảo chính bất thành ở Bolivia bị buộc tội khủng bố

Theo hãng thông tấn TASS ngày 27/6, lệnh bắt giữ cho thấy ông Zuniga và những người tham gia âm mưu đảo chính ở Bolivia bị nghi ngờ thực hiện hành vi khủng bố và nổi dậy vũ trang, gây hại cho an ninh công cộng và chủ quyền nhà nước.

Trước đó, đài truyền hình Bolivia chiếu hình ảnh ông Zuniga rời khỏi tòa nhà Bộ Tổng tham mưu dưới sự hộ tống của cảnh sát.

Trước khi lên xe cảnh sát, ông này tìm cách chia sẻ quan điểm về tình hình với các phóng viên. Ông cho biết đã trao đổi với Tổng thống Luis Arce vào ngày 23/6 và Tổng thống đã yêu cầu ông giúp tăng tỷ lệ ủng hộ.

Video xe quân sự xô vào cửa Dinh Tổng thống Bolivia (nguồn: Reuters):

Vào ngày 26/6, một nhóm quân đội Bolivia do Tướng Juan Jose Zuniga chỉ huy đã chiếm quảng trường trước tòa nhà chính phủ ở thủ đô La Paz. Tổng thống Arce lên án hành động này là một âm mưu đảo chính và bổ nhiệm chỉ huy mới của lực lượng vũ trang. Tổng tư lệnh mới là Jose Wilson Sanchez ra lệnh cho toàn bộ quân đội quay trở lại doanh trại. Ngay sau đó, quân đội rời khỏi quảng trường.

Trước đó, Tướng Zuniga nhận được thông báo bị cách chức vào ngày 25/6 do có những lời đe dọa cựu Tổng thống Evo Morales. Trả lời phỏng vấn trên truyền hình ngày 24/6, ông này tuyên bố ông Morales, Chủ tịch đảng phong trào tiến lên chủ nghĩa xã hội (MAS), không thể tiếp tục làm tổng thống một lần nữa. Ông Morales tuyên bố khả năng ra tái cử vào năm 2025.

Ngày 26/6, Tổng thống Luis Arce khẳng định sẽ bảo vệ nền dân chủ. Phát biểu trong lễ bổ nhiệm tân Tổng tư lệnh Lực lượng quân đội Jose Wilson Sanchez, Tổng thống Arce nhấn mạnh sẽ tôn trọng nền dân chủ cùng với ủng hộ của những binh sĩ biết tôn trọng Hiến pháp và thể chế chính trị quốc gia.

Tại trụ sở chính của Chính phủ Casa Grande del Pueblo, Tổng thống Arce kêu gọi người dân, các tổ chức xã hội Bolivia phản đối và chống lại âm mưu đảo chính bảo vệ nền dân chủ, và khẳng định không cho phép lực lượng đảo chính cướp đi sinh mạng của người dân.

Trong một thông cáo ra cùng ngày, Bộ Ngoại giao Bolivia kêu gọi cộng đồng quốc tế và người dân Bolivia tôn trọng các giá trị dân chủ và ủng hộ chính phủ của Tổng thống Arce, được bầu hợp hiến, thể hiện ý chí của người dân Bolivia.

Đại diện của các tổ chức xã hội từ nhiều vùng trên đất nước Nam Mỹ cũng xuống đường tuần hành để bảo vệ nền dân chủ, hưởng ứng lời kêu gọi của Tổng thống Arce.

Ngày 26/6, Tổng thư ký Tổ chức các quốc gia châu Mỹ, ông Luis Almagro đã lên án mạnh mẽ vụ đảo chính ở Bolivia. Ông nhấn mạnh quân đội phải phục tùng chính quyền dân sự được bầu cử hợp pháp.

Trong khi đó, Tổng thống Chile Gabriel Boric nói: "Từ Chile, tôi phải bày tỏ lo lắng ủa mình đối với tình hình ở Bolivia. Chúng tôi bày tỏ sự ủng hộ đối với nền dân chủ ở đất nước anh em của chúng tôi và chính quyền hợp pháp của ông Luis Arce... Chúng ta không thể dung thứ cho bất kỳ hành vi vi phạm trật tự Hiến pháp hợp pháp nào ở Bolivia hoặc bất kỳ nơi nào khác".

Còn Tổng thống Paraguay Santiago Pena cũng tuyên bố: "Paraguay lên án việc huy động quân đội bất thường ở Bolivia, vụ việc đã bị Tổng thống Arce tố cáo. Chúng tôi đưa ra lời kêu gọi mạnh mẽ việc tôn trọng dân chủ và pháp quyền".

Chính phủ Brazil cũng kịch liệt lên án âm mưu đảo chính đang diễn ra ở Bolivia. Theo tuyên bố của Bộ Ngoại giao Brazil, Chính phủ Brazil cho rằng những sự kiện đang diễn ra ở Bolivia không phù hợp với cam kết của nước này với Khối thị trường chung Nam Mỹ (Mercosur). Còn Tổng thống Mexico Lopez Obrador tuyên bố rằng Mexico kịch liệt lên án âm mưu đảo chính ở Bolivia.

Theo Đại diện cấp cao về chính sách an ninh và đối ngoại của Liên minh châu Âu (EU) Josep Borrell, EU lên án bất kỳ âm mưu nào nhằm phá vỡ trật tự Hiến pháp ở Bolivia và lật đổ chính phủ được bầu cử dân chủ. Mỹ hiện cũng đang theo dõi chặt chẽ tình hình ở Bolivia đồng thời kêu gọi các bên liên quan bình tĩnh và kiềm chế.