Người dân tránh nóng bên đài phun nước tại Washington, D.C., Mỹ, ngày 11/7/2023. Ảnh: THX/TTXVN
Trong một báo cáo ngày 27/7, Dịch vụ Biến đổi Khí hậu Copernicus của Liên minh châu Âu (EU) và Tổ chức Khí tượng Thế giới (WMP) cho biết thế giới vừa trải qua ba tuần nóng nhất từng được ghi nhận.
Báo cáo nêu rõ nhiệt độ trong 23 ngày đầu tiên của tháng 7 đạt trung bình là 16,95 độ C, cao hơn nhiều so với kỷ lục trước đó là 16,63 độ C được thiết lập vào tháng 7/2019.
So sánh với những dữ liệu khí hậu chúng ta biết được từ hàng thiên niên kỷ trước dựa trên vòng cây, rạn san hô và lõi trầm tích biển sâu, các nhà khoa học chỉ ra đây là nhiệt độ trung bình nóng nhất mà hành tinh từng phải hứng chịu trong 120.000 năm.
Samantha Burgess, Phó Giám đốc Copernicus, cho hay: “Đây là nhiệt độ nóng nhất trong lịch sử loài người”.
Hiện tượng El Nino đã tạo nên một mùa hè nóng nực ở Bắc bán cầu, và có khả năng là một mùa hè nóng chưa từng có.
Tác động của nắng nóng đối với sức chịu đựng của con người là rất rõ ràng. Khi nhiệt độ tăng lên 50 độ C trên khắp nước Mỹ, lượng người tử vong vì nhiệt gia tăng. Thậm chí người ngã xuống mặt đường cũng có nguy cơ bị bỏng đe dọa đến tính mạng.
Tại Địa Trung Hải, hơn 40 người đã thiệt mạng khi cháy rừng hoành hành khắp khu vực do nhiệt độ tăng cao. Tại châu Á, những đợt nắng nóng gay gắt kéo dài đang cướp đi sinh mạng của nhiều người và đe dọa an ninh lương thực.
Bà Burgess cho biết biến đổi khí hậu do con người gây ra là nguyên nhân chính gây ra sức nóng bất thường này. “Nhiệt độ không khí toàn cầu tỷ lệ thuận với nồng độ khí nhà kính trong khí quyển”, nữ chuyên gia lý giải.
Một nghiên cứu gần đây cho thấy biến đổi khí hậu đóng một vai trò “hoàn toàn lấn át” trong các đợt nắng nóng ở Mỹ, Trung Quốc và Nam Âu vào mùa hè này.
Bà Burgess cho biết sự xuất hiện của hiện tượng El Niño, một biến động khí hậu tự nhiên kèm theo tác động nóng lên có khả năng sẽ đẩy nhiệt độ cao hơn nữa.
Thông tin tháng 7 ghi nhận là tháng nóng nhất trong khoảng 100.000 năm xuất hiện trong bối cảnh hàng loạt kỷ lục đáng báo động bị phá vỡ liên tục vào mùa hè này.
Theo Dịch vụ Biến đổi Khí hậu Copernicus, tháng trước là tháng 6 nóng nhất từng được ghi nhận bởi một “biên độ đáng kể”.
Trong tháng 7, thế giới cũng trải qua ngày nóng nhất được ghi nhận. Ngày 6/7, nhiệt độ trung bình toàn cầu đã tăng lên 17,08 độ C, đánh bại kỷ lục nhiệt độ trước đó là 16,8 độ C được thiết lập vào tháng 8/2016. Kể từ ngày 3/7, mỗi ngày đều nóng hơn kỷ lục của năm 2016.
“Chúng ta còn 5 tháng nữa là hết năm 2023 và hầu như tháng nào trong năm nay cũng nằm trong top 5 tháng nóng nhất được ghi nhận”, bà Burgess cho biết thêm nếu xu hướng này tiếp tục kéo dài sang mùa thu và mùa đông, thì năm 2023 có thể sẽ là một trong những năm nóng nhất từng được ghi nhận.
Nhiệt đại dương cũng ở mức kỷ lục. Vào giữa tháng 5, nhiệt độ bề mặt đại dương toàn cầu đạt đến mức chưa từng có trong năm.
Kim Cobb, một nhà khoa học khí hậu tại Đại học Brown (Mỹ), đã gọi kỷ lục nhiệt độ mới vào tháng 7 là đáng kinh ngạc, nhưng cảnh báo mức nhiệt này sẽ bị phá vỡ một lần nữa.
“Thật đáng sợ khi nghĩ rằng trong một thập kỷ nữa, rất có thể đây sẽ là một năm tương đối mát mẻ. Nếu mọi người không thích nghi được với những gì đang xảy ra trong hè này, họ sẽ khá sốc với mức nhiệt còn cao hơn trong tương lai”, nữ khoa học chia sẻ.
Petteri Taalas, Tổng thư ký WMO, cho biết thời tiết của tháng 7 phản ánh thực tế khắc nghiệt của biến đổi khí hậu. “Nhu cầu giảm phát thải khí nhà kính đang cấp bách hơn bao giờ hết. Hành động khí hậu không phải là một điều xa xỉ mà là một điều bắt buộc”, ông Petteri kêu gọi.