Từ trái sang: Tổng thống Brazil Luiz Inacio Lula da Silva, Chủ tịch Trung Quốc Tập Cận Bình, Tổng thống Nam Phi Cyril Ramaphosa, Thủ tướng Ấn Độ Narendra Modi và Ngoại trưởng Nga Sergei Lavrov tại Hội nghị thượng đỉnh BRICS ở Johannesburg (Nam Phi) ngày 24/8/2023. Ảnh: AFP/TTXVN
Đây là hội nghị thượng đỉnh đầu tiên của BRICS được tổ chức trực tiếp kể từ đại dịch COVID-19 bùng phát và đến nay, các hạn chế đi lại toàn cầu được dỡ bỏ. Các nhà lãnh đạo đã chia sẻ tầm nhìn của BRICS hướng đến tư cách là các quốc gia đại diện cho nhu cầu và mối quan tâm của người dân ở các nước Nam bán cầu, gồm nhu cầu tăng trưởng kinh tế có lợi, phát triển bền vững và cải cách các hệ thống đa phương.
BRICS cũng khẳng định cam kết đối với chủ nghĩa đa phương toàn diện và duy trì luật pháp quốc tế, bao gồm các mục đích và nguyên tắc được ghi trong Hiến chương Liên hợp quốc. Các nhà lãnh đạo nhóm cũng bày tỏ quan ngại về những xung đột đang diễn ra ở nhiều nơi trên thế giới và nhấn mạnh cam kết của BRICS về việc giải quyết những khác biệt và tranh chấp một cách hòa bình, thông qua đối thoại và tham vấn toàn diện.
Các nhà lãnh đạo BRICS cũng khuyến khích các tổ chức tài chính đa phương và các tổ chức quốc tế đóng vai trò tích cực trong việc xây dựng sự đồng thuận toàn cầu về chính sách kinh tế. Tuyên bố có đoạn nhấn mạnh về động lực toàn cầu hướng tới sử dụng đồng nội tệ, các thỏa thuận tài chính thay thế và hệ thống thanh toán thay thế. Do đó, các nhà lãnh đạo BRICS đồng ý giao nhiệm vụ cho các Bộ trưởng Tài chính và Thống đốc Ngân hàng trung ương các nước thành viên BRICS xem xét các vấn đề này và báo cáo lại cho các nhà lãnh đạo BRICS trước hội nghị thượng đỉnh tiếp theo.
Hội nghị cũng đã thông qua Tuyên bố Johannesburg II phản ánh các thông điệp chính của BRICS về các vấn đề quan trọng về kinh tế, tài chính và chính trị toàn cầu. Tuyên bố thể hiện các giá trị chung và lợi ích chung làm nền tảng cho sự hợp tác cùng có lợi của 5 quốc gia BRICS, khẳng định tính đa dạng của nhóm.
Các nhà lãnh đạo BRICS cũng cho biết đã đạt được thỏa thuận về các nguyên tắc, tiêu chuẩn, tiêu chí và thủ tục hướng dẫn của quá trình mở rộng BRICS, vốn đã được thảo luận trong thời gian dài.
BRICS đã đạt đồng thuận về giai đoạn đầu tiên của quá trình mở rộng này cũng như các giai đoạn tiếp theo. Theo đó, BRICS quyết định mời Argentina, Ai Cập, Ethiopia, Iran, Saudi Arabia và Các Tiểu vương quốc Arab Thống nhất (UAE) trở thành thành viên chính thức của khối và tư cách thành viên này sẽ có hiệu lực từ ngày 1/1/2024.
Thông qua hội nghị thượng đỉnh này, các nhà lãnh đạo BRICS khẳng định “đã bắt tay vào một chương mới” trong nỗ lực xây dựng “thế giới công bằng, hòa nhập và thịnh vượng”.