Trong nhiều thập niên qua, chủ trương mậu dịch mở cửa và tự do chưa khi nào phải đối mặt với môi trường chính trị bất lợi như hiện nay khi cả ba ứng cử viên tổng thống Donald Trump, Hillary Clinton và Bernie Sanders đều công khai thái độ thù địch với TPP. Tuy nhiên, những người ủng hộ văn kiện này đang hy vọng rằng: Nguy cơ người kế nhiệm Tổng thống Barack Obama hủy bỏ hiệp định này đang tạo động lực để những người chủ trương mậu dịch tự do bắt đầu một cuộc vận động mới nhằm thuyết phục Quốc hội bỏ phiếu về TPP trước khi bước sang năm 2017.
Động lực này đã làm dịu bớt phần nào quan ngại của những người đang do dự đồng thời làm dấy lên hy vọng cho những người tán thành TPP. Trong một cuộc trả lời phỏng vấn, đại diện thương mại của ông Obama, ông Michael B. Froman nói: "Hiện tại chúng ta có Tổng thống, thủ lĩnh phe đa số và Chủ tịch Quốc hội tán thành tự do mậu dịch”. Phát biểu của ông Froman cho thấy khả năng sắp diễn ra một cuộc tập hợp lực lượng những người ủng hộ TPP. Để dọn đường cho Quốc hội "vịt què" bỏ phiếu về TPP sau khi kết thúc ngày bầu cử, những người ủng hộ văn kiện này có thể sẽ bắt đầu các cuộc điều trần vào tháng 9 tới.
Tổng thống Obama hối thúc Quốc hội Mỹ thông qua TPP. |
Phát biểu tại Việt Nam gần đây, ông Obama đã dự đoán rằng Quốc hội Mỹ sẽ thông qua TPP. Lý do khiến chính phủ tự tin như vậy đó là một năm trước Quốc hội đã thông qua Quyền Thúc đẩy Thương mại (TPA), còn gọi là quyền đàm phán nhanh cho tổng thống. Và hiện tại, những người ủng hộ TPP đang trông đợi vào sự ủng hộ của các nhà xuất khẩu Mỹ. Sự ủng hộ mạnh mẽ của các nhà sản xuất thịt bò và một số tổ chức khác sẽ ngăn cản được các hạ nghị sĩ ở những bang nông thôn quay lưng với TPP do lo ngại ông Trump thắng cử sẽ phủ quyết hiệp định này.
Ông Kent Bacus, Giám đốc phụ trách thương mại quốc tế của Hiệp hội chế biến thịt bò toàn Mỹ, cho biết: TPP sẽ hạ mức thuế từ 38,5% xuống chỉ còn 9% đối với thịt bò của Mỹ được bán tại Nhật Bản. TPP cũng sẽ làm mất lợi thế mà thịt bò Australia có được tại Nhật Bản kể từ khi hai quốc gia này đạt được một hiệp định thương mại riêng rẽ hồi năm ngoái, khiến các nhà xuất khẩu Mỹ mất đứt thị phần trị giá gần 300 triệu USD. Ông Bacus cho biết trong mùa hè này các tổ chức nông nghiệp sẽ tổ chức các sự kiện quảng bá TPP.
Trong những tháng qua, ông Froman đã gặp gỡ các nghị sĩ để giải đáp những phàn nàn của họ đồng thời cũng gặp các bộ trưởng thương mại của các quốc gia khác để hối thúc những nước này thực hiện các cam kết với TPP ngay từ bây giờ để ông có thể trấn an những tiếng nói hoài nghi tại Quốc hội.
Chỉ mới tuần trước, chính quyền Mỹ, ngành dịch vụ tài chính và những nghị sĩ ủng hộ ngành này tại Quốc hội đã thống nhất được một chính sách xử lý những yêu cầu của quốc gia khác về việc lưu trữ dữ liệu tài chính của các công ty ở nước ngoài. Chính quyền cũng xoa dịu được quan ngại của các hiệp hội các nhà sản xuất bơ sữa, các nhà sản xuất thịt lợn về những khoản trợ giá mới của Nhật Bản cho ngành này.
Tuy nhiên, vẫn còn một vấn đề lớn chưa được giải quyết, đó là những điều khoản giảm kiểm soát độc quyền của các công ty dược phẩm Mỹ đối với các loại thuốc sinh học. Ngành này đang phản đối sự thay đổi theo quy định của TPP và có đồng minh chủ chốt là thượng nghị sĩ Cộng hòa Orrin Hatch hiện là Chủ tịch Ủy ban Tài chính. Trong một tuyên bố, ông Hatch cho biết: "Nếu Tổng thống muốn TPP được thông qua, ông sẽ phải làm việc với Quốc hội để giải tỏa các quan ngại. Tôi hy vọng rằng, kết thúc cuộc trao đổi, tôi cùng nhiều đồng nghiệp sẽ có thể ủng hộ TPP".