Ông Trump phát biểu tại Maryland, Mỹ. Ảnh: THX/TTXVN
Tổng thống đắc cử Trump được dự đoán sẽ sử dụng chiến thuật kết hợp giữa gây sức ép mạnh mẽ và quan hệ thân thiện với một số nhà lãnh đạo trên thế giới, nhằm phá vỡ mối quan hệ đang ngày càng sâu sắc giữa các đối thủ của Mỹ là Trung Quốc, Nga, Iran và Triều Tiên.
Trong bài phát biểu vận động tranh cử hồi cuối tháng 10, ông Trump chỉ trích chính quyền Biden, châu Âu và NATO đã để Nga, Trung Quốc, Iran, Triều Tiên và các nước khác tập hợp thành một nhóm và tuyên bố Mỹ sẽ có mối quan hệ rất tốt với các nước trên. Nhóm các quốc gia này được giới chính sách đối ngoại Mỹ gọi là nhóm CRINK (viết tắt của Trung Quốc, Nga, Iran và Triều Tiên).
Cuộc xung đột Nga-Ukraine đã thúc đẩy các mối quan hệ này, với việc Tổng thống Nga Vladimir Putin tìm kiếm sự ủng hộ từ Bắc Kinh, Bình Nhưỡng và Tehran trong bối cảnh Mỹ và châu Âu trừng phạt và cô lập Moskva trên trường quốc tế. Đổi lại, mỗi quốc gia này đều tìm kiếm lợi ích riêng, dù là về kinh tế, quân sự hay chính trị.
Các chuyên gia chính sách đối ngoại cho rằng các nước CRINK không phải là đồng minh tự nhiên và vẫn có nhiều lợi ích xung đột. Tuy nhiên, sự thống nhất trong việc chống lại sự thống trị của Mỹ trên trường quốc tế là một động lực mạnh mẽ để các nước này liên kết với nhau
Nghiên cứu viên cao cấp Andrea Kendall-Taylor, đồng thời là giám đốc Chương trình An ninh Xuyên Đại Tây Dương tại Trung tâm An ninh mới của Mỹ nhận định mối quan hệ giữa các nước CRINK sâu sắc và bền vững. Hiện nay, ông Trump cố gắng tiếp cận từng nước.
Những người ủng hộ việc Mỹ hỗ trợ Ukraine trong cuộc xung đột với Nga cho rằng đây là cách tốt nhất để đối phó với mối quan hệ ngày càng sâu sắc giữa các đối thủ này.
Họ tìm cách thuyết phục ông Trump rằng cách tốt nhất để tách khỏi chính sách của Biden là đảm bảo Kiev đánh bại Moskva.
David Kramer, giám đốc điều hành Viện George W. Bush và cựu trợ lý thứ trưởng Ngoại giao phụ trách các vấn đề châu Âu và Á-Âu cho biết cách tốt nhất để đối đầu với CRINK là giúp Ukraine giành chiến thắng trong cuộc xung đột với Nga.
Trong khi Tổng thống Biden được ghi nhận đã đoàn kết các đồng minh ở châu Âu và châu Á trong việc vũ trang cho Ukraine và cô lập Nga về mặt ngoại giao và kinh tế, giới phê bình cho rằng Mỹ đã không cung cấp cho Kiev những công cụ cần thiết để đánh bại Nga vì lo ngại leo thang với Moskva.
Ông Krameer bày tỏ quan điểm, đây là cơ hội để chính quyền Trump sắp tới tạo sự khác biệt rõ rệt so với chính quyền Biden hiện tại, đó là giúp Ukraine giành chiến thắng. Đó là điều mà chính quyền Biden chưa bao giờ tuyên bố rõ ràng.
Tuy nhiên, trong chiến dịch tranh cử, ông Trump đã từ chối cam kết giúp Ukraine giành chiến thắng quyết định trước Nga. Một số cộng sự thân cận nhất của ông Trump như Tucker Carlson, Elon Musk, Phó Tổng thống đắc cử JD Vance và những người khác - hoặc là chỉ trích Tổng thống Ukraine Volodymyr Zelensky, lo ngại về các mối đe dọa vũ khí hạt nhân của Putin, hoặc là cho rằng việc giúp bảo vệ chủ quyền của Kiev không phải là mục tiêu xứng đáng.
Tuần trước, tỷ phú Musk đã tham gia cuộc điện đàm giữa Tổng thống đắc cử Trump và Tổng thống Ukraine Zelensky. Tổng thống Ukraine đã viết trên mạng xã hội X (do Musk sở hữu) rằng ông đã có cuộc gọi tuyệt vời với ông Trump và đồng ý duy trì đối thoại chặt chẽ và thúc đẩy hợp tác. Vai trò lãnh đạo mạnh mẽ và kiên định của Mỹ là rất quan trọng đối với thế giới và một nền hòa bình công bằng.
Nhưng Thủ tướng Hungary Viktor Orbán, một nhân vật nổi bật ở châu Âu vì quan hệ thân thiết với ông Putin, đã dự đoán rằng Mỹ sẽ "rút khỏi cuộc chiến này" dưới thời Trump.
Đề cập đến chiến lược của Mỹ đối với Nga trong nhiệm kỳ thứ 2 của ông Trump, ông Robert O'Brien, cựu Cố vấn An ninh quốc gia của ông Trump trong giai đoạn 2019-2021, mô tả tính không thể đoán trước của ông Trump như một chiến lược để khiến Moskva lúng túng.
Trong một bài viết đăng trên Foreign Affairs, ông O'Brien cho biết ông Trump ưu tiên một thỏa thuận thương lượng giữa Nga và Ukraine là một thỏa thuận "chấm dứt việc giết chóc và bảo vệ an ninh của Ukraine".
Về phần mình, ông Daryl Kimball, giám đốc điều hành Hiệp hội Kiểm soát Vũ khí phi đảng phái, cho rằng ông Trump sẽ không có toàn quyền để thỏa thuận với nhà lãnh đạo này hay nhà lãnh đạo kia, sẽ có một số ràng buộc thực tế về những gì ông ấy có thể làm. Nhưng chính xác những ràng buộc đó là gì và được áp dụng đối với từng quốc gia sẽ phải cần thời gian trả lời.