Chuyên gia Ukraine cảnh báo các đòn tấn công Iskander-M hiện đại hóa khiến đánh chặn gần như bất khả thi, kêu gọi viện trợ hệ thống phòng thủ tầm xa như Arrow của Israel để bảo vệ không phận (trong ảnh: Tên lửa Iskander-M khai hoả). Ảnh: Bộ Quốc phòng Nga/Sputnik
Theo hãng thông tấn độc lập UNIAN và trang tin quốc phòng Defense Express ở Ukraine, quân đội Nga đang tăng cường sử dụng các loại tên lửa đạn đạo hiện đại, đặc biệt là Iskander-M, trong các cuộc tấn công tổng hợp nhằm vào cơ sở hạ tầng năng lượng Ukraine. Sự gia tăng tần suất này đi kèm với việc hiện đại hóa khả năng cơ động của tên lửa, tạo ra thách thức đáng kể cho các hệ thống phòng không hiện tại của Kiev.
Hiện đại hoá tên lửa đạn đạo và khả năng cơ động đặc biệt của Iskander
Anatoly Khrapchinsky, Phó Giám đốc Công ty Sản xuất Thiết bị Tác chiến Điện tử Ukraine, đánh giá cuộc tấn công quy mô lớn của Nga trong những ngày gần đây, đặc biệt là vào đêm 10/10, sử dụng cả tên lửa đạn đạo, đã cho thấy sự thay đổi chiến thuật. Việc bắn hạ các tên lửa này trở nên khó khăn hơn do quá trình hiện đại hóa và các động tác "xoay vòng" (thay đổi quỹ đạo) phức tạp của tên lửa trên không.
Ông Khrapchinsky lưu ý rằng sự thay đổi về công nghệ đạn đạo không chỉ diễn ra ở Nga mà còn ở các quốc gia khác, cho thấy đây là một xu hướng công nghệ phổ biến. Ông Khrapchinsky nhấn mạnh: "Các nguyên tắc ứng dụng cho thấy một số hệ thống mà chúng tôi sử dụng để đối phó vẫn đang bị phá vỡ. Chúng tôi đang chứng kiến nhiều vụ tấn công hơn vì đối phương đang tích cực hiện đại hóa chúng".
Cụ thể, trong giai đoạn tiếp cận mục tiêu, khoảng 40 km cuối cùng, tên lửa sẽ thực hiện các thao tác cơ động phức tạp. Đặc biệt, tên lửa có thể thay đổi quỹ đạo đột ngột sang phải hoặc trái, và thả mồi nhử để đánh lừa tên lửa đánh chặn.
Chính những thay đổi này, đáng chú ý là góc tấn công đột ngột, đã khiến việc đánh chặn các tên lửa đạn đạo hiện đại như Iskander-M bằng các hệ thống phòng không hiện có của Ukraine trở nên "khá khó khăn". Ông Khrapchinsky tiết lộ thêm rằng điều tương tự cũng áp dụng cho các thiết bị máy bay không người lái "Shahed", hiện "không còn giống như giai đoạn 2023-2024".
Nhu cầu hệ thống phòng thủ tên lửa tầm xa
Để đối phó hiệu quả với mối đe dọa này, Ukraine cần các hệ thống phòng thủ tên lửa chuyên biệt. Ông Khrapchinsky chỉ ra sự cần thiết của các hệ thống phòng không như Arrow của Israel, có khả năng tiêu diệt tên lửa ngoài khí quyển, tức là trên đường di chuyển.
Khi tên lửa không bị đánh chặn ở tầm cao lớn, các biện pháp phòng thủ hiện tại nhằm ngăn chặn việc bắn hạ tên lửa đạn đạo sẽ không còn hiệu quả. Ngoài ra, việc tiêu diệt tên lửa ngoài khí quyển cũng loại bỏ khả năng rơi các mảnh vỡ, vốn thường dẫn đến hậu quả nghiêm trọng khi rơi xuống khu dân cư hoặc cơ sở hạ tầng.
Theo Yuriy Ignat, người phát ngôn của Bộ Tư lệnh Không quân Ukraine, cuộc không kích quy mô lớn của Nga gần đây được đặc trưng bởi việc sử dụng một số lượng lớn tên lửa đạn đạo, như cuộc tấn công đêm 10/10 với 2 tên lửa đạn đạo Kinzhal và 14 tên lửa đạn đạo Iskander-M. Cuộc tấn công cũng sử dụng chiến thuật phân tán, ảnh hưởng đến nhiều khu vực khác nhau.
Về mặt chiến thuật, Oleg Katkov, Tổng biên tập cổng thông tin phân tích quân sự Defense Express, nhận định rằng các đòn tấn công mạnh của Nga có thể nhằm mục đích khiến Ukraine phải điều chỉnh và phân phối lại các vũ khí tầm xa của mình, một phần nhằm tránh chấm dứt các cuộc tấn công vào lĩnh vực lọc dầu của Nga. Điều này càng củng cố cho nhận định rằng quyết định phân bổ vũ khí tầm xa của Ukraine phải được đưa ra một cách tỉnh táo trong bối cảnh mối đe dọa đạn đạo ngày càng gia tăng.
Chuyên gia Katkov nhấn mạnh, mặc dù Ukraine có ít nguồn lực, nước này đã thành công trong việc đánh sập một phần đáng kể ngành công nghiệp lọc dầu của Nga.