Tàu ngầm USS Nevada tại Guam ngày 15/1. Ảnh: CNN
Kênh CNN (Mỹ) cho biết tàu ngầm năng lượng hạt nhân lớp Ohio USS Nevada mang theo 20 tên lửa đạn đạo Trident và hàng chục đầu đạn hạt nhân đã “dừng chân” tại căn cứ của Hải quân Mỹ trên đảo Guam.
Hải quân Mỹ tuyên bố: "Chuyến thăm cảng tăng cường hợp tác giữa Washington và các đồng minh trong khu vực, thể hiện khả năng, sự linh hoạt, sẵn sàng của Mỹ và duy trì cam kết đối với an ninh, ổn định của khu vực Ấn Độ - Thái Bình Dương".
Đây là chuyến thăm đầu tiên của một tàu ngầm tên lửa đạn đạo đến Guam kể từ năm 2016 và cũng là lần thăm thứ hai được công bố kể từ thập niên 80 của thế kỷ trước. Năm 2016, tàu USS Pennsylvania đã cập bến đảo Guam.
Lịch trình của các tàu ngầm tên lửa đạn đạo của Hải quân Mỹ thường được giữ bí mật cẩn trọng. Những tàu chạy bằng năng lượng hạt nhân đồng nghĩa với việc chúng có thể hoạt động dưới nước trong nhiều tháng liên tiếp và duy trì lực lượng thủy thủ đoàn khoảng 150 người. Tàu ngầm lớp Ohio của Hải quân Mỹ thường duy trì hoạt động 77 ngày dưới nước sau đó dành khoảng 1 tháng cập cảng để bảo trì.
Sự bí mật xoay quanh các tàu ngầm mang tên lửa đạn đạo khiến chúng trở thành "nhân tố quan trọng nhất của bộ ba hạt nhân" của Mỹ, bao gồm các tên lửa đạn đạo phóng từ đất liền và các máy bay ném bom có khả năng mang hạt nhân như B-2 và B-52.
Nhiều nhà phân tích cho rằng căng thẳng gia tăng giữa Mỹ và Trung Quốc cùng việc Triều Tiên phóng thử nhiều tên lửa trong một tháng qua đã khiến Mỹ công khai về hoạt động của tàu ngầm tên lửa đạn đạo nước này.
Nhà phân tích Thomas Shugart tại Trung tâm an ninh Mỹ mới (CNAS) nhận định thông điệp dù có chủ ý hay không là “chúng tôi có thể đỗ 100 đầu đạn hạt nhân ngay cửa ngõ của bạn mà bạn thậm chí không biết hoặc phản ứng gì nhiều”.
Giáo sư Alessio Patalano tại Đại học King London (Anh) bổ sung rằng ngoài thông điệp chính trị, sự hiện diện của USS Nevada trong khu vực còn thể hiện một khả năng khác. Ông Patalano nói: “Việc triển khai này nhắc nhở chúng ta rằng trật tự hạt nhân trên biển ở Ấn Độ - Thái Bình Dương là quan trọng và trong khi điều này thường ở bên ngoài các cuộc trò chuyện công khai thì chúng ta có thể thấy nhiều hơn về nó trong quá trình phát triển cân bằng chiến lược khu vực”.
Chương trình tàu ngầm tên lửa đạn đạo của Triều Tiên vẫn ở giai đoạn sơ khai trong khi Trung Quốc ước tính sở hữu hạm đội 6 tàu ngầm loại này. Nhưng theo đánh giá của các chuyên gia tại Trung tâm Nghiên cứu Chiến lược và Quốc tế (CSIS) năm 2021, tàu ngầm tên lửa đạn đạo của Trung Quốc không có năng lực như “đồng nghiệp” Mỹ. Tàu ngầm tên lửa đạn đạo lớp 094 của Trung Quốc gây tiếng ồn gấp 2 lần tàu ngầm Mỹ do vậy dễ bị phát hiện hơn. Ngoài ra, con tàu này chỉ có thể mang theo lượng tên lửa và đầu đạn ít hơn.