Báo cáo PGZ cho thấy sản xuất Piorun lên tới 1.300 tên lửa/năm, vượt tổng Stinger và Mistral; Ba Lan trở thành nguồn cung MANPADS hàng đầu, ảnh hưởng lớn tới cân bằng lực lượng ở châu Âu. Ảnh: PGZ
Theo các trang tin quốc phòng Defense Express và Army Recognition, trong lĩnh vực vũ khí phòng không vác vai (MANPADS), Ba Lan đang khẳng định vị thế dẫn đầu vượt trội so với các cường quốc truyền thống như Mỹ và Pháp. Công ty quốc phòng nhà nước Polska Grupa Zbrojeniowa (PGZ) đã tiết lộ những số liệu sản xuất ấn tượng về hệ thống tên lửa PPZR Piorun (còn được gọi là GROM-M hay "Thunderbolt"), cho thấy Ba Lan hiện đang sản xuất nhiều tên lửa loại này hơn bất kỳ công ty nào ở châu Âu hoặc Mỹ.
Piorun: Vũ khí uy lực trên chiến trường hiện đại
PPZR Piorun là hệ thống tên lửa phòng không di động, được phát triển và sản xuất bởi công ty MESKO thuộc PGZ. Piorun là phiên bản hiện đại hóa chuyên sâu của hệ thống GROM MANPADS, vốn được phát triển dựa trên tên lửa 9K38 Igla (SA-18 Grail) của Liên Xô. Nhờ những tiến bộ trong công nghệ vi điện tử, hóa học và sản xuất, Piorun mang lại một loạt các tính năng mới, đáp ứng các yêu cầu của chiến trường hiện đại.
Hệ thống Piorun được đưa vào biên chế của lực lượng vũ trang Ba Lan từ năm 2019 và đã nhận được nhiều lời khen ngợi trên các chiến trường, đặc biệt là ở Ukraine, nhờ khả năng tiêu diệt hiệu quả các mục tiêu bay thấp như máy bay, trực thăng và thiết bị bay không người lái (UAV). Tên lửa Piorun được dẫn đường thụ động bằng hồng ngoại, có tầm bắn hiệu quả từ 400 đến 6.500 mét. Với tổng trọng lượng 10,5 kg, tên lửa Piorun được trang bị đầu đạn nặng 1,82 kg.
Piorun được thiết kế để một binh sĩ hoặc một nhóm nhỏ có thể mang theo và vận hành, cho phép triển khai nhanh chóng trong nhiều tình huống chiến đấu khác nhau. Tên lửa Piorun được trang bị động cơ tên lửa nâng cấp, cho phép di chuyển với tốc độ cao hơn và tấn công mục tiêu ở tầm xa hơn. Thiết kế nhỏ gọn và nhẹ của Piorun cho phép các đơn vị bộ binh dễ dàng vận chuyển và triển khai nhanh chóng, hoặc tích hợp vào các bệ phóng trên xe để tăng tính cơ động và linh hoạt.
Hiện tại, tên lửa PPZR Piorun đã được sử dụng trong quân đội của nhiều quốc gia, bao gồm Ba Lan, Mỹ, Ukraine, Estonia, Na Uy, Slovakia, Gruzia và Latvia. Đơn cử, Na Uy đã ký hợp đồng mua hệ thống này vào tháng 11/2022, và gần đây nhất, vào ngày 29/7/2025, Bỉ cũng chính thức xác nhận việc mua 40 hệ thống Piorun. Theo Cơ sở dữ liệu thương mại vũ khí SIPRI, Ba Lan đã cung cấp 1.000 Piorun MANPADS cho Ukraine.
Áp đảo đối thủ cạnh tranh về sản lượng
Điểm nhấn đáng chú ý nhất là tốc độ sản xuất của Piorun, giúp Ba Lan vượt xa các đối thủ chính. Trong một cuộc phỏng vấn với Rzeczpospolita, PGZ tiết lộ sản lượng tên lửa Piorun hàng năm hiện tại tại Mesko là 1.300 đơn vị. Đây là một con số ấn tượng, đặc biệt khi so sánh với tổng sản lượng từ khi bắt đầu sản xuất vào năm 2019 đến tháng 2/2025, ước tính khoảng 3.000 đơn vị.
PGZ cũng công bố số liệu về các đối thủ cạnh tranh chính, như Stinger của Mỹ: Sản lượng hàng năm vào khoảng 720 tên lửa, hay Mistral của Pháp: Sản lượng hàng năm vào khoảng 480 tên lửa.
Nếu số liệu của PGZ là chính xác, Piorun hiện được sản xuất nhiều nhất trong số các mẫu tên lửa phòng không vác vai phương Tây. Theo công ty, sản lượng hàng năm của Piorun (1.300 đơn vị) thậm chí còn vượt qua tổng sản lượng hàng năm cộng lại của Stinger và Mistral (tổng cộng 1.200 đơn vị).
PGZ đang có kế hoạch tiếp tục tăng cường sản xuất, đặt mục tiêu tăng thêm 100–200 tên lửa mỗi năm, đạt tới 1.500 tên lửa. Mặc dù công ty ước tính nhu cầu thị trường ở mức 3.000 đơn vị mỗi năm và đặt mục tiêu đạt được mức đó, nhưng quá trình này sẽ mất từ ba đến bốn năm để triển khai công nghệ sản xuất mới, tối ưu hóa, tự động hóa quy trình và mở rộng cơ sở hạ tầng.
Không dừng lại ở thành công hiện tại, nhà sản xuất MESKO đang nghiên cứu thế hệ tên lửa Piorun mới (được gọi là Thunderbolt 2), nhằm giải quyết những thách thức đang nổi lên trên chiến trường hiện đại.
Ông Zbigniew Drabik, Giám đốc bộ phận tên lửa tại MESKO, cho biết phiên bản mới sẽ nhanh hơn, chính xác hơn và có khả năng chống nhiễu điện tử tốt hơn so với hệ thống hiện tại. Quan trọng hơn, MESKO ước tính tầm bắn sẽ tăng khoảng 15% so với mẫu hiện tại có tầm bắn 6,5 km. Việc sản xuất có thể bắt đầu trong vòng 2,5 năm tới, sau khi hoàn tất thử nghiệm và chứng nhận. PGZ khẳng định hệ thống mới sẽ là một lựa chọn cải tiến và sẽ không thay thế ngay lập tức Piorun hiện có, mà sẽ được triển khai dần dần.
Tóm lại, thành tựu sản xuất và phát triển trên không chỉ củng cố vị thế của Ba Lan trong ngành công nghiệp quốc phòng khu vực mà còn đảm bảo nguồn cung cấp vũ khí phòng không quan trọng cho Ba Lan và các nước đồng minh.