Chùa Xã Đàn là một trong những ngôi chùa cổ có lịch sử hình thành lâu đời và kiến trúc Phật giáo mang nhiều giá trị văn hóa của Hà Nội. Chùa được xếp hạng Di tích quốc gia từ năm 1990, và thường xuyên có nhiều phật tử, du khách ghé thăm.
Ghi nhận tại khu vực cổng phụ chùa Xã Đàn trên phố Trần Hữu Tước, đang tồn tại một cơ sở kinh doanh vật liệu xây dựng. Cơ sở này lấn chiếm vỉa hè, lòng đường trước cổng chùa để tập kết gạch, đá, xi măng, phế thải xây dựng..., dừng đỗ xe ba gác để bốc xếp vật liệu, gây ùn tắc giao thông, mất vệ sinh môi trường, và ảnh hưởng đến mỹ quan đô thị.
Bên cạnh đó, tình trạng đỗ ô tô, xe máy không đúng nơi quy định, chiếm dụng vỉa hè trước cổng chùa cũng gây khó khăn cho người đi bộ. Mặc dù nhà chùa đã đặt nhiều biển thông báo như "Không dừng đỗ xe trước cổng chùa" hay "Không đổ rác và phế thải"... nhưng đều bị "phớt lờ".
Khu vực cổng phụ chùa Xã Đàn trên phố Trần Hữu Tước thường xuyên bị "mất" vỉa hè.
Bãi tập kết, kinh doanh vật liệu xây dựng, đổ phế thải... ngay trước cổng Di tích quốc gia.
Các biển thông báo "Không đỗ xe trước cổng chùa", "Không đổ rác và phế thải" chưa phát huy tác dụng với một số cá nhân thiếu ý thức.
Nhiều phương tiện dừng đỗ tràn lan trước cổng chùa Xã Đàn gây ảnh hưởng đến giao thông.
Các hộ kinh doanh lấn chiếm vỉa hè, đỗ xe máy, ô tô trước cổng chùa Xã Đàn khiến người đi bộ gặp khó khăn.
Cảnh bụi bặm, nhếch nhác trước cổng Di tích quốc gia - Chùa Xã Đàn.
Còn tại khu vực cổng chính của chùa trên ngõ Xã Đàn 2, nhiều tiểu thương kê ô dù, bày bàn ghế, bán hàng hóa ngay dưới lòng đường gây mất an toàn giao thông. Một bộ phận người dân và chủ kinh doanh vẫn coi việc lấn chiếm vỉa hè, hành lang giao thông là “chuyện thường”, chưa có sự chuyển biến mạnh về ý thức giữ gìn cảnh quan đô thị, di tích.
Được biết, thời gian qua, lực lượng chức năng phường Đống Đa cũng đã kiểm tra, xử lý một số trường hợp vi phạm lấn chiếm vỉa hè, đỗ xe trái phép… trước cổng chùa Xã Đàn. Tuy nhiên, các vi phạm vẫn tái diễn sau mỗi lần ra quân, đòi hỏi sự phối hợp chặt chẽ giữa di tích, chính quyền và người dân.
Các chuyên gia đô thị cho rằng, về lâu dài, chính quyền cần xem xét việc thiết lập các quy định về đỗ xe, kinh doanh lưu động trước di tích, sắp xếp lại mặt bằng vỉa hè, vạch rõ “không gian bảo vệ di tích” để tránh tình trạng lấn chiếm kéo dài. Bên cạnh đó, các cơ quan chức năng cần tăng cường kiểm tra, xử lý vi phạm thông qua hình ảnh, camera... đảm bảo sự nghiêm minh của pháp luật.
Lối vào cổng chính chùa Xã Đàn (ngách 106, ngõ Xã Đàn 2) cũng diễn ra tình trạng bày bán hàng hóa dưới lòng đường.
Biển tên đường và biển tên chùa nằm lọt thỏm giữa hàng hóa, biển quảng cáo...
Tiểu thương kê ô dù, bày sạp, bán hàng hóa dưới lòng đường lối dẫn vào cổng chính chùa Xã Đàn.
Tình trạng vi phạm trật tự đô thị trước cổng chùa Xã Đàn làm mất mỹ quan di tích, gây ảnh hưởng đến giao thông và việc đi lại của du khách đến vãn cảnh chùa.
Việc lập lại trật tự đô thị quanh khu vực cổng chùa Xã Đàn không chỉ là xử lý một vài vi phạm mà còn thể hiện quyết tâm xây dựng môi trường đô thị văn minh, tôn trọng giá trị di tích lịch sử văn hóa của Hà Nội. Nếu không được chấn chỉnh kịp thời, khu vực này sẽ tiếp tục trở thành “điểm nóng” gây mất mỹ quan và ảnh hưởng tới lòng tin của người dân.