Dự án thành phần 4, thuộc Dự án đường bộ cao tốc Châu Đốc - Cần Thơ - Sóc Trăng sử dụng vốn đầu tư công. Ảnh: Tuấn Phi/TTXVN
Hiện, Chính phủ đã trình Ủy ban Thường vụ Quốc hội xem xét, điều chỉnh giảm kế hoạch đầu tư vốn ngân sách Trung ương năm 2025 của một số bộ, cơ quan trung ương và địa phương; đồng thời, một số bộ, địa phương mới được Thủ tướng Chính phủ giao bổ sung kế hoạch vốn năm 2025, dẫn tới các đơn vị chưa có thời gian để triển khai phân bổ và giải ngân nguồn vốn này.
Để đảm bảo đánh giá kết quả thực hiện kế hoạch vốn theo đúng tình hình thực tế của các bộ, cơ quan trung ương và địa phương, Bộ Tài chính đã điều chỉnh đánh giá tỷ lệ giải ngân 8 tháng của các đơn vị tính trên kế hoạch đề xuất điều chỉnh giảm và không bao gồm kế hoạch mới được giao bổ sung.
Theo đó, có 9 bộ, cơ quan trung ương có tỷ lệ ước giải ngân đạt từ mức bình quân chung cả nước, gồm: Ngân hàng Phát triển, Ngân hàng Chính sách xã hội, Tổng liên đoàn lao động Việt Nam, Văn phòng Trung ương Đảng, Đài Tiếng nói Việt Nam, Tập đoàn Điện lực Việt Nam, Bộ Công an, Bộ Quốc phòng, Trung ương Hội Liên hiệp phụ nữ Việt Nam.
Có 22 địa phương có tỷ lệ ước giải ngân đạt từ mức bình quân chung cả nước, gồm: Hà Tĩnh, Thanh Hóa, Ninh Bình, Thái Nguyên, Lào Cai, Phú Thọ, Bắc Ninh, Gia Lai, Tây Ninh, Quảng Ngãi, Nghệ An, Thành phố Huế, Điện Biên, Hải Phòng, Quảng Ninh, Hưng Yên, Lạng Sơn, Thành phố Hồ Chí Minh, Đồng Tháp, Tuyên Quang, Khánh Hòa, Cao Bằng.
Có 29 bộ, cơ quan trung ương và 12 địa phương có tỷ lệ ước gỉải ngân đạt dưới bình quân chung cả nước.
Để triển khai đảm bảo tỷ lệ giải ngân vốn đầu tư công năm 2025 đạt mục tiêu 100% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao, góp phần thúc đẩy tăng trưởng cả năm đạt 8% trở lên, Bộ Tài chính đề xuất các bộ, cơ quan trung ương và địa phương triển khai một số kiến nghị và giải pháp trọng tâm sau:
Trước hết, liên quan đến sắp xếp, tổ chức lại đơn vị hành chính các cấp và chuyển sang mô hình tổ chức chính quyền địa phương 2 cấp, Bộ Tài chính đề nghị các bộ, cơ quan trung ương và địa phương tập trung chỉ đạo, tổ chức triển khai, bảo đảm không để xảy ra tình trạng đứt gãy, gián đoạn trong việc triển khai thực hiện và giải ngân vốn đầu tư công. Bộ Xây dựng xem xét sửa đổi, hoàn thiện các quy định hướng dẫn việc phân cấp thực hiện nhiệm vụ chủ đầu tư cấp xã để tránh chồng chéo, vướng mắc trong thẩm định, quyết toán.
Đồng thời, khẩn trương thực hiện phân bổ kế hoạch vốn đầu tư công năm 2025 chưa phân bổ chi tiết đến hết ngày 30/9/2025 theo quy định, đảm bảo kịp thời giải ngân trong những tháng cuối năm; chủ động xây dựng kế hoạch và chỉ tiêu giải ngân, yêu cầu chủ đầu tư báo cáo tiến độ giải ngân theo từng tháng, quý; kịp thời tháo gỡ vướng mắc phát sinh của từng dự án, phấn đấu tỷ lệ giải ngân vốn đầu tư công đến hết quý III/2025 tối thiểu đạt 60% kế hoạch Thủ tướng Chính phủ giao, cả năm 2025 đạt 100%.
Bên cạnh đó, các bộ, cơ quan ngang bộ tiếp tục rà soát, tổng hợp các vướng mắc trong cơ chế chính sách liên quan đến giải ngân đầu tư công theo chức năng nhiệm vụ để báo cáo, đề xuất cấp có thẩm quyền xem xét, kịp thời tháo gỡ.
Cùng với đó, tiếp tục tập trung tháo gỡ khó khăn, vướng mắc giải phóng mặt bằng, huy động sự vào cuộc của người đứng đầu cấp ủy, chính quyền và cả hệ thống chính trị, tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo, bổ sung nhân sự có kinh nghiệm trong công tác giải phóng mặt bằng cho các xã; xác định công tác bồi thường, là nút thắt trong quy trình triển khai dự án cần phải tập trung tháo gỡ, hạn chế mức thấp nhất tình trạng dự án chờ mặt bằng.
Đặc biệt, đối với các công trình, dự án quan trọng quốc gia, trọng điểm trong lĩnh vực giao thông vận tải, Bộ Tài chính đề nghị Bộ Xây dựng và các địa phương đẩy nhanh tiến độ thực hiện các công trình, dự án, tăng cường kiểm tra, giám sát, phân công rõ trách nhiệm, phối hơp chặt chẽ giữa các cấp, các ngành đảm bảo khoa học, hiệu quả công việc... để phấn đấu hoàn thành ít nhất 3.000 km cao tốc, trên 1.000 km đường bộ ven biển và các dự án lớn như: Cảng hàng không quốc tế Long Thành trong năm 2025.
Bộ Tài chính cũng đề nghị các địa phương khẩn trương thực hiện và giải ngân vốn các dự án, đặc biệt là các dự án quan trọng quốc gia, trọng điểm ngành giao thông vận tải do địa phương làm cơ quan chủ quản, cụ thể như: Tuyến cao tốc Ninh Bình - Hải Phòng (CT.08), DATP3 xây dựng đường cao tốc Vành đai 4 Vùng thủ đô Hà Nội, cao tốc Gia Nghĩa - Chơn Thành, cao tốc Tân Phú - Bảo Lộc, cao tốc Bảo Lộc - Liên Khương, Vành đai 3 Thành phố Hồ Chí Minh, Thành phố Hồ Chí Minh - Mộc Bài (PPP)...
Đối với các dự án ODA, các cơ quan chủ quản, chủ dự án đẩy nhanh hoàn thiện các thủ tục đầu tư dự án; đồng thời bám sát tiến độ thực hiện dự án và tiến độ điều chỉnh dự án, kịp thời tháo gỡ ngay vướng mắc, khó khăn trong triển khai dự án và giải ngân.
Bộ Tài chính cũng lưu ý, đối với vốn ngân sách địa phương, các địa phương phải chủ động đẩy mạnh thu ngân sách, nhất là từ đất đai, đồng thời kịp thời kiến nghị bổ sung nguồn nếu hụt thu, tránh để dự án thiếu vốn triển khai.
Ngoài ra, các bộ, cơ quan trung ương và địa phương nghiêm túc chấp hành chế độ báo cáo tình hình thực hiện, thanh toán vốn đầu tư công theo Thông tư số 37/2025/TT-BTC ngày 12/6/2025 của Bộ Tài chính, đảm bảo nội dung về thời gian thực hiện, biểu mẫu báo cáo…