Do đó, các địa phương trong tỉnh đang tích cực tuyên truyền, vận động người dân khẩn trương thu hoạch lúa, nhằm đảm bảo an toàn mùa vụ và đạt được năng suất cao nhất.
Trên cánh đồng ngoài đê thuộc địa bàn thôn Kính Chúc, xã Gia Phú, huyện Gia Viễn những ngày này có nhiều máy gặt đập liên hoàn hoạt động hết công suất nhằm đẩy nhanh tiến độ thu hoạch lúa. Đa phần các thửa ruộng gieo cấy vụ lúa Đông Xuân tại đây đã chín vàng, là thời điểm thu hoạch thích hợp nhất. Tận dụng thời gian nắng ráo, ngay từ sáng sớm, nhiều hộ dân đã có mặt tại các thửa ruộng của mình để chờ đến lượt thuê máy gặt.
Bà Vũ Thị Tình đang khẩn trương bê những bao lúa đầy, nặng chĩu từ xe máy gặt đập liên hoàn lên bờ ruộng phấn khởi cho biết, tại khu vực này thường chỉ cấy được 1 vụ/năm, tất cả lương thực trong năm của gia đình đều trông chờ vào vụ Đông Xuân này. Gia đình bà Tình gieo cấy gói gọn trên diện tích 1 mẫu đất nên thời gian thu hoạch cũng nhanh, chỉ mất khoảng 1 giờ đồng hồ. Tuy nhiên, trước đó bà Tình đã phải đăng ký với chủ xe máy gặt đập liên hoàn với tiền công 130.000 đồng/sào. Ngay sau khi gặt xong thửa ruộng, lúa của gia đình bà Tình đã được vận chuyển về nhà để phơi khô và bảo quản.
Cũng trên cánh đồng thôn Kính Chúc, bà Phạm Thị Sang, chủ một thửa ruộng đang thu hoạch cho biết, năm nay gặt muộn so với mọi năm do ảnh hưởng thời tiết. Mấy hôm vừa rồi mưa lớn, nước lũ tiểu mãn tràn về nhiều ngập hết cả lúa. Đến hôm nay nước đã rút hết nên tất cả các nhà quanh đây đều khẩn trương thu hoạch, không kể lúa đã chín rộ hay những thửa ruộng chưa chín hẳn đều thu hoạch hết kẻo đợt lũ khác kéo về thì thu hoạch rất vất vả, lại ảnh hưởng đến năng suất.
Bà Đinh Thị Thơm, chủ một xe máy gặt đập liên hoàn cho biết, đây là vụ thứ 9 gia đình bà đưa máy về phục vụ người dân địa phương. Diện tích lúa tại khu vực này lên đến gần 300 mẫu nên gia đình bà tranh thủ mọi thời điểm để phục vụ bà con; thậm chí, còn vận hành máy cả ban đêm để kịp tiến độ thu hoạch lúa, đảm bảo năng suất cao nhất. Cả chủ và nhân lực lái xe máy gặt đập thường bắt đầu một ngày làm việc từ sáng sớm, tranh thủ 30 phút nghỉ trưa rồi tiếp tục làm việc tới chiều muộn. Vất vả một chút nhưng vui khi được phục vụ người dân - bà Thơm chia sẻ.
Hiện khu vực cánh đồng tại thôn Kính Chúc, xã Gia Phú cũng như nhiều cánh đồng khác thuộc khu vực ngoài đê của huyện Gia Viễn, Hoa Lư... nhiều diện tích lúa đã được thu hoạch với phương châm "xanh nhà hơn già đồng". Nhiều địa phương đã hoàn thành việc thu hoạch lúa Đông Xuân, đang tiến hành phơi khô để bảo quản trước khi các đợt lũ tiểu mãn về.
Ông Ninh Văn Long, Phó Chủ tịch UBND xã Gia Phú, huyện Gia Viễn cho biết, vụ Đông Xuân trên địa bàn gieo cấy trên 343 ha, trong đó diện tích gieo cấy lúa khu vực ngoài đê khoảng 65 ha. UBND xã đã xây dựng phương án chỉ đạo các hợp tác xã chủ động thu hoạch diện tích lúa ngoài đê để tránh lũ tiểu mãn, thường xuất hiện từ cuối tháng 5 đến đầu tháng 6 hàng năm. Do đặc thù thời tiết rét đậm rét hại kéo dài những tháng trước đã ảnh hưởng, làm chậm quá trình tăng trưởng, phát triển của cây lúa từ 5 đến 7 ngày so với các vụ trước, nên ảnh hưởng rất lớn đến thời gian thu hoạch.
Khi có nước tiểu mãn xuống, xã Gia Phú chỉ đạo các hợp tác xã chủ động hợp đồng phương tiện máy gặt để kịp thời phục vụ thu hoạch diện tích lúa ngoài đê và cơ bản hoàn thành. Hiện chỉ còn từ 5-7 ha lúa vừa bị ảnh hưởng bởi nước tiểu mãn nhưng địa phương đang tích cực vận động người dân sớm thu hoạch trong một vài ngày tới.
Đến thời điểm này, Ninh Bình cơ bản thu hoạch xong tại các diện tích lúa ngoài đê nhằm tránh lũ tiểu mãn. Ông Đinh Văn Khiêm - Phó giám đốc Sở Nông nghiệp và Phát triển nông thôn tỉnh Ninh Bình cho biết, tỉnh có khoảng 1.600 ha lúa được cấy ngoài đê, tập trung chủ yếu ở các huyện Nho Quan, Gia Viễn, Hoa Lư.
Đến nay, nông dân đã thu hoạch được khoảng 1.450 ha lúa tại những khu vực này. Hiện còn khoảng 150 ha lúa khu vực ngoài đê tập trung chủ yếu tại các huyện Gia Viễn, Hoa Lư đang được khẩn trương thu hoạch với phương châm "xanh nhà hơn già đồng" nhằm đảm bảo an toàn toàn mùa vụ và năng suất tốt nhất. Dự kiến, trong mấy ngày tới, toàn bộ diện tích lúa ngoài đê sẽ được thu hoạch xong.