Doanh nghiệp công nghệ số Việt Nam tận dụng cơ hội, chinh phục thị trường nước ngoài

Theo đánh giá của Cục Công nghiệp Công nghệ thông tin và Truyền thông (Bộ Thông tin và Truyền thông), thị trường phần mềm dịch vụ công nghệ thông tin tại Việt Nam ước đạt gần 2 tỷ USD. Con số này chiếm khoảng 0,1% so với thị trường thế giới là 1.803 tỷ USD. Do đó, cơ hội vươn ra thị trường thế giới, gặt hái nguồn ngoại tệ, nâng cao trình độ nguồn nhân lực, mở rộng hợp tác trong lĩnh vực công nghệ thông tin của các doanh nghiệp công nghệ số Việt Nam là rất lớn. Cộng đồng doanh nghiệp Việt Nam cần cùng nhau vượt qua khó khăn, thách thức, tận dụng cơ hội cách mạng công nghiệp lần thứ 4 để chinh phục thị trường nước ngoài, thay đổi thứ hạng công nghệ Việt trên bản đồ thế giới.

Tận dụng cơ hội để “hóa rồng”

Doanh nghiệp công nghệ số Việt Nam đang bước vào giai đoạn phát triển mới, mang sản phẩm dịch vụ số "Make in Vietnam" ra nước ngoài, giải bài toán về chuyển đổi số, phát triển kinh tế số của các nước, trở thành những tập đoàn, doanh nghiệp số toàn cầu.

Tại Hội nghị “Doanh nghiệp Công nghệ số Việt Nam đi ra thế giới” diễn ra ngày 23/2, Bộ trưởng Bộ Thông tin và Truyền thông Nguyễn Mạnh Hùng nhấn mạnh: Chinh phục thị trường nước ngoài là sứ mệnh giúp Việt Nam “hóa rồng, hóa hổ”, trở thành quốc gia phát triển, có thu nhập cao vào năm 2045. Đất nước phát triển, có thứ hạng trên bản đồ công nghệ thế giới chính là làm rạng danh non sông. Đây là sứ mệnh mới của doanh nghiệp Việt Nam nói chung và doanh nghiệp công nghệ số nói riêng.

Lý giải về việc các doanh nghiệp Việt Nam phải đi ra thế giới, Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng chia sẻ: Đi ra nước ngoài là mang tri thức và công nghệ số của Việt Nam đi mở cõi, để Việt Nam đóng góp cho sự phát triển của nhân loại. Đi ra nước ngoài cũng là mở rộng không gian, mở rộng thách thức, mở rộng hệ tri thức, là học hỏi để xây dựng Việt Nam. Tất cả những điều này là để Việt Nam giỏi lên. Không đi ra nước ngoài, không cạnh tranh, không chinh phục, không có doanh thu từ thị trường nước ngoài, Việt Nam không thể trở thành nước phát triển có thu nhập cao.

Hiện tại, các doanh nghiệp công nghệ Việt Nam không chỉ có thế mạnh về nguồn nhân lực năng động và sáng tạo mà còn có khả năng cạnh tranh về giá cả so với thị trường toàn cầu. Việt Nam có khoảng 1 triệu nhân lực ngành công nghệ thông tin, trong đó khoảng 50% là lập trình viên, kỹ sư ngành phần mềm. Nguồn nhân lực dồi dào là điều kiện cần để có nội lực phát triển. Thêm vào đó, chi phí dịch vụ công nghệ thông tin tại Việt Nam chỉ bằng 1/3-1/4 so với chi phí tại nhiều quốc gia phát triển. Cùng với lợi thế về hạ tầng băng thông rộng đã phủ sóng đến 99,73% toàn quốc, Việt Nam có nhiều lợi thế để đưa công nghệ Việt, nguồn nhân lực công nghệ thông tin Việt xuất ngoại.

Mặc dù Việt Nam có nhiều lợi thế, nhưng việc chinh phục thị trường nước ngoài là nhiệm vụ khó khăn, thách thức. Bộ trưởng Nguyễn Mạnh Hùng kỳ vọng cộng đồng doanh nghiệp công nghệ Việt cùng nhau xây dựng thương hiệu quốc gia. Bởi lẽ, Việt Nam là một quốc gia với rất nhiều doanh nghiệp công nghệ số xuất sắc, có thể giải quyết mọi bài toán toàn cầu và địa phương bằng công nghệ số.

Cùng tiến ra thị trường nước ngoài

Đánh giá Việt Nam là quốc gia có tốc độ phát triển nhanh chóng, ông Pavel Poskakukhin, Hiệp hội Doanh nghiệp châu Âu tại Việt Nam (EuroCham) nhận định: Với dân số trẻ và am hiểu công nghệ, doanh nghiệp công nghệ Việt Nam có nhiều cơ hội tại thị trường châu Âu, đặc biệt là cung cấp giải pháp kinh doanh trong lĩnh vực thương mại. Nhiều doanh nghiệp công nghệ số Việt Nam đã vươn ra thế giới với những thành công đáng kể. Doanh thu đầu tư ra nước ngoài của Tập đoàn Công nghiệp Viễn thông Quân đội (Viettel) trong năm 2022 đã lần đầu tiên đạt gần 3 tỷ USD. Tập đoàn Công nghệ FPT cung cấp dịch vụ công nghệ thông tin, chuyển đổi số cho nhiều nước phát triển như Hoa Kỳ, Nhật Bản và hơn 20 quốc gia khác, thu về trên 1 tỷ USD doanh thu trong năm vừa qua..

Chia sẻ về chặng đường gần 20 năm tìm đường ra thị trường nước ngoài của Tập đoàn Công nghiệp Viễn thông Quân đội (Viettel), ông Tào Đức Thắng, Chủ tịch kiêm Tổng Giám đốc Viettel đề cập đến những thách thức mà doanh nghiệp sẽ phải lường đến như khác biệt về văn hóa, ngôn ngữ, hệ thống chính trị, pháp luật, thậm chí sự bất ổn chính trị tại một số thị trường tiềm năng như Myanmar, Peru...

Khi xác định xuất khẩu công nghệ, xuất khẩu nhân lực công nghệ thông tin, công ty công nghệ phải tính toán đến những rủi ro về tỷ giá, khan hiếm ngoại tệ, tình hình lạm phát tại các quốc gia đầu tư, hay khó khăn xảy ra khi tranh chấp pháp lý trong hoàn cảnh chưa có hiệu định bảo hộ đầu tư và hiệp định tránh đánh thuế lần 2 ở một số quốc gia.

Ông Tào Đức Thắng nhấn mạnh, các doanh nghiệp, đặc biệt là doanh nghiệp vừa và nhỏ không nên đi ra nước ngoài đơn lẻ. Việc đi cùng nhau ra thị trường lớn sẽ tạo được sức mạnh cộng hưởng và dễ thành công hơn.

Ông Phạm Thái Sơn, Tổng Giám đốc Công ty NTQ Solution cho biết, với nhiều quốc gia Việt Nam đặt quan hệ lâu năm như Nhật Bản (50 năm), Hàn Quốc (30 năm)... doanh nghiệp Việt Nam có lợi thế trong chuỗi cung ứng các dịch vụ công nghệ thông tin ra các thị trường này. Ngoài ra, nhiều hãng công nghệ lớn trên thế giới đã và đang chọn Việt Nam là trung tâm phát triển, vận hành các dịch vụ. Ông Phạm Thái Sơn chia sẻ về mô hình “mồi câu” của Công ty NTQ Solution với lựa chọn “thông minh” khi sử dụng 5 - 10% chuyên gia nước ngoài tại công ty và để 10 - 20% nhân viên của NTQ ra nước ngoài hỗ trợ khách hàng.

Theo khảo sát của Hiệp hội Phần mềm và Dịch vụ Công nghệ thông tin Việt Nam (VINASA) với hơn 62% doanh nghiệp công nghệ Việt tham gia khảo sát cho biết, doanh nghiệp đang cung cấp dịch vụ cho thị trường nước ngoài. Con số này cho thấy, thị trường nước ngoài với sức tiêu dùng mạnh hơn, cập nhật công nghệ mới nhanh hơn từ lâu đã là đích đến của nhiều doanh nghiệp công nghệ Việt. Số còn lại lên kế hoạch phát triển ra thị trường nước ngoài trong vòng 3-5 năm. 5% doanh nghiệp chưa có kế hoạch tiến ra nước ngoài.

Khi ra thị trường quốc tế, các doanh nghiệp quan tâm đến nhiều vấn đề như thông tin thị trường, cơ hội của doanh nghiệp, chiến lược tiếp cận thị trường, kênh và cách thức tiếp cận, chi phí marketing, hỗ trợ của Chính phủ Việt Nam và các hiệp hội, các thủ tục, thời gian, các tổ chức có thể giúp đỡ...

Chia sẻ về định hướng các hoạt động hỗ trợ doanh nghiệp Việt vươn ra thế giới trong thời gian tới, ông Nguyễn Thiện Nghĩa, Phó Cục trưởng phụ trách Cục Công nghiệp ông nghệ thông tin và Truyền thông (Bộ Thông tin và Truyền thông) đề cập đến việc thành lập tổ tư vấn hỗ trợ doanh nghiệp, xây dựng đầu mối tiếp nhận đề nghị hỗ trợ của doanh nghiệp Việt trong quá trình tìm lộ trình đi ra nước ngoài.

Bên cạnh đó, Cục Công nghiệp công nghệ thông tin và Truyền thông sẽ có những hoạt động quảng bá thương hiệu quốc gia cho những sản phẩm công nghệ "Make in Việt Nam" và năng lực doanh nghiệp công nghệ số Việt Nam; hình thành cổng thông tin hỗ trợ doanh nghiệp Việt Nam tham gia các chương trình, hoạt động xúc tiến thương mại tại nước ngoài.

Ông Nguyễn Thiện Nghĩa lưu ý, doanh nghiệp số muốn vươn ra thị trường thế giới cần tận dụng những yếu tố như nhãn hiệu, thương hiệu quốc gia. Doanh nghiệp cần nắm bắt thông tin thị trường, thâm nhập văn hóa những quốc gia định phát triển sản phẩm. Cùng với đó, một yếu tố quan trọng là cộng đồng doanh nghiệp công nghệ Việt cần “đi cùng nhau” với tinh thần đoàn kết, hỗ trợ để cùng phát triển thương hiệu sản phẩm công nghệ Việt, ghi tên Việt Nam trên bản đồ công nghệ thế giới.