Quảng trường Đông Kinh Nghĩa Thục bên Hồ Hoàn Kiếm (Hà Nội). Ảnh: Thanh Tùng/TTXVN
Theo UBND thành phố Hà Nội, hiện trạng quảng trường Đông Kinh - Nghĩa Thục là một địa danh nổi tiếng nằm ở trung tâm quận Hoàn Kiếm. Đánh giá tầm quan trọng của Quảng trường, theo báo cáo của UBND quận Hoàn Kiếm, UBND thành phố đã có chỉ đạo giao UBND quận Hoàn Kiếm tiếp tục chỉ đạo đơn vị tư vấn nghiên cứu theo hướng kết nối với các công trình kiến trúc xung quanh.
Tổng diện tích phạm vi nghiên cứu Quảng trường Đông Kinh - Nghĩa Thục khoảng 12.000 m2, có phạm vi ranh giới phía Bắc giáp các phố Cầu Gỗ, Hàng Gai; phía Nam giáp mép hồ Hoàn Kiếm; phía Tây giáp phố Lương Văn Can và nhà Thủy tạ; phía Đông là tuyến phố Hồ Hoàn Kiếm (trong đó, tòa nhà “Hàm cá mập” - Trung tâm thương mại - dịch vụ - ăn uống Hồ Gươm, đơn vị quản lý sử dụng đất là Tổng Công ty Vận tải Hà Nội) hiện trạng sử dụng đất là công cộng thành phố, diện tích đất khoảng 309 m2).
Về công tác lập quy hoạch, thực hiện chủ trương của Trung ương, Thành ủy về việc nghiên cứu “quy hoạch không gian khu vực hồ Gươm theo hướng có nhiều không gian công cộng”; Đảng ủy, UBND thành phố đã họp và có chỉ đạo phương án ý tưởng, giải pháp tổ chức không gian kiến trúc cảnh quan khu vực Quảng trường Đông Kinh - Nghĩa Thục làm cơ sở nghiên cứu dự án đầu tư Cải tạo, chỉnh trang, tái thiết, khu vực Quảng trường Đông Kinh - Nghĩa Thục - là khu vực có giá trị lịch sử văn hóa cao, kết nối giữa 2 khu vực quan trọng: Khu di tích quốc gia đặc biệt hồ Hoàn Kiếm (phía Bắc) với khu vực Di tích quốc gia Khu phố Cổ (phía Nam).
Về giải pháp cụ thể, thành phố sẽ phá bỏ tòa nhà “Hàm cá mập”; nghiên cứu, đề xuất, bố trí 3 tầng hầm tại khu vực quảng trường hiện có và không gian mở rộng (sau khi dỡ bỏ tòa nhà “Hàm cá mập”) để bố trí không gian văn hóa, thương mại tại tầng hầm 1, khu vực đỗ xe tại tầng hầm 2, 3); trường hợp không bố trí đỗ xe, có thể sử dụng thành không gian lưỡng dụng.
Quá trình nghiên cứu phương án tổ chức không gian Quảng trường Đông Kinh - Nghĩa Thục sẽ xem xét cụ thể việc tổ chức không gian, lối lên xuống hầm, giải pháp tổ chức giao thông, cảnh quan đối với các khu vực, công trình xung quanh, vị trí bố trí sân, khán đài, vị trí bố trí “Tháp ánh sáng”, phương án bố trí, sắp xếp cây xanh (có giải pháp phù hợp đối với các cây di sản), phương án chiếu sáng...
UBND thành phố giao UBND quận Hoàn Kiếm tổ chức lập Quy hoạch Tổng mặt bằng song song với việc lập thiết kế đô thị riêng để làm cơ sở triển khai dự án đầu tư cải tạo, chỉnh trang, tái thiết không gian Quảng trường Đông Kinh - Nghĩa Thục theo quy định (quá trình lập cần tổ chức tham vấn Hội đồng Kiến trúc thành phố, xin ý kiến tổ chức, cá nhân, cộng đồng dân cư có liên quan).
Theo kế hoạch đặt ra sẽ hoàn thành phá dỡ tòa nhà “Hàm cá mập”, thu dọn mặt bằng trước ngày 30/4/2025.
Theo Đảng ủy UBND thành phố dự án đầu tư xây dựng nêu trên thuộc nhóm dự án cải tạo, chỉnh trang đô thị tại khu vực Trung tâm Thành phố, góp phần nâng cao giá trị của khu di tích lịch sử văn hóa quốc gia đặc biệt hồ Hoàn Kiếm, đóng góp không gian kiến trúc cảnh quan khu vực, bộ mặt quốc gia; được dư luận xã hội, nhân dân cả nước, nhân dân Thủ đô đặc biệt quan tâm. Các dự án sẽ triển khai với tiến độ rất gấp, hướng tới chào mừng kỷ niệm 80 năm thành lập nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam; chào mừng Đại hội lần thứ XIV của Đảng.
Việc triển khai thực hiện các dự án nêu trên có ảnh hưởng tới quyền lợi, đời sống của một số tổ chức, hộ gia đình thuộc diện phải di dời, giải phóng mặt bằng, đồng thời có khó khăn, phức tạp liên quan các cơ chế, chính sách áp dụng nên chắc chắn sẽ phát sinh nhiều khó khăn, vướng mắc trong quá trình triển khai.
Do vậy, Đảng ủy UBND Thành phố đề nghị Thường trực Thành ủy thống nhất về chủ trương triển khai thực hiện Dự án đầu tư xây dựng quảng trường - công viên phía Đông hồ Hoàn Kiếm và Dự án Cải tạo, chỉnh trang, tái thiết không gian Quảng trường Đông Kinh - Nghĩa Thục theo cách thức, phương pháp đã báo cáo nêu trên.
UBND thành phố đề nghị Thường trực Thành ủy chỉ đạo Ban Tuyên giáo và Dân vận Thành ủy, Quận ủy Hoàn Kiếm và các cơ đơn vị liên quan trong hệ thống chính trị Thành phố chủ động, tích cực phối hợp trong công tác thông tin, tuyên truyền, vận động để các dự án nhận được sự ủng hộ, đồng thuận của nhân dân và dư luận xã hội về mục tiêu của dự án và công tác thu hồi đất, giải phóng mặt bằng, bồi thường, hỗ trợ, tái định cư.